Giáo án Tin học ứng dụng 11 cánh diều Chủ đề F Bài 7: Các loại kiến trúc của hệ cơ sở dữ liệu

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc mục 1 SGK trang 76 thảo luận trình bày đặc điểm của CSDL tập trung và CSDL phân tán.

- GV đặt câu hỏi:

+ Nếu lưu trữ tòa bộ CSDL tại một máy tính, quản lí, cập nhật tại chính máy tính này thì việc bảo vệ dữ liệu dễ hơn hay khó hơn so với trường hợp lưu trữ CSDL phân tán trên nhiều máy tính?

+ Khai thác CSDL tập trung, người dùng có thể truy cập trên máy tính lưu trữ dữ liệu hoặc thông qua mạng. Nếu máy tính lưu trữ dữ liệu có sự cố không hoạt động thì các ứng dụng cần dữ liệu từ CSDL đó có hoạt động được không?

+ CSDL phân tán có thể có một số phần dữ liệu có bản sao được đặt trên một vài trạm khác. Khi có sự cố ở một trạm, liệu có khả năng một ứng dụng cần dữ liệu ở trạm này vẫn hoạt động được hay không?

+ Vì sao CSDL phân tán đòi hỏi chi phí cao hơn?

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục 1b) trang 77 thảo luận trả lời câu hỏi phần hoạt động, nêu khái niệm CSDL phân tán.

- GV nêu câu hỏi hoạt động: Theo em, các hệ thống điện tử trên Internet có thể sử dụng hệ CSDL tập trung không? Vì sao?

- GV yêu cầu HS đưa ra ưu điểm và hạn chế của CSDL phân tán.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tìm hiểu đặc điểm của CSDL tập trung và CSDL phân tán.

- HS thảo luận cặp đôi để thảo luận hình thành kiến thức SGK trang 76-77.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS khi cần.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện một HS trình bày đặc điểm của CSDL tập trung và CSDL phân tán.

- HS xung phong phát biểu, trình bày kết quả thảo luận.

- GV mời HS nhóm khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, tổng kết, chuyển sang nội dung tiếp theo.

1. CSDL tập trung và CSDL phân tán

a) CSDL tập trung

Một CSDL tập trung được lưu trữ trên một máy tính (Hình 1).

+ Ưu điểm: Việc truy cập và điều phối dữ liệu dễ dàng hơn,

Ví dụ: Hệ thống quản lí học sinh của trường em là một hệ CSDL tập trung cỡ nhỏ. Hệ thống bán vé tàu hoả của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cũng là một ví dụ về hệ CSDL tập trung.

+ Hạn chế: Trong quá trình khai thác, nếu CSDL tập trung gặp sự cố thì các chương trình ứng dụng CSDL không thể chạy được.

b) CSDL phân tán

Cơ sở dữ liệu phân tán:

tập hợp dữ liệu được phân tán trên các máy tính khác nhau của một mạng máy tính. Mỗi nơi (site) của mạng máy tính có khả năng xử lí độc lập và thực hiện các ứng dụng cục bộ. Mỗi nơi cũng tham gia thực hiện ít nhát một ứng dụng toàn cục, yêu cầu truy xuất dữ liệu tại nhiều nơi bằng cách dùng hệ thống truyền thông con.

Đặc điểm CSDL phân tán:

+ Mỗi trạm có một CSDL được gọi là CSDL cục bộ của trạm này. Mỗi trạm thực hiện ít nhất một ứng dụng cục bộ, tức là chỉ sử dụng CSDL cục bộ đề cho ra kết quả. Khả năng thực hiện ứng dụng cục bộ được gọi là xử lí độc lập.

+ Mỗi trạm phải tham gia thực hiện ít nhất một ứng dụng toàn cục. Ứng dụng toàn cục là ứng dụng chạy tại một trạm và phải sử dụng CSDL của ít nhất hai trạm.

Ưu điểm:

- Sự phân tán dữ liệu về mặt vật lí phù hợp với các tổ chức, doanh nghiệp lớn hoạt động trải rộng về mặt địa lí, phù hợp với các dịch vụ phủ rộng trên toàn cầu.

- Tính sẵn sàng và tính tin cậy của dữ liệu cao hơn.

- Mở rộng các tổ chức một cách linh hoạt.

Hạn chế:

- Chi phí cao hơn do hệ thống phức tạp hơn, hệ thống phải làm ẩn đi sự phân tán dữ liệu đối với người dùng.

- Khó khăn hơn trong đảm bảo tính nhất quán dữ liệu và tính an ninh, đồng thời rất khó cung cấp một cái nhìn thống nhất cho người dùng.

Hoạt động SGK trang 77:

Có thể sử dụng hệ cơ sở dữ liệu tập trung cho các hệ thống thư điện tử trên Internet. Tuy nhiên, điều này có thể gây ra một số vấn đề về hiệu suất và khả năng mở rộng của hệ thống. Vì vậy, các hệ thống thư điện tử trên Internet thường sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu phân tán để giải quyết những vấn đề này. Hệ thống này sẽ phân tán dữ liệu và quản lý chúng trên nhiều máy chủ khác nhau, giúp tăng tốc độ truy xuất dữ liệu và có khả năng mở rộng tốt hơn.