Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 12 chân trời Bài 8: Ôn tập thực hành tiếng Việt

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC!

KHỞI ĐỘNG

Em muốn biết thêm điều gì về biện pháp tu từ nói mỉa?

Em đã biết gì về biện pháp tu từ nói mỉa, nghịch ngữ?

Bài 8. Hai tay ta xây dựng một sơn hà

Ôn tập

BIỆN PHÁP TU TỪ NÓI MỈA: ĐẶC ĐIỂM VÀ TÁC DỤNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

I. Nhắc lại kiến thức

II. Luyện tập

III. Vận dụng

NHẮC LẠI KIẾN THỨC

I

Trình bày dấu hiện nhận biết biện pháp tu từ nói mỉa.

HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN

Trong lời nói xuất hiện những từ, cụm từ vốn thể hiện chiều hướng đánh giá tiêu cực về một đối tượng.

Người nói, người viết nêu những tình huống, điều kiện phi lí gắn với khả năng, hành động, sự việc đang được nói đến.

Nói mỉa

Nói mỉa

Có sự pha trộn đáng ngờ giữa kiểu nói lịch sự và nói quá.

Xuất hiện yếu tố nhại trong phát ngôn.

Thay đổi bất ngờ về cách trần thuật/ giọng điệu trần thuật ngay trong một đoạn văn

LUYỆN TẬP

II

Nhiệm vụ 1

Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Đâu không phải từ ngữ thể hiện chiều hướng đánh giá tiêu cực về một đối tượng?

D. Tuyệt đẹp.

A. Đẹp mặt.

B. Mèo mù vớ cá rán.

C. Hay ho.

Câu 2: Đâu là dấu hiện nhận biết của biện pháp tu từ nói mỉa?

B. Có sự xuất hiện yếu tố nhại trong phát ngôn.

A. Có cụm từ mang tính chất của một phụ chú khác thường đối với đối tượng được đề cập trước đó.

C. Thường đi kèm một trạng ngữ chỉ thời gian.

D. Thường đi kèm một danh từ chỉ địa điểm.

Câu 3: Đâu là mục đích của biện pháp tu từ nói mỉa?

D. Châm biếm, mỉa mai hoặc bông đùa, trêu trọc trong phạm vi giao tiếp thân mật.

A. Tăng sức lôi cuốn, hấp dẫn cho lời nói.

B. Bông đùa, trêu trọc trong phạm vi giao tiếp thân mật.

C. Tăng sức thuyết phục cho lập luận trong bài viết.

Câu 4: Tác dụng của biện pháp tu từ nói mỉa trong Câu 4: sau: Trên mép ông, ông đã bao công trình mới cấy được từng ấy râu. [...] Thì sau hết, những lông tơ nó cũng dài ra, và trông rõ hơn. Và đến bây giờ, đứng ở hai bên miệng ông, nó hình thành hai cái dấu chua nghĩa (...)

A. Cho người đọc thấy được rằng ông quan này vơ vét của cải, lấy cả những đồng hào lẻ của nên nên mất công đi cấy râu cho đến khi nó mọc lông tơ thì cái râu đó không rõ nữa.

B. Phê phán bọn cường hào ác bá ngày xưa, cái tính tham lam vơ vét táng tận lương tâm của chúng xuất phát từ bên trong nên có nhân tạo bề ngoài như thế nào cũng không hề che giấu được.

C. Thể hiện dáng vẻ bề ngoài uy nghiêm của vị quan.

D. Vừa phê phán sự tham lam của tên quan khi vơ vét những đồng bạc lẻ của dân để cấy râu đồng thời phê phán bản chất ác ôn của bọn cường hào ác bá ngày

Câu 5: Tác dụng của biện pháp tu từ nói mỉa trong Câu 5: văn sau: Công chúng luôn vỗ tay hoan hô Xuân, còn trên khán đài, đức vua Xiêm đã lộ ra mặt rồng tất cả sự thịnh nộ của vị thiên tử thế thiên hành đạo ở cái nước có hàng triệu con voi.

D. Nhấn mạnh sự tức giận của đức vua Xiêm, một người quyền cao chức trọng giống như một con rồng, một vị thiên tử đồng thời phê phán nhà vua bởi ông dùng quyền lực của mình không đúng chỗ, cơn thịnh nộ ấy đang khiến đức vua trở nên thiếu uy quyền và trở nên nực cười.

A. Thể hiện sự tức giận của đức vua Xiêm, một người quyền cao chức trọng giống như một con rồng, một vị thiên tử.

B. Phê phán nhà vua bởi ông dùng quyền lực của mình không đúng chỗ, cơn thịnh nộ ấy đang khiến đức vua trở nên thiếu uy quyền và trở nên nực cười.

C. Thể hiện sự uy nghiêm của vị vua Xiêm.

Nhiệm vụ 1

Luyện tập vận dụng

Tìm những từ ngữ thể hiện biện pháp tu từ nói mỉa trong các ngữ liệu sau (trích từ truyện “Vi hành” của Nguyễn Ái Quốc):

a) Tôi nhớ chuyện vua Thuẩn, vì muốn đích thân tai nghe mắt thấy dân có bằng lòng mình không, nên cải trang làm dân cày đi dò la khắp xứ. [...] Bên cạnh những bậc cải trang vĩ đại ấy muốn đi sâu vào cuộc sống của nhân dân, ngày nay còn có những ông hoàng, ông chúa, để tiện việc riêng và vì những lí do không cao thượng bằng, cũng “vi hành” đấy.

Bài 1

b) Tôi không được rõ ý đồ của nhà “vi hành” của chúng ta ra sao. Phải chăng là ngài muốn biết dân Pháp, dưới quyền ngự trị của bạn ngài là A-lếch-xăng Đệ nhất, có được sung sướng, có được uống nhiều rượu và được hút nhiều thuốc phiện bằng dân Nam dưới quyền ngự trị của ngài, hay không?

c) Cô không thể tưởng tượng được cảnh đón tiếp tốt đẹp người ta dành cho chúng tôi ở đây. Quần chúng cứ là tự phát mà biểu lộ nhiệt tình khi vừa thoảng thấy một đồng bào ta. Những tiếng “Hắn đấy!” hay “Xem hắn kia!” là những lời chào mừng kín đáo và kính trọng mà chúng tôi thường gặp dọc đường.

d) Ngày nay, cứ mỗi lần ra khỏi cửa, thật tôi không sao che giấu nổi niềm tự hào được là một người An Nam và sự kiêu hãnh được có một vị hoàng đế.

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------