Giáo án dạy thêm Tiếng Việt 5 chân trời bài 5: Ông Trạng Nồi. Luyện tập về biện pháp điệp từ, điệp ngữ. Đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc trước một sự việc

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS trước khi vào bài ôn tập.

b. Cách tiến hành

- GV ổn định lớp học.

- GV cho HS thảo luận nhóm đôi và trả lời câu hỏi: Em hãy nêu kể lại một lần mà em đã từng giúp đỡ người khác?

- GV mời 1 HS đại diện mỗi nhóm đưa ra đáp án. Các HS nhóm khác lắng nghe, bổ sung (nếu có).

- GV gợi ý, nhận xét, đánh giá và khích lệ HS: Hôm ấy, em đang trên đường đi học. Vì trót ngủ nướng vài phút mà em phải đi thật nhanh cho kịp giờ vào lớp. Ngay lúc em đạp xe qua ngã tư, có một chiếc ô tô lao rất nhanh tới. Chiếc ô tô đó vượt đèn đỏ, suýt đâm vào em và cả một bà lão đang sang đường. Tuy không có va chạm xảy ra nhưng bà lão đã bị chiếc gương xe va phải, ngã sõng soài ra đất. Đồ đạc trong túi bà cũng rơi bừa khắp đường. Thấy vậy, em vội dựng xe bên đường và chạy lại đỡ bà dậy. May sao bà không bị thương quá nặng, chỉ xước nhẹ ở khuỷu tay và đầu gối. Sau khi đỡ bà lại vỉa hè ngồi, em chạy đi thu dọn đồ đạc bị rơi giúp bà, không quên chạy lại hàng tạp hóa gần đó xin chút bông băng, nước sạch để bà sát khuẩn vết thương. Dưới sự giúp đỡ ấy, bà lão nhanh chóng bình tĩnh lại. Bà vừa cảm ơn rối rít, vừa hết lời khen ngợi em. 

Tuy nhiên không trò chuyện được lâu, em chợt nhớ ra mình còn phải đến lớp. Thế là em chào tạm biệt bà lão rồi ba chân bốn cẳng đạp xe tới trường. Đến nơi thì y như rằng em bị muộn. Cổng trường đã khóa lại từ lâu. Sau khi trình bày lí do với bác bảo vệ, bác đã đồng ý cho em vào và nói chuyện với giáo viên chủ nhiệm. Lúc này, em cũng khá run vì thầy Nam chủ nhiệm lớp em vô cùng nghiêm khắc. Quả nhiên, vừa thấy em, thầy đã nghiêm giọng nhắc nhở và hỏi lí do. Em bèn kể lại cho thầy câu chuyện sáng nay. 

Cứ tưởng rằng sẽ bị thầy phạt thêm nhưng trái lại, thầy Nam lại vỗ vai em khen ngợi. Thậm chí, trong buổi sinh hoạt lớp ngày hôm đó, em còn được thầy tuyên dương trước lớp về hành động đẹp của mình. Các bạn ai cũng nhìn em với ánh mắt ngưỡng mộ. Mấy hôm sau, bà lão mà em giúp đỡ còn tìm đến tận trường em để nói lời cảm ơn. Thế là em lại được trường khen thưởng thêm một lần nữa. Cả bố mẹ em khi nghe chuyện cũng không giấu nổi sự tự hào.

Sự kiện lần đó chính là một kỉ niệm đẹp đối với em và mọi người. Hi vọng trong tương lai, em có thể làm thêm nhiều điều tốt, giúp đỡ thêm được cho nhiều người khác nữa. Và mong rằng tất cả chúng ta sẽ cùng chung tay hỗ trợ lẫn nhau, xây dựng một xã hội văn minh, hạnh phúc. 

- GV giới thiệu nội dung bài ôn tập:

Chủ đề 2 – Ôn tập Bài 5:

+ Bài đọc: Ông Trạng Nồi. 

+ Luyện từ và câu: Luyện tập về biện pháp điệp từ, điệp ngữ.

+ Viết: Đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc trước một sự việc.

B. HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP

Hoạt động 1: Luyện đọc – Ông Trạng Nồi 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS luyện đọc bài Ông Trạng Nồi với giọng đọc trong trẻo, nhẹ nhàng, chậm rãi, tha thiết, truyền cảm; đọc phân biệt nhân vật: giọng người dẫn chuyện thong thả, chậm rãi; nhấn giọng ở những từ ngữ miêu tả cảm xúc của nhân vật; giọng quan trạng khiêm nhường, từ tốn; giọng nhà vua chậm rãi, uy nghiêm; giọng người hàng xóm ngạc nhiên;... 

b. Cách tiến hành

- GV đọc mẫu lại một lần cho HS cảm nhận.

- GV nhấn mạnh lại cho HS cách đọc với giọng nhẹ nhàng, chậm rãi, nhiều cảm xúc.

- GV cho cả lớp làm việc theo nhóm đôi: 2 HS đọc lần lượt từng đoạn trong bài.

- GV gọi 2 HS lần lượt đứng dậy đọc toàn bài.

- GV gọi HS khác đứng dậy nhận xét bài đọc của bạn, - GV sửa lỗi cho HS, chuyển sang nội dung mới.

Hoạt động 2: Ôn tập kiến thức tiếng Việt

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được kiến thức cơ bản về điệp từ, điệp ngữ.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS thảo luận nhóm đôi, trả lời các câu hỏi:

Nêu khái niệm về biện pháp điệp từ, điệp ngữ? 

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá.

Hoạt động 3: Ôn tập phần viết

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được cấu tạo của đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc trước một sự việc.

b. Cách tiến hành

- GV nêu câu hỏi: Em hãy nêu cấu tạo của đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc trước một sự việc? 

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, bổ sung kiến thức. 

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Hoạt động 1: Hoàn thành bài tập phần đọc

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS hoàn thành Phiếu học tập số 1 – trả lời được một số câu hỏi liên quan đến bài đọc Ông Trạng Nồi. 

b. Cách tiến hành

- GV phát Phiếu học tập số 1 cho HS, yêu cầu HS chú ý quan sát và trả lời các câu hỏi.

- GV yêu cầu HS đọc và trả lời các câu hỏi ở phần luyện đọc.

- GV mời đại diện HS lần lượt trả lời các câu hỏi trong Phiếu bài tập số 1. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và chữa bài. 

Hoạt động 2: Hoàn thành bài tập phần Luyện từ và câu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS hoàn thành Phiếu học tập số 1 – bài tập về biệp pháp điệp từ, điệp ngữ.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS đọc và trả lời các câu hỏi tự luận vào phiếu học tập.

- GV mời đại diện HS lần lượt trả lời các câu hỏi trong Phiếu học tập số 1; các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chữa bài. 

Hoạt động 3: Hoàn thành bài tập phần Viết

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS hoàn thành Phiếu học tập số 1 – bài tập phần viết.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS đọc đề bài và hoàn thành phần luyện viết vào phiếu học tập.

- GV mời đại diện 2 – 3 HS báo cáo kết quả bài làm của mình. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

……………….

- HS trật tự.

- HS thảo luận nhóm đôi và đưa ra đáp án.

- HS lắng nghe, bổ sung (nếu có).

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS luyện đọc theo nhóm đôi.

- HS đọc bài, các HS khác lắng nghe.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thảo luận nhóm đôi.

- HS trả lời.

+ Điệp từ, điệp ngữ là cách sử dụng lặp lại từ ngữ trong câu hay đoạn văn, đoạn thơ để nhấn mạnh, để liệt kê hoặc để khẳng định, ... 

+ Sử dụng điệp từ, điệp ngữ sẽ làm nổi bật ý, tạo sự nhịp nhàng cho câu, đoạn văn, đoạn thơ. 

- HS chú ý lắng nghe.

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi.

- HS trả lời.

Đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc trước một sự việc thường có:

+ Câu mở đầu: Giới thiệu và nêu ấn tượng về sự việc. 

+ Các câu tiếp theo: Thể hiện tình cảm, cảm xúc: 

• Về công việc, thái độ ... của mọi người. 
• Về kết quả hoặc ý nghĩa của sự việc. 
• ? 

+ Câu kết thúc: Khẳng định tình cảm, cảm xúc hoặc bày tỏ hi vọng, mong muốn, ... đối với sự việc. 

- HS chú ý lắng nghe.

- HS nhận Phiếu học tập số 1 và đọc thầm các nội dung bài tập (2 phút).

- HS hoàn thành phần trắc nghiệm (10 phút).

- HS xung phong báo cáo kết quả phần trắc nghiệm:

- HS lắng nghe, chữa bài. 

- HS hoàn thành phần luyện từ và câu (15 phút).

- HS xung phong báo cáo kết quả phần tự luận:

Bài 1: 

a) Điệp từ: ngủ yên => Tác dụng: Lặp lại lời vỗ về của “cò mẹ”, tạo nên âm hưởng của lời ru ngọt ngào, qua đó nhấn mạnh tình yêu thương của “cò mẹ” đối với con.

b) Điệp từ: lá xanh, bông trắng, nhị vàng => Tác dụng: Làm nổi bật các bộ phận của hoa sen, phần nào cũng đẹp đẽ, từ đó nhấn mạnh vẻ đẹp bình dị mà thanh cao của loài hoa này.

c) Điệp từ: Thoắt cái => Tác dụng: Làm nổi bật sự thay đổi nhanh chóng của vạn vật qua các mùa.

Bài 2: 

- Điệp từ, điệp ngữ: Ai sẽ ... 

- Tác dụng: Làm nổi bật vai trò của trẻ con đối với cuộc sống.

………………