Giáo án và PPT Ngữ văn 8 kết nối Bài 7: Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do

VIẾT ĐOẠN VĂN GHI LẠI CẢM NGHĨ VỀ MỘT BÀI THƠ TỰ DO

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS đọc phần đầu trong SGK và trả lời câu hỏi:

• Hãy liệt kê những bài thơ tự do mà em biết hoặc đã được học
• Bài thơ tự do nào đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Vì sao?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Yêu cầu đối với với đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Theo em, một đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do phải đáp ứng được các yêu cầu gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Giới thiệu được bài thơ, tác giả; nêu cảm nghĩ chung về bài thơ

- Nêu được cảm nghĩ về nội dung và nghệ thuật; nêu được tác dụng của thể thơ tự do trong việc thể hiện mạch cảm xúc, tạo nên nét độc đáo của bài thơ

- Khái quát được cảm nghĩ về bài thơ

Hoạt động 2. Phân tích bài tham khảo

GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS thảo luận nhóm (3-4 người/nhóm) và trả lời:

• Tìm những câu văn, từ ngữ giới thiệu bài thơ, tác giả

• Xác định câu văn, từ ngữ diễn tả cảm nghĩ chung về nét đặc sắc của bài thơ

• Chỉ ra những câu văn, từ ngữ nêu cảm nghĩ chung về nội dung và nghệ thuật của bài thơ

• Nhận diện câu văn đánh giá tác dụng của thể thơ tự do trong việc tạo nên nét đặc sắc của bài thơ

• Xác định câu văn, từ ngữ nêu khái quát cảm nghĩ về bài thơ

Sản phẩm dự kiến:

a. Câu văn giới thiệu về bài thơ, tác giả: “Bài thơ Lá đỏ được viết vào năm 1974, trong thời gian nhà thơ Nguyễn Đình Thi đến với chiến trường Tây Nguyên”

b. Câu văn diễn tả cảm nghĩ chung về nét đặc sắc của bài thơ: “… bài thơ vẫn ngời lên niềm tin, niềm hi vọng”

c. Những câu văn, từ ngữ nêu cảm nghĩ chung về nội dung và nghệ thuật của bài thơ:

- “Mạch cảm xúc của bài thơ phát triển từ cuộc gặp gỡ rồi chia li trong niềm tin gặp lại – niềm tin chiến thắng – của một người lính và một cô thanh niên xung phong trên đường Trường Sơn”

- “Biện pháp tu từ so sánh “Em như quê hương” đã làm nổi bật vẻ đẹp bình dị, thân thương cũng như vai trò là điểm tựa tinh thần tạo nên sức mạnh chiến đấu cho người lính nơi tiền tuyến của người “em gái tiền phương””

- …

d. Câu văn đánh giá tác dụng của thể thơ tự do trong việc tạo nên nét đặc sắc của bài thơ: “Thể thơ tự do với hình thức phóng khoáng; vần, nhịp linh hoạt giúp nhà thơ khắc hoạ được bối cảnh Trường Sơn hùng vĩ, khí thế hào hùng, tâm hồn lạc quan phơi phới của đoàn quân ra trận”

e. Câu văn nêu khái quát cảm nghĩ về bài thơ: “Bài thơ ra đời cách đây gần nửa thế kỉ vẫn gọi lên trong lòng người đọc niềm xúc động, tự hào, lòng biết ơn thế hệ cha anh đã hiến dâng tuổi xanh cho hòa bình của đất nước”

Hoạt động 3. Thực hành viết theo các bước

GV đặt câu hỏi:

• Em hãy nêu các bước viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do

Sản phẩm dự kiến:

1. Lựa chọn bài thơ

2. Tìm ý và lập dàn ý

- Mở đoạn: Giới thiệu bài thơ và tác giả; nêu cảm nghĩ chung về bài thơ

- Thân đoạn:

+ Trình bày cảm nghĩ về nét độc đáo của bài thơ trên hai phương diện nội dung và nghệ thuật

+ Nêu tác dụng của thể thơ tự do trong việc thể hiện mạch cảm xúc, nét độc đáo của bài thơ

- Kết đoạn: Nêu khái quát cảm nghĩ về bài thơ

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Khi viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do, em cần làm gì trước tiên?

A. Viết đoạn kết luận.

B. Giới thiệu bài thơ và tác giả.

C. Đánh giá tác dụng của thể thơ tự do.

D. Phân tích các biện pháp tu từ trong bài thơ.

Câu 2: Nội dung nào dưới đây cần được đề cập trong phần thân đoạn của đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do?

A. Mạch cảm xúc và tác dụng của thể thơ tự do.

B. Kết luận về bài thơ.

C. Giới thiệu về tác giả.

D. Số lượng câu thơ trong bài thơ.

Câu 3: Tác dụng của thể thơ tự do trong bài thơ là gì?

A. Giới hạn cảm xúc của tác giả.

B. Giúp bài thơ có bố cục chặt chẽ.

C. Thể hiện mạch cảm xúc linh hoạt và tạo nét độc đáo.

D. Giúp bài thơ tuân theo các quy tắc vần luật cố định.

Câu 4: Khi khái quát cảm nghĩ về bài thơ trong phần kết đoạn, em cần làm gì?

A. Chỉ nêu cảm xúc cá nhân mà không liên quan đến bài thơ.

B. Tóm tắt nội dung bài thơ.

C. Nêu rõ cảm nghĩ chung và thông điệp của bài thơ.

D. Đánh giá độ dài của bài thơ.

Câu 5: Câu văn nào dưới đây là một ví dụ cho phần đánh giá tác dụng của thể thơ tự do?

A. "Bài thơ này dài khoảng 20 câu."

B. "Thể thơ tự do với nhịp điệu linh hoạt giúp thể hiện rõ ràng mạch cảm xúc của tác giả."

C. "Tác giả của bài thơ này là Nguyễn Đình Thi."

D. "Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp tu từ độc đáo."

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Hãy phân tích mạch cảm xúc của bài thơ tự do mà em đã chọn. Viết một đoạn văn nêu rõ các mạch cảm xúc được thể hiện qua hình ảnh, ngôn từ và cách gieo vần trong bài thơ.

Câu 2: Viết một đoạn văn đánh giá về tác dụng của thể thơ tự do trong việc tạo nên nét độc đáo của bài thơ mà em yêu thích