Giáo án và PPT Ngữ văn 11 cánh diều Bài 8: Tôi muốn được là tôi toàn vẹn (Trích vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt – Lưu Quang Vũ)

TÔI MUỐN ĐƯỢC LÀ TÔI TOÀN VẸN

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Văn bản “Tôi muốn được là tôi toàn vẹn”? thuộc phần nào của vở kịch

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1. Tác giả: 

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Em hãy nêu nét chính về cuộc đời tác giả?

Sản phẩm dự kiến:

- Lưu Quang Vũ (1948 – 1988),  quê gốc ở Đà Nẵng, sinh ra tại Phú Thọ trong một gia đình trí thức, cha là nhà viết kịch Lưu Quang Thuận, nên thiên hướng và năng khiếu nghệ thuật của ông đã sớm được bộc lộ từ nhỏ.

- Từ năm 1978 đến năm 1988, ông là biên tập viên tạp chí Sân khấu và bắt đầu sáng tác kịch nói, với vở kịch đầu tay “Sống mãi tuổi 17”

- Lưu Quang Vũ là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, sáng tác truyện ngắn, vẽ tranh…nhưng thành công nhất là kịch. Ông không chỉ là một hiện tượng đặc biệt của sân khấu kịch trường những năm 80 của thế kỉ XX mà còn được coi là một trong số những nhà soạn kịch tài năng nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại

- Năm 2000, ông được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật

- Các tác phẩm chính:

+ Kịch: Sống mãi tuổi 17, Lời nói dối cuối cùng, Nàng Xi-ta, Chết cho điều chưa có, Nếu anh không đốt lửa, Lời thề thứ 9, Khoảnh khắc và vô tận, Bệnh sĩ, Tôi và chúng ta,…

+ Thơ: Và anh tồn tại, Tiếng Việt, Vườn trong phố, Bầy ong trong đêm,…

+ Tập tiểu luận: Diễn viên và sân khấu

Hoạt động 2. Văn bản 

 GV đưa ra câu hỏi:  Em hãy nêu hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm?

 Sản phẩm dự kiến:

- “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” viết năm 1981 nhưng đến năm 1984 mới ra mắt công chúng, là một trong số những vở kịch đặc sắc nhất của Lưu Quang Vũ, đã công diễn nhiều lần trên sân khấu trong và ngoài nước

- Từ một cốt truyện dân gian, Lưu Quang Vũ đã xây dựng thành một vở kịch nói hiện đại, đặt ra nhiều vấn đề mới mẻ, có ý nghĩa tư tưởng, triết lí và nhân văn sâu sắc

- Văn bản Tôi muốn được là tôi toàn vẹn thuộc cảnh VII và hồi kết của vở kịch.

…………..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Lưu Quang Vũ sinh ra tại:

A. Hưng Yên

B. Phú Thọ

C. Vĩnh Phúc

D. Nam Định

Câu 2: Lưu Quang Vũ sinh ra trong gia đình:

A. Trí thức

B. Công giáo

C. Nông dân

D. Thương nhân khá giả

Câu 3: Từ năm 1965 đến năm 1970, Lưu Quang Vũ làm công việc gì?

A. Vào bộ đội, phục vụ trong quân chủng Phòng không – Không quân

B. Làm nhiều nghề mưu sinh: chấm công cho một đội cầu đường, vẽ pa – nô,...

C. Biên tập viên cho tạp chí Sân khấu

D. Vẽ tranh thuê

Câu 4: Từ năm 1978 đến năm 1988, Lưu Quang Vũ làm công việc gì?

A. Vào bộ đội, phục vụ trong quân chủng Phòng không – Không quân

B. Làm nhiều nghề mưu sinh: chấm công cho một đội cầu đường, vẽ pa – nô,...

C. Biên tập viên cho tạp chí Sân khấu

D. Vẽ tranh thuê

Câu 5:Vở kịch đầu tay của Lưu Quang Vũ là tác phẩm nào?

A. Lời nói dối cuối cùng

B. Nàng XI - ta

C. Lời thề thứ 9

D. Sống mãi tuổi 17

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Sự khác biệt đến mức đối lập về quan điểm giữa Hồn Trương Ba và Đế Thích được thể hiện qua những lời thoại tiêu biểu nào? Sự khác biệt này có vai trò gì trong việc xây dựng xung đột kịch?

Câu 2:  Điều gì đã khiến Hồn Trương Ba cương quyết lựa chọn cái chết cho mình? Theo em, cái chết này cho thấy đặc điểm nào của nhân vật trong thể loại bi kịch?