Giáo án Địa lí 12 chân trời Bài 36: Phát triển các vùng kinh tế trọng điểm

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 36: PHÁT TRIỂN CÁC VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM

(2 tiết)

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ: 

• Phân tích được đặc điểm chung của các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta.
• Trình bày được quá trình hình thành và phát triển, các nguồn lực, thực trạng và định hướng phát triển của các vùng kinh tế trọng điểm: Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Vùng kinh tế trọng điểm vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
• Vẽ được biểu đồ, nhận xét và giải thích được nội dung liên quan đến các vùng kinh tế trọng điểm.
• Sử dụng số liệu, bản đồ và các nguồn tài liệu khác, nhận xét và giải thích được những vấn đề liên quan đến các vùng kinh tế trọng điểm.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng: 

• Năng lực tìm hiểu địa lí: Khai thác và sử dụng thông tin hình 36.1 – 36.4, bảng 36, mục Ô cửa tri thức để phân tích được đặc điểm chung của vùng kinh tế trọng điểm; nhận xét và giải thích được những vấn đề liên quan đến các vùng kinh tế trọng điểm.

• Năng lực nhận thức và tư duy địa lí: Khai thác thông tin, nội dung kênh chữ trong SGK để trình bày được quá trình hình thành và phát triển, các nguồn lực, thực trạng và định hướng phát triển của các vùng kinh tế trọng điểm.

3. Phẩm chất

• Trách nhiệm: Tích cực đánh giá cá nhân, đánh giá đồng đẳng, khách quan, đóng góp vào quá trình học tập, kiểm tra, đánh giá.

• Chăm chỉ: Luôn cố gắng vươn lên đạt kết quả tốt trong học tập; có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường, từ sách báo và các nguồn tin cậy khác vào trong học tập và đời sống hằng ngày.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC 

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, SBT Địa lí 12 – Chân trời sáng tạo.

• Phiếu học tập, giấy A1, bút lông, giấy ghi chú,…

• Bản đồ các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta.

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Địa lí 12 – Chân trời sáng tạo.

• Atlat Địa lí Việt Nam. 

• Thiết bị điện tử có kết nối internet (nếu có).

• Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Phát triển các vùng kinh tế trọng điểm.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới. 

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS tham gia trò chơi Lật mảnh ghép.

c. Sản phẩm: HS tham gia trò chơi và trả lời các câu hỏi của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành các nhóm, tổ chức trò chơi Lật mảnh ghép. GV phổ biến luật chơi:

+ GV đọc các câu hỏi liên quan đến nội dung của bài học, yêu cầu các nhóm trả lời.

+ Nhóm trả lời được từng câu hỏi, cộng 2 điểm. 

+ Sau mỗi mảnh ghép được lật lên, các nhóm được quyền đoán hình ảnh ẩn dưới. 

+ Nhóm đoán đúng tên hình ảnh, được cộng 10 điểm.

1. Trong các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta, vùng nào có quyết định thành lập muộn nhất? 

2. Vùng kinh tế trọng điểm nào có nhiều tỉnh, thành phố nhất?

3. Vùng kinh tế trọng điểm nào đóng góp lớn nhất vào GDP của cả nước (năm 2021)?

4. Thế mạnh nổi bật nhất của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung là gì? 

5. Tài nguyên thiên nhiên nào nổi bật ở Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam? 

6. Sản phẩm nông nghiệp nào nổi bật nhất của Vùng kinh tế trọng điểm vùng Đồng bằng sông Cửu Long?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tích cực tham gia trò chơi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- Các nhóm lần lượt chọn các ô số.

- GV tổng kết và tuyên bố nhóm chiến thắng. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án:

1. Vùng kinh tế trọng điểm vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

2. Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

3. Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

4. Khai thác tổng hợp kinh tế biển.

5. Dầu khí.

6. Lúa.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Vùng kinh tế trọng điểm là một trong những vùng kinh tế xã hội, được hình thành và phát triển ở nước ta từ đầu thập niên 90 của thế kỉ XX cho đến nay. Vùng kinh tế trọng điểm hội tụ đây đủ nhất các nguồn lực để phát triển kinh tế – xã hội, có vai trò quyết định đối với nền kinh tế đất nước. Hiện nay, nước ta có 4 vùng kinh tế trọng điểm. Vậy, các vùng đó có lợi thế nổi bật như thế nào? Vùng kinh tế trọng điểm có vai trò và đóng góp gì trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 36: Phát triển các vùng kinh tế trọng điểm.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm chung các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS phân tích được đặc điểm chung của các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc thông tin mục 1 trong SGK để hoàn thành nhiệm vụ học tập: Nêu tóm tắt đặc điểm chung của các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về đặc điểm chung của các vùng kinh tế trọng điểm.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Tìm hiểu các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ; quá trình hình thành và phát triển; nguồn lực, thực trạng và định hướng phát triển.

b. Nội dung: GV chia lớp thành 4 nhóm và hoàn thành phiếu học tập về tìm hiểu về các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta.

+ Nhóm 1: Phiếu học tập số 1 – Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.

+ Nhóm 2: Phiếu học tập số 2 – Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung.

+ Nhóm 3: Phiếu học tập số 3 – Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

+ Nhóm 4: Phiếu học tập số 4 – Vùng đồng bằng sông Cửu Long.

c. Sản phẩm: Phiếu học tập của HS về các vùng kinh tế trọng điểm.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc thông tin mục 1 trong SGK để hoàn thành nhiệm vụ học tập: Nêu tóm tắt đặc điểm chung của các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM BẮC BỘ 1. Nêu tên các tỉnh, thành phố của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ theo sơ đồ thời gian sau: 2. Hoàn thành thông tin về các nguồn lực phát triển của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ theo sơ đồ dưới đây.   3. Hoàn thành thông tin vào chỗ trống (......) về thực trạng phát triển kinh tế của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. - Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ đóng góp ...... % GDP của cả nước (năm 2021). - Cơ cấu ngành công nghiệp đa dạng........................... - Ngành dịch vụ phát triển........................................... 4. Nêu tóm tắt định hướng phát triển Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................   PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM MIỀN TRUNG 1. Nêu tên các tỉnh, thành phố của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung theo sơ đồ thời gian sau: 2. Hoàn thành thông tin về các nguồn lực phát triển của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung theo sơ đồ dưới đây. 3. Hoàn thành thông tin vào chỗ trống (......) về thực trạng phát triển kinh tế của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung. - Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung đóng góp ...... % GDP của cả nước (năm 2021). - Các ngành công nghiệp chủ yếu................................ - Ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản chuyển dịch theo hướng............................................................ 4. Nêu tóm tắt định hướng phát triển Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung. ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................   PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM PHÍA NAM 1. Nêu tên các tỉnh, thành phố của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam theo sơ đồ thời gian sau: 2. Hoàn thành thông tin về các nguồn lực phát triển của Vùng kinh tế trọng điểm miền Nam theo sơ đồ dưới đây. 3. Hoàn thành thông tin vào chỗ trống (......) về thực trạng phát triển kinh tế của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. - Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam đóng góp ...... % GDP của cả nước (năm 2021). - Cơ cấu ngành công nghiệp đa dạng................................ - Ngành dịch vụ phát triển ................................................. 4. Nêu tóm tắt định hướng phát triển Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................   PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4 VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM PHÍA NAM 1. Nêu tên các tỉnh, thành phố của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam theo sơ đồ thời gian sau: 2. Hoàn thành thông tin về các nguồn lực phát triển của Vùng kinh tế trọng điểm vùng Đồng bằng sông Cửu Long theo sơ đồ dưới đây. 3. Hoàn thành thông tin vào chỗ trống (......) về thực trạng phát triển kinh tế của Vùng kinh tế trọng điểm vùng Đồng bằng sông Cửu Long. - Vùng kinh tế trọng điểm vùng Đồng bằng sông Cửu Long đóng góp ...... % GDP của cả nước (năm 2021). - Các ngành công nghiệp chính........................................ - Ngành nông nghiệp..... ................................................. 4. Nêu tóm tắt định hướng phát triển Vùng kinh tế trọng điểm vùng Đồng bằng sông Cửu Long. ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................   Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS khai thác tư liệu, thông tin trong mục và trả lời câu hỏi. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, luyện tập - GV mời đại diện các nhóm HS trình bày sản phẩm phiếu học tập. - GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá và kết luận về các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta. - GV chuyển sang nội dung mới.

II. Các vùng kinh tế trọng điểm ở nước ta Đáp án phiếu học tập 1, 2, 3, 4 được đính kèm phía dưới Hoạt động 2.

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------