Giáo án Hoá học 11 cánh diều Bài 17: Phenol

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 17: PHENOL

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức

• Khái niệm về phenol, tên gọi, công thức cấu tạo của một số phenol đơn giản, đặc điểm cấu tạo và hình dạng phân tử của phenol.
• Tính chất vật lí (trạng thái, nhiệt độ nóng chảy, độ tan trong nước) của phenol
• Tính chất hóa học cơ bản của phenol: phản ứng thế H ở nhóm -OH (tính acid: thông qua phản ứng với sodium hydroxide, sodium carbonate), phản ứng thế ở vòng thơm (tác dụng với nước bromine, với HNO₃ trong dung dịch H₂SO₄ đặc)
• Thí nghiệm của phenol với sodium hydroxide, sodium carbonate, nước bromine, HNO₃ trong dung dịch H₂SO₄ đặc
• Ứng dụng của phenol và phương pháp điều chế phenol (từ cumene và từ nhựa than đá)

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tìm hiểu về khái niệm phenol, tìm hiểu tính chất và ứng dụng của phenol trong đời sống, sản xuất
• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để diễn đạt về đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí, tính chất hóa học của phenol; Hoạt động nhóm và cặp đôi hiệu quả theo đúng yêu cầu của GV, đảm bảo các thành viên trong nhóm đều được tham gia và trình bày báo cáo; Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm, liên hệ thực tiễn nhằm giải quyết các vấn đề trong bài học và cuộc sống

Năng lực hóa học:

• Năng lực nhận thức hóa học: Nêu được khái niệm phenol, gọi tên một số phenol đơn giản; Nêu được đặc điểm vật lí, trình bày được tính chất hóa học cơ bản của phenol: Phản ứng thế hydrogen ở nhóm -OH, phản ứng thế ở vòng thơm
• Năng lực tìm hiểu tự nhiên dưới góc độ hóa học: Quan sát video thí nghiệm của phenol với sodium hydroxide, sodium carbonate, với nước bromine, với dung dịch HNO₃ đặc trong H₂SO₄ đặc; Mô tả hiện tượng thí nghiệm, giải thích được tính chất hóa học của phenol
• Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được kiến thức trong bài học để trình bày về ứng dụng của phenol

3. Phẩm chất

• Cẩn thận, trung thực, trách nhiệm và thao tác an toàn trong quá trình làm thực nghiệm
• Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập hóa học

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC
2. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT.
• Tranh ảnh, video thí nghiệm liên quan đến bài học.

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT.
• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập (nếu cần) theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: HS huy động vốn kiến thức, kĩ năng đã học, nhớ lại các kiến thức về cấu tạo alcohol, phát hiện được tình huống có vấn đề: loại hợp chất mới có nhóm -OH liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon của vòng benzene. Từ đó, HS xác định nhiệm vụ cần giải quyết được đặt ra trong bài học.
3. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi mở đầu
4. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS theo ý kiến cá nhân.
5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu HS thực hiện câu hỏi ở đầu:

 Cho ba chất có công thức cấu tạo dưới đây:

1. a) Chất nào ở trên thuộc loại alcohol?
2. b) Hợp chất (C) có những đặc điểm cấu tạo nào khác so với hai hợp chất (A) và (B)?
3. c) Dự đoán tính chất hóa học của hợp chất (C) có khác (A) và (B) hay không?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS lắng nghe câu hỏi, suy nghĩ, thảo luận trả lời câu hỏi phần khởi động.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS đưa ra những nhận định ban đầu.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV đánh giá câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học: Chất (C) được gọi là phenol. Vậy hợp chất phenol là gì và có các tính chất đặc trưng nào? Sau khi học xong bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ trả lời được câu hỏi trên. Chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay – Bài 17: Phenol

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về khái niệm phenol

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được khái niệm về phenol, tên gọi, công thức cấu tạo của một số phenol đơn giản.
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc hiểu mục I SGK trang 116 – 117, thực hiện các nhiệm vụ được giao.
3. Sản phẩm học tập: Câu trả lời về khái niệm, phân loại, tên gọi, công thức cấu tạo của một số phenol đơn giản.
4. Tổ chức hoạt động: