Giáo án dạy thêm Tiếng Việt 5 chân trời bài 7: Bài đọc Chớm thu. Luyện từ và câu Sử dụng từ điển. Viết bài văn tả phong cảnh (Bài viết số 1)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS trước khi vào bài ôn tập.

b. Cách tiến hành

- GV ổn định lớp học.

- GV cho HS thảo luận nhóm đôi, xem video Các mùa trong năm và trả lời câu hỏi: Em hãy nêu đặc điểm của từng mùa trong năm? 

https://www.youtube.com/watch?v=7z5KRAsKkpc

- GV mời 1 HS đại diễn mỗi nhóm đưa ra đáp án. Các HS nhóm khác lắng nghe, bổ sung (nếu có).

- GV gợi ý, nhận xét, đánh giá và khích lệ HS: Đặc điểm bốn mùa trong năm:

+ Mùa xuân: ấm áp, se se lạnh, mưa phùn bay nhè nhẹ, cảnh vật bừng tỉnh sau mùa đông lạnh lẽo, cây cối đâm chồi nảy lộc, căng tràn nhựa sống, muôn hoa khoe sắc. 

+ Mùa hè: hoa phượng đỏ rực trời, tiếng ve râm ran khắp nơi, nắng chói chang, oi ả với những cơn mưa rào xối xả, là mùa của các loài hoa quả xứ nhiệt đới như xoài, vải, dưa hấu và các loại rau. 

+ Mùa thu: bầu trời xanh trong, khí hậu mát mẻ, nắng êm dịu, lá trên cây chuyển vàng rụng lác đác trong gió, gió heo may se se lạnh, là mùa của cốm, mùa đến trường, mùa đón tiếng trống Trung thu

+ Mùa đông: ngày ngắn đêm dài, nhiệt độ thấp, trời nhiều mây, âm u, xám xịt, cây cối khẳng khiu trơ trụi lá, cơn gió bấc thổi cùng với cơn mưa phùn dai dẳng làm thời tiết càng lạnh lẽo.   

- GV giới thiệu nội dung bài ôn tập:

Chủ đề 1 – Ôn tập Bài 7:

+ Bài đọc: Chớm thu. 

+ Luyện từ và câu: Sử dụng từ điển.

+ Viết: Viết bài văn tả phong cảnh.

B. HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP

Hoạt động 1: Luyện đọc – Chớm thu.

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS luyện đọc bài thơ Chớm thu với giọng đọc trong trẻo, nhẹ nhàng, chậm rãi; biết nghỉ hơi ở chỗ có dấu câu, biết ngắt nghỉ hợp lý ở những câu dài; biết nhân ở những từ chỉ cảm xúc, hành động thể hiện tình cảm của tác giả dành cho mùa thu ở quê hương.

b. Cách tiến hành

- GV đọc mẫu lại một lần cho HS cảm nhận.

- GV nhấn mạnh lại cho HS cách đọc với giọng nhẹ nhàng, chậm rãi, nhiều cảm xúc.

- GV cho cả lớp làm việc theo nhóm đôi: 2 HS đọc lần lượt từng đoạn trong bài.

- GV gọi 2 HS lần lượt đứng dậy đọc toàn bài.

- GV gọi HS khác đứng dậy nhận xét bài đọc của bạn, - GV sửa lỗi cho HS, chuyển sang nội dung mới.

Hoạt động 2: Ôn tập kiến thức tiếng Việt

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được kiến thức cơ bản về sử dụng từ điển.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS thảo luận nhóm đôi, trả lời các câu hỏi:

+ Nêu cách sử dụng từ điển?

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá.

Hoạt động 3: Ôn tập phần viết

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được cấu tạo của bài văn tả phong cảnh.

b. Cách tiến hành

- GV nêu câu hỏi: Bài văn tả phong cảnh  gồm mấy phần? Đó là những phần nào? Nêu nội dung của từng phần.

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, bổ sung kiến thức. 

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Hoạt động 1: Hoàn thành bài tập phần đọc

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS hoàn thành Phiếu học tập số 1 – trả lời được một số câu hỏi liên quan đến bài đọc Chớm thu.

b. Cách tiến hành

- GV phát Phiếu học tập số 1 cho HS, yêu cầu HS chú ý quan sát và trả lời các câu hỏi.

- GV yêu cầu HS đọc và trả lời các câu hỏi ở phần luyện đọc.

- GV mời đại diện HS lần lượt trả lời các câu hỏi trong Phiếu bài tập số 1. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và chữa bài. 

Hoạt động 2: Hoàn thành bài tập phần Luyện từ và câu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS hoàn thành Phiếu học tập số 1 – bài tập về sử dụng từ điển.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS đọc và trả lời các câu hỏi tự luận vào phiếu học tập.

- GV mời đại diện HS lần lượt trả lời các câu hỏi trong Phiếu học tập số 1; các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và chữa bài. 

Hoạt động 3: Hoàn thành bài tập phần Viết

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS hoàn thành Phiếu học tập số 1 – bài tập phần viết.

b. Cách tiến hành

………………

- HS trật tự.

- HS thảo luận nhóm đôi và đưa ra đáp án.

- HS lắng nghe, bổ sung (nếu có).

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS luyện đọc theo nhóm đôi.

- HS đọc bài, các HS khác lắng nghe.

- HS lắng nghe, tiếp thu

- HS thảo luận nhóm đôi.

- HS trả lời.

Cách sử dụng từ điển: 

+ Tìm trang có chữ cái đầu tiên của từ.

+ Dò từ trên xuống theo thứ tự để tìm vị trí của từ cần tra.

+ Đọc phần giải nghĩa của từ và chọn nghĩa phù hợp. 

- HS chú ý lắng nghe.

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi.

- HS trả lời.

Bài văn tả phong cảnh gồm ba phần:

1. Mở bài: Chọn một trong hai cách để giới thiệu cảnh muốn tả: 

+ Mở bài trực tiếp: 

+ Mở bài gián tiếp:

2. Thân bài.

Cách 1: Tả đặc điểm nổi bật của cảnh: 

+ Chọn tả một vài đặc điểm nổi bật của cảnh. 

+ Với mỗi đặc điểm, chọn tả những chi tiết ấn tượng. Có thể tả mỗi đặc điểm nổi bật bằng một đoạn văn ngắn thông qua hình ảnh, âm thanh, màu sắc. 

+ Sử dụng từ ngữ gợi tả, hình ảnh so sánh, nhân hóa ... để bài viết thêm sinh động 

Cách 2: Tả sự thay đổi của cảnh theo thời gian: 

+ Chọn tả một vài đặc điểm nổi bật của cảnh có sự thay đổi rõ rệt vào các thời điểm quan sát. Có thể tả cảnh vào mỗi thời điểm bằng một đoạn văn ngắn. 

+ Sử dụng từ ngữ chỉ thời gian phù hợp với mỗi thời điểm miêu tả. 

+ Sử dụng từ ngữ thể hiện tình cảm, cảm xúc

3. Kết bài: Chọn một trong hai cách để khái quát vấn đề: 

+ Kết bài không mở rộng

+ Kết bài mở rộng

- HS chú ý lắng nghe.

- HS nhận Phiếu học tập số 1 và đọc thầm các nội dung bài tập (2 phút).

- HS hoàn thành phần trắc nghiệm (10 phút).

- HS xung phong báo cáo kết quả phần trắc nghiệm:

- HS lắng nghe, chữa bài. 

- HS hoàn thành phần luyện từ và câu (15 phút).

- HS xung phong báo cáo kết quả phần tự luận:

Bài 1: 

– chăm chỉ: (dt) có sự chú ý thường xuyên để làm công việc gì có ích một cách đều đặn. Học sinh chăm chỉ.

– kiên trì: (đt) giữ vững, không thay đổi ý định, ý chí để làm việc gì đó đến cùng, mặc dù gặp khó khăn, trở lực. Kiên trì đường lối hoà bình.

Bài 2: 

+ Từ điển từ đồng nghĩa Tiếng Việt, 

+ Từ điển Thành ngữ và Tục ngữ, 

+ Từ điển Tiếng Việt thông dụng

+ Từ điển Việt – Việt

+ Từ điển Anh – Anh – Việt

+ Từ điển Pháp luật Việt Nam

+ Từ điển Luật học

+ Từ điển Hán – Việt

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

………………