Giáo án ôn tập Toán 6 Cánh diều bài 3: Phép cộng, phép trừ phân số

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

*Chuyển giao nhiệm vụ

- GV gọi HS đứng dậy, đặt câu hỏi và cùng HS nhắc lại kiến thức phần lí thuyết:

+ HS1.Trình bày quy tắc cộng hai phân số và tính chất của phép cộng phân số.

+ HS 2. Tìm số đối của một phân số và quy tắc trừ hai phân số.

+ HS 3. Em hãy trình bày quy tắc dấu ngoặc đối với phân số.

* Thực hiện nhiệm vụ:

- HS tiếp nhận nhiệm vụ, ghi nhớ lại kiến thức, trả lời câu hỏi.

* Báo cáo kết quả: đại diện một số HS đứng tại chỗ trình bày yêu cầu của GV đưa ra.

* Nhận xét đánh giá: GV đưa ra nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

I. PHÉP CỘNG PHÂN SỐ

1. Quy tắc cộng hai phân số

Muốn cộng hai phân số có cùng mẫu, ta cộng các tử và giữ nguyên mẫu.

2. Tính chất của phép cộng phân số

Phép cộng phân số cũng có tính chất giao hoán và tính chất kết hợp.

Ví dụ:

+ Tính chất giao hoán:

  +

+ Tính chất kết hợp:

II. PHÉP TRỪ PHÂN SỐ

1. Số đối của một phân số

Số đối của phân số  kí hiệu là . Ta có:

 +  = 0

Ví dụ:  đều là số đối của .

2. Quy tắc trừ hai phân số

Muốn trừ hai phân số có cùng mẫu, ta cộng sống bị trừ với số đối của số trừ:

III. QUY TẮC DẤU NGOẶC

Quy tắc dấu ngoặc đối với phân số như quy tắc dấu ngoặc đối với số nguyên.

Dạng 1. Cộng và trừ hai phân số

Phương pháp giải:

+ Cộng hai phân số áp dụng quy tắc cộng hai phân số cùng mẫu và quy tắc cộng hai phân số không cùng mẫu.

Chú ý: Nên rút gọn phân số (nếu phân số chưa tối giản) trước khi thực hiện phép cộng và rút gọn kết quả (nếu có).

+ Trừ hai phân số áp dụng quy tắc trừ hai phân số cùng mẫu và quy tắc trừ hai phân số không cùng mẫu.

+ Có thể thực hiện phép trừ hai phân số bằng cách cộng số bị trừ với số đối của số trừ.

Chú ý: Nên rút gọn phân số (nếu phân số chưa tối giản) trước khi thực hiện phép trừ, và rút gọn kết quả (nếu có).

PHIẾU BÀI TẬP 1

Bài 1. Tính:

a.                b.            c.

Bài 2. Tính:

a.            b.              c.

Bài 3. Tính nhanh:

a.               b.

GỢI Ý ĐÁP ÁN

Bài 1.

a,              

b.   =          

c.

Bài 2.

a. ;         b.

c.

Bài 3.

a.  

b.  = .

Dạng 2. Tìm số đối của một phân số cho trước

*Phương pháp giải:

Số đối của phân số  (a, b

Chú ý: Số đối của 0 là 0

          -  =  =

PHIẾU BÀI TẬP 2

Nhóm 1.Tìm số đối của

Nhóm 2. Tìm số đối của

Nhóm 3. Tìm số đối của

Nhóm 4. Tìm số đối của

GỢI Ý ĐÁP ÁN

1. Số đối của  lần lượt là:

2. Số đối của  lần lượt là:

3. Số đối của  lần lượt là:

4. Số đối của  lần lượt là:

Dạng 3. Tìm phân số chưa biết

*Phương pháp giải:

Cần xác định quan hệ giữa các số hạng trong một tổng, một hiệu:

- Một số hạng bằng tổng trừ đi số hạng kia.

- Số bị trừ bằng hiệu cộng với số trừ

- Số trừ bằng số bị trừ trừ đi hiệu.

PHIẾU BÀI TẬP 3

Bài 1. Tìm x, biết:

a. x +                       b. x +               c. x +

Bài 2. Tìm x, biết:

a. x -                b.                 c.  =

Bài 3. Tìm x biết:

a. –x +            b. –x +

Bài 4. Tìm x biết

GỢI Ý ĐÁP ÁN

Bài 1. Đáp án: a.            b.             c.

Bài 2. Đáp án: a.            b.             c.

Bài 3. Đáp án: a.-            b.

Bài 4. Ta có:  +

Vậy 1 5, x  => x = 1, 2, 3, 4, 5.

Dạng 4. Các bài toán thực tế

PHIẾU BÀI TẬP 4

Bài 1. Vòi nước A chảy đầy bể không có nước mất 3 giờ, vòi nước B chảy đầy bể không có nước mất 5 giờ. Hỏi trong 1 giờ, vòi nào chảy được nhiều nước hơn và nhiều hơn bao nhiêu phần bể?

Bài 2. Một mảnh đất hình chữ nhật có chiều dài là  km, chiều rộng là  km

a. Hỏi chiều dài của mảnh đất hơn chiều rộng bao nhiêu kilômét?

b. Tính nửa chu vi của mảnh đất.

Bài 3. Vận động viên phân phối thời gian để chạy 100m như sau: xuất phát  giây, tăng tốc 11 giây và lao về đích với  giây. Hỏi vận động viên đó đã chạy 100m với tổng thời gian là bao nhiêu giây?

Bài 4. Một chiếc cặp chứa sách, vở và cách dụng cụ học tập khác. Biết rằng sách nặng  kg, vở nặng kg, các dụng cụ học tập khác nặng  kg. Hỏi chiếc cặp đó nặng bao nhiêu kilôgam?Biết khối lượng của chiếc cặp không chứa đồ là 1 kg.

GỢI Ý ĐÁP ÁN

Bài 1. Trong 1 giờ , vòi nước A chảy nước được lượng nước bằng 1 : 3 =  (bể)

Trong 1 giờ, vòi B chảy được lượng nước bằng: 1 : 5 =  (bể)

Vậy trong 1 giờ, vòi A chảy được lượng nước nhiều hơn vòi B và nhiều hơn là:

 (bể)

                                                                Đáp số:  bể

Bài 2. a. Số kilomet mà chiều dài hơn chiều rộng là:  (km)

           b. Nửa chu vi của mảnh đất là:  (km)

Bài 3. Tổng thời gian vận động viên sử dụng để chạy 100m là:

 (giây)

Bài 4. Khối lượng của chiếc cặp là:

 (kg)