Giáo án Kinh tế pháp luật 12 Cánh diều bài 5: Lập kế hoạch kinh doanh

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

* Khám phá thông tin 1, 2 SGK tr.37:

- GV chia lớp thành 4 nhóm (2 nhóm thực hiện 1 nhiệm vụ).

- GV yêu cầu các nhóm đọc thông tin 1, 2 trong SGK tr.37 và thực hiện nhiệm vụ:

+ Nhóm 1, 2: Từ thông tin 1, em hãy giải thích sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh và lấy ví dụ cụ thể để chứng minh.

+ Nhóm 3, 4: Em hãy xác định các nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh được thể hiện qua thông tin 2.

* Kế hoạch kinh doanh và sự cần thiết phải lập kế hoạch kinh doanh:

- GV trình chiếu cho HS xem một số video để hiểu thêm về kế hoạch kinh doanh và sự cần thiết phải lập kế hoạch kinh doanh:

* Video về kế hoạch kinh doanh:

https://www.youtube.com/watch?v=6GRfK5xN5G4 

https://www.youtube.com/watch?v=fX-WIlyPVxY 

* Video về sự cần thiết của kế hoạch kinh doanh:

https://www.youtube.com/watch?v=lcNrHDR18KE

- GV hướng dẫn HS rút ra kết luận về kế hoạch kinh doanh và sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận, đọc thông tin SGK để trả lời câu hỏi.

- HS rút ra kết luận về kế hoạch kinh doanh và sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận:

Câu 1:

Sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh:

+ Giúp chủ thể kinh doanh nắm bắt tình hình thực tế và đưa ra những định hướng trong tương lai;

+ Giúp xác định được mục tiêu, chiến lược, thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh, nội lực của bản thân, đưa ra phương hướng kinh doanh và phương thức thực hiện;

+ Chủ động thực hiện và điều chỉnh kế hoạch kinh doanh;

+ Giúp người kinh doanh có tầm nhìn tốt hơn cho việc kinh doanh trong tương lai,...

Ví dụ: tăng khả năng huy động vốn; muốn gọi vốn cần có một bản kế hoạch kinh doanh tốt, nhà đầu tư thấy được khả năng kinh doanh của đơn vị, từ đó, quyết định bỏ vốn hay không,...

Câu 2:

+ Nội dung của kế hoạch kinh doanh:

• Ý tưởng kinh doanh: Thể hiện tổng quan về kế hoạch kinh doanh.

• Mục tiêu kinh doanh: Xác định chiến lược kinh doanh tổng thể, dài hạn, mong muốn và kì vọng trong các giai đoạn.

• Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh: Xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và khó khăn; khách hàng mục tiêu; đối thủ cạnh tranh của chủ thể kinh doanh.

• Xác định các chiến lược kinh doanh: Xác định tính khả thi của ý tưởng kinh doanh, xác định các nhiệm vụ, phương hướng với mục đích dài hạn.

• Xác định kế hoạch tổ chức thực hiện chiến lược: Xác định kế hoạch cụ thể cho từng chức năng của hoạt động kinh doanh.

• Đánh giá các rủi ro tiềm ẩn và biện pháp xử lí: Xác định các nguy cơ có khả năng xuất hiện, mức độ ảnh hưởng trong quá trình kinh doanh để đưa ra biện pháp phòng ngừa và biện pháp xử lí phù hợp.

+ Ví dụ: định hướng kinh doanh của quán cà phê là mang lại không gian thư thái, trò chuyện hay làm việc cho khách hàng.

- GV mời HS nêu nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh và sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung Nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh và sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

1. Tìm hiểu về kế hoạch kinh doanh và sự cần thiết phải lập kế hoạch kinh doanh

- Nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh bao gồm:

+ Ý tưởng kinh doanh;

+ Mục tiêu kinh doanh;

+ Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh (thuận lợi, khó khăn);

+ Xác định các chiến lược kinh doanh;

+ Xác định kế hoạch tổ chức thực hiện chiến lược;

+ Đánh giá các rủi ro tiềm ẩn và biện pháp xử lí để giảm thiểu tác động đến hoạt động kinh doanh....

- Sự cần thiết phải lập kế hoạch kinh doanh:

+ Giúp chủ thể kinh doanh nắm bắt tình hình thực tế và đưa ra những định hướng trong tương lai;

+ Xác định được mục tiêu, chiến lược, thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh, nội lực của bản thân, 

+ Đưa ra phương hướng kinh doanh và phương thức thực hiện; 

+ Chủ động thực hiện và điều chỉnh kế hoạch kinh doanh, giúp người kinh doanh có tầm nhìn tốt hơn cho việc kinh doanh trong tương lai.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

* Khám phá thông tin SGK tr.38-40

- GV chia lớp thành các nhóm nhỏ (4-6 HS/ nhóm).

- GV yêu cầu các nhóm đọc thông tin SGK tr.38-40 để thực hiện nhiệm vụ:

a) Theo em, để lập kế hoạch kinh doanh, chủ thể kinh doanh cần thực hiện những bước nào? Vì sao? Em hãy phân tích nội dung của từng bước và lấy ví dụ minh họa.

b) Dựa vào các bước lập kế hoạch kinh doanh trên, em hãy thực hành lập một kế hoạch kinh doanh theo gợi ý sau:

* Các bước lập kế hoạch kinh doanh

- GV trình chiếu một số video để HS biết thêm về lập kế hoạch kinh doanh:

+ Video về quy trình hoạch định chiến lược kinh doanh:

https://www.youtube.com/watch?v=ZkCSYpfwi9A (0:42 – 3:24)

+ Video về nhận diện rủi ro tiềm ẩn qua trái phiếu doanh nghiệp sai mục đích:

https://www.youtube.com/watch?v=5-cDW98DM5Y 

- GV yêu cầu HS rút ra kết luận về các bước lập kế hoạch kinh doanh.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc nhóm, thảo luận với nhóm để trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số nhóm trình bày kết quả thảo luận.

(đính kèm phía dưới Hoạt động)

- GV mời HS nêu các bước lập kế hoạch kinh doanh.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung Các bước lập kế hoạch kinh doanh.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

2. Tìm hiểu các bước lập kế hoạch kinh doanh

- Bước 1: Xác định ý tưởng kinh doanh.

- Bước 2: Xác định mục tiêu kinh doanh.

- Bước 3: Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh.

- Bước 4: Xác định chiến lược kinh doanh, chi tiết các hoạt động và kế hoạch thực hiện các hoạt động kinh doanh.

- Bước 5: Đánh giá cơ hội kinh doanh, rủi ro tiềm ẩn và các biện pháp xử lí.

KẾT QUẢ THẢO LUẬN

a) Các bước lập kế hoạch kinh doanh

* Bước 1: Xác định ý tưởng kinh doanh.

- Định hướng, giúp chủ thể kinh doanh xác định được những vấn đề cơ bản của kinh doanh: 

+ Kinh doanh mặt hàng gì? 

+ Đối tượng khách hàng là ai? 

+ Họ có nhu cầu gì? 

+ Kinh doanh bằng cách nào? 

+ Kinh doanh cho ai?

- Ví dụ: Anh A có ý tưởng kinh doanh quán trà sữa vì anh đam mê kinh doanh từ khi còn đi học, có sự hiểu biết về các nguyên liệu chế biến trà sữa,... thuê được địa điểm ở trung tâm thị trấn gần các cơ quan, trường học,...

* Bước 2: Xác định mục tiêu kinh doanh

- Mục tiêu kinh doanh là những mục tiêu mà doanh nghiệp để ra và dự đoán sẽ đạt được trong một khoảng thời gian được xác định.

- Ví dụ: Mục tiêu kinh doanh của hãng xe buýt điện sau một năm hoạt động giành được 40% thị phần trên thị trường xe buýt. Để đạt được mục tiêu này, doanh nghiệp xây dựng các chiến lược thu hút khách hàng,...

* Bước 3: Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh

- Để đảm bảo tính khả thi của ý tưởng kinh doanh.

- Sơ bộ tìm hiểu các cơ hội từ đó đánh giá chỗ đứng của chủ thể kinh doanh trên thị trường. 

- Xác định chiến lược kinh doanh, phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu.

- Ví dụ: Khi phân tích thị trường, chủ thể cần trả lời các câu hỏi ai là người có nhu cầu về sản phẩm, tại sao lại có nhu cầu đó, lượng cầu là bao nhiêu, và doanh nghiệp có thể đáp ứng bao nhiêu phần trăm trong tổng lượng cầu này. Phân tích thị trường mục tiêu (người mua) điển hình.

* Bước 4: Xác định chiến lược kinh doanh

- Là nội dung cơ bản của một kế hoạch kinh doanh gồm một chuỗi các biện pháp, cách thức của chủ thể kinh doanh nhằm đạt được hiệu quả tối ưu.

- Tác động trực tiếp các kế hoạch kinh doanh cụ thể trong nội bộ đơn vị kinh doanh.

- Ví dụ: Một đơn vị dự định kinh doanh thực phẩm chế biến bằng dây chuyền đóng gói hiện đại cần xây dựng kế hoạch tài chính cụ thể: tiền thuê nhà xưởng, mua máy móc,... Sau khi đã quyết định các phương án và kế hoạch phụ trợ cần phải lượng hóa bằng các ngân quỹ.

* Bước 5: Đánh giá cơ hội kinh doanh, rủi ro tiềm ẩn và biện pháp xử lí

- Xác định được cơ hội và rủi ro có thể gặp để đưa ra được các biện pháp xử lí phù hợp.

- Ví dụ: Rủi ro về kĩ thuật và vận hành khi công nghệ và thiết bị không thể vận hành và bảo dưỡng phù hợp như thiết kế ban đầu.

b) Kế hoạch kinh doanh: