Phân tích mô hình chuyển động Brown, nêu được các phân tử trong chất khí chuyển động hỗn loạn.
Từ các kết quả thực nghiệm hoặc mô hình, thảo luận để nêu được các giả thuyết của thuyết động học phân tử chất khí.

2. Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập thông qua việc tham gia đóng góp ý tưởng, đặt câu hỏi và trả lời các yêu cầu của GV đưa ra; quan sát được thí nghiệm chuyển động Brown của chất khí, phát hiện được đặc điểm chuyển động của các phân tử chất khí.
Năng lực giao tiếp hợp tác: Thảo luận nhóm, phối hợp với các bạn trong nhóm nghiên cứu mô hình động học phân tử chất khí.
Năng lực giải quyết vấn đề: Xác định được và biết tìm hiểu các thông tin liên quan đến mô hình động học phân tử chất khí, đề xuất giải pháp giải quyết.

Năng lực vật lí:

Nêu được đặc điểm chuyển động của chất khí.
Nêu được nội dung của mô hình động học phân tử chất khí.
Nêu được nội dung của mô hình khí lí tưởng.

3. Phẩm chất

Chăm chỉ, trách nhiệm, trung thực trong học tập.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:

1. Đối với giáo viên:

SGK, SBT, SGV Vật lí 12, Kế hoạch bài dạy.
Hình ảnh và bảng trong SGK: hình ảnh đường gấp khúc thể hiện đường đi của hạt phấn hoa trong nước, hình ảnh mô hình hạt phấn hoa, hình ảnh các phân tử chất khí chuyển động hỗn loạn gây áp suất lên thành bình chứa,…
Web mô phỏng chuyển động của phân tử chất khí:

https://physics.bu.edu/~duffy/HTML5/brownian_motion.html

Phiếu học tập.
Máy chiếu, máy tính (nếu có).

2. Đối với học sinh:

SGK, SBT Vật lí 12.
Dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS xác định được vấn đề bài học về chuyển động của các phân tử chất khí.

b. Nội dung: GV cho HS thảo luận về câu hỏi, từ đó GV định hướng HS vào nội dung của bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và nhu cầu tìm hiểu về mô hình động học phân tử chất khí.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chiếu hình ảnh hãy tránh xa thuốc lá (hình 1.1) cho HS quan sát.

- GV yêu cầu HS trả lời nội dung Mở đầu (SGK – tr33):

Khói thuốc lá sẽ gây ảnh hưởng trong phạm vi bán kính 7 m – 10 m. Những người ở trong khoảng cách này với người hút thuốc sẽ hít phải khói thuốc, trở thành người hút thuốc thụ động và cũng gặp những nguy cơ về sức khỏe.

Tại sao khói thuốc có thể lan rộng đến thế trong không khí?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi.

Gợi ý trả lời:

Vì các phân tử khí chuyển động không ngừng.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét chung và dẫn dắt vào bài học mới: Các phân tử chất khí có những đặc điểm chuyển động như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 1: Mô hình động học phân tử chất khí.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu mô hình chuyển động Brown và đặc điểm chuyển động của phân tử chất khí

a. Mục tiêu: HS nêu được tính chất chuyển động hỗn loạn của các phân tử khí.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện theo các hoạt động trong SGK để phân tích mô hình chuyển động Brown, từ đó nêu được các phân tử khí chuyển động hỗn loạn.

c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để nêu được tính chất chuyển động hỗn loạn của các phân tử trong chất khí.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Tìm hiểu mô hình động học phân tử chất khí và khí lí tưởng

a. Mục tiêu: HS nêu được các giả thuyết của mô hình động học phân tử chất khí thông qua hình ảnh, mô hình và mô hình khí lí tưởng.

b. Nội dung: HS thảo luận từ các kết quả thực nghiệm hoặc mô hình để nêu các giả thuyết của thuyết động học phân tử chất khí và mô hình khí lí tưởng.

c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để nêu được nội dung mô hình động học phân tử chất khí và mô hình khí lí tưởng.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu về thuyết động học phân tử chất khí

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK, thảo luận theo nhóm đôi và nêu các giả thuyết của mô hình động học phân tử chất khí từ các đặc điểm chính về chuyển động của các phân tử chất khí rút ra khi quan sát chuyển động Brown của hạt khói trong không khí.

https://physics.bu.edu/~duffy/HTML5/brownian _motion.html

- Sau khi HS trả lời, GV kết luận về nội dung của thuyết động học phân tử chất khí.

- Để củng cố kiến thức vừa học, GV yêu cầu HS trả lời nội dung Luyện tập 2 (SGK – tr34)

Một phần tử oxygen đang chuyển động qua tâm một bình cầu có đường kính 0,2 m. Tốc độ của phân tử là 400 m/s. Ước tính số lần phân tử này va chạm vào thành bình chứa trong mỗi giây. Coi rằng tốc độ của phân tử là không đổi.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK, làm việc theo nhóm và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ trước lớp.

*Trả lời Luyện tập 2 (SGK – tr34)

- Phân tử chuyển động qua tâm bình cầu và khu va chạm với thành bình thì bật ngược lại nên quãng đường phân tử chuyển động giữa hai va chạm liên tiếp bằng đường kính của bình.

- Khoảng thời gian giữa hai va chạm liên tiếp: