Giáo án điện tử toán 10 chân trời Hoạt động thực hành và trải nghiệm - Bài 2: Dùng bảng tính để tính các số đặc trưng của mẫu số liệu thống kê

Chào cả lớp! Chào mừng các em tới buổi học này.

KHỞI ĐỘNG

Các em nhắc lại:

• Ý nghĩa và công thức tính số trung bình;
• Ý nghĩa của trung vị;
• Ý nghĩa của tứ phân vị;
• Ý nghĩa của mốt;
• Ý nghĩa của khoảng tứ phân vị;
• Công thức tính phương sai;
• Ý nghĩa của phương sai và độ lệch chuẩn.

Tính số trung bình:

Số trung bình của mẫu số liệu được dùng làm đại  diện cho các số liệu của mẫu. Nó là một số đo xu thế trung tâm của mẫu đó.

Trung vị

Trung vị được dùng để đo xu thế trung tâm của mẫu số liệu. Trung vị là giá trị nằm ở chính giữa của mẫu số liệu theo nghĩa: luôn có ít nhất 50% số liệu trong mẫu lớn hơn hoặc bằng trung vị và ít nhất 50% số liệu trong mẫy nhỏ hơn hoặc bằng trung vị. Khi trong mẫu xuất hiện thêm một giá trị rất lớn hoặc rất nhỏ thì số trung bình sẽ bị thay đổi đáng kể nhưng trung vị thì ít thay đổi.

Phân vị

Các điểm tứ phân vị Q1; Q2; Q3 chia mẫu số liệu đã sắp xếp theo thứ tự từ nhỏ đến lớn thành bốn phần, mỗi phần chứa khoảng 25% tổng số số liệu đã thu thập được. Tứ phân vị thứ nhất Q1, còn được gọi là tứ phân vị dưới và đại diện cho nửa mẫu số liệu phía dưới. Tử phân vị thứ ba Q3, còn được gọi là tứ phân vị trên và đại diện cho nửa mẫu số liệu phía trên.

Mốt

Mốt đặc trưng cho giả trị xuất hiện nhiều nhất trong mẫu.

Khoảng tứ phân vị

• Khoảng tử phân vị đặc trưng cho độ phân tán của một nửa các số liệu, có giá trị thuộc đoạn từ Q₁, đến Q₃, trong mẫu.
• Khoảng tứ phân vị không bị ảnh hưởng bởi các giá trị rất lớn hoặc rất bé trong mẫu.

Phương sai

S² = )² + )²+…+ )²]

Trong đó n = n₁ + n₂ + … + n_k

Có thể biến đổi công thức tính phương sai trên thành:

S² = .( n₁^..  + n₂^.. + … + n_k. ) - ²

Phương sai và độ lệch chuẩn

• Phương sai là trung bình cộng của các bình phương độ lệch từ mỗi giá trị của mẫu số liệu đến số trung bình.
• Phương sai và độ lệch chuẩn được dùng để đo mức độ phân tán của các số liệu trong mẫu quanh số trung bình. Phương sai và độ lệch chuẩn càng lớn thì các giá trị của mẫu càng cách xa nhau (có độ phân tán lớn).

HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH VÀ TRẢI NGHIỆM:

Bài 2: Dùng bảng tính để tính các số đặc trưng của mẫu số liệu thống kê

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Nhập một mẫu dữ liệu thống kê vào các hàng và cột của một bảng tính trong bảng tính.
2. Tìm hiểu một số hàm số liệu thống kê trong bảng tính Exel và giải thích một số kết quả của bảng tính.
3. Nhập một mẫu dữ liệu thống kê vào các hàng và cột của một bảng tính trong bảng tính.

Ví dụ : Nhập dữ liệu thống kê điểm kiểm tra môn Toán của 25 học sinh lớp 10A vào phần mềm bảng tính và lập bảng tần số như sau đây:

• Cấu trúc hàm FREQUENCY: = FREQUENCY(data_array, bins_array)

Trong đó:

data_array: đối số bắt buộc, là mảng hoặc tham chiếu tới một tập giá trị mà bạn muốn đếm tần suất của nó.

bins_array: đối số bắt buộc, là mảng hoặc tham chiếu tới các khoảng mà bạn muốn nhóm các giá trị trong data_array vào trong đó.

VD: Trong bài Ví dụ trên:

• Ô F1, ta áp dụng cấu trúc hàm như trên để tính tần số xuất hiện điểm 4 như sau:

= FREQUENCY (C4 : C28)

Tương tự áp dụng với các ô F5  F12 để tính tần số xuất hiện các điểm tương ứng còn lại