Giáo án Kinh tế pháp luật 12 Cánh diều bài 11: Quyền và nghĩa vụ học tập của công dân

Quyền của học sinh trong học tập

Nghĩa vụ của học sinh trong học tập

Được bình đẳng trong việc hưởng thụ giáo dục toàn diện.

Thực hiện nhiệm vụ học tập, rèn luyện theo chương trình, kế hoạch giáo dục của nhà trường.

Được tôn trọng và bảo vệ, được đối xử dân chủ, bình đẳng.

Kính trọng cha mẹ, cán bộ, giáo viên, nhân viên của nhà trường và những người lớn tuổi. Đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, rèn luyện; thực hiện điều lệ, nội quy nhà trường; chấp hành pháp luật của Nhà nước.

Được tham gia các hoạt động nhằm phát triển năng khiếu về các môn học, thể thao, nghệ thuật do nhà trưởng tổ chức nếu có đủ điều kiện.

Rèn luyện thân thể, giữ gìn vệ sinh cá nhân.

Được nhận học bổng hoặc trợ cấp khác theo quy định đối với những học sinh được hưởng chính sách xã hội, những học sinh có khó khăn về đời sống và những học sinh có năng lực đặc biệt.

Giữ gìn, bảo vệ tài sản của nhà trường, nơi công cộng; góp phần xây dựng, bảo vệ và phát huy truyền thống của nhà trường.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

* Khai thác trường hợp, tình huống SGK tr.81, 82

- GV chia lớp thành 6 nhóm (2 nhóm thực hiện 1 nhiệm vụ).

- GV yêu cầu các nhóm đọc trường hợp, tình huống trong SGK tr.81, 82 để trả lời câu hỏi:

+ Nhóm 1, 2: a. Căn cứ vào thông tin 1, em hãy xác định quyền học tập của công dân trong thông tin 2 và trường hợp trên.

+ Nhóm 3, 4: b. Em có đồng ý với ý kiến của bạn T trong tình huống 1 không? Vì sao?

+ Nhóm 5, 6: c. Nếu là chị H trong tình huống 2, em sẽ làm gì để thực hiện quyền học tập của mình.

* Quyền học tập của công dân

- GV trình chiếu cho HS xem video về quyền học tập của công dân:

https://www.youtube.com/watch?v=nz-Kt4PAzNk

- GV yêu cầu HS rút ra kết luận về quyền học tập của công dân.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm để trả lời câu hỏi.

- HS rút ra kết luận về quyền học tập của kinh doanh theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.

Câu hỏi a. 

+ Thông tin 2 đề cập đến việc thực hiện quyền bình đẳng trong học tập, bọc từ thấp đến cao và học thường xuyên, học suốt đời của công dân.

+ Chi hội khuyến học của thôn A và Ban khuyến học của xã đã đến động viên, trao thưởng và dành một suất học bổng để hỗ trợ K là góp phần thực hiện bình đẳng trong học tập và tạo điều kiện cho K được học từ thấp đến cao phù hợp với nguyện vọng của bản thân.

Câu hỏi b. Em không tán thành với ý kiến của T khi cho rằng việc theo học ngành nghề nào ở bậc đại học nên để bố mẹ quyết định sẽ tốt hơn vì mỗi công dân có quyền được học bất cứ ngành nghề phù hợp với khả năng, sở thích và điều kiện gia đình.

Do đó, bố mẹ là người định hướng, còn học theo ngành nào thì mỗi người nên quyết định sao cho phù hợp với bản thân và gia đình để có động lực học tập.

* Câu hỏi c. Nếu là chị H em sẽ không nghỉ làm mà có thể lựa chọn học đại học theo hình thức vừa làm vừa học cho phù hợp với điều kiện của bản thân. Như vậy, vừa đảm bảo về điều kiện kinh tế vừa có thể học và ở nước ta bằng đại học được đào tạo theo hình thức chính quy, tại chức, từ xa, liên thông đều có giá trị ngang nhau.

- GV mời HS nêu quyền học tập của công dân.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung Quyền học tập của công dân.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Tìm hiểu quyền học tập của công dân

- Học tập là một trong các quyền cơ bản của công dân. 

- Công dân có quyền bình đẳng về cơ hội học tập, có quyền:

+ Được học không hạn chế.

+ Được học bất cứ ngành, nghề nào phù hợp với bản thân;

+ Có quyền học thường xuyên, học suốt đời.

- Quyền học tập cho phép công dân được tạo điều kiện để phát triển tài năng; được tôn trọng, cung cấp đầy đủ các thông tin về việc học tập; được học tập trong môi trường an toàn, lành mạnh.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

* Khai thác trường hợp, tình huống SGK tr.82, 83

- GV chia lớp thành các nhóm nhỏ (4-6 HS/ nhóm).

- GV yêu cầu các nhóm đọc trường hợp, tình huống SGK tr.82, 83 để thảo luận, thực hiện nhiệm vụ:

Từ nội dung của thông tin, em hãy nhận xét hành vi của mỗi chủ thể trong các tình huống, trường hợp trên.

* Nghĩa vụ học tập của công dân

- GV yêu cầu HS liên hệ bản thân, vận dụng hiểu biết để trả lời câu hỏi: Theo em, các hành vi vi phạm nghĩa vụ học tập của công dân sẽ để lại tác hại và hậu quả gì?

- GV trình chiếu cho HS xem video về việc HS chưa thực hiện đúng nghĩa vụ học tập của công dân:

https://www.youtube.com/watch?v=uYKC4YEKf58 

- GV yêu cầu HS rút ra kết luận về nghĩa vụ học tập của công dân.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm để trả lời câu hỏi.

- HS rút ra kết luận về nghĩa vụ học tập của công dân theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.

* Nhận xét hành vi của các chủ thể:

+ Tình huống. 

• D biết quan tâm, giúp đỡ bạn học trong lớp.

• Các bạn trêu chọc và cản trở K trong học tập là không đúng và vi phạm nội quy trường lớp, xâm phạm đến quyền học tập của K.

+ Trường hợp 1. Việc khuyên con của mẹ P là đúng, việc làm đó để P nhận thức được tầm quan trọng của việc thực hiện quyền học tập của bản thân cổ vai trò gì trong tương lai.

+ Trường hợp 2.Việc tiếp tục tham gia học tập của ông T là thực hiện quyền học tập của công dân. Trong quá trình học, ông đã hoàn thành chương trình đào tạo là thực hiện nghiêm túc quy định của nhà trường.

Việc quan tâm của nhà trường và gia đình đã tạo điều kiện cho ông T trong quá trình thực hiện quyền và nghĩa vụ học tập.

* Tác hại và hậu quả của hành vi vi phạm:

Hành vi vi phạm nghĩa vụ học tập của công dân sẽ để lại tác hại và hậu quả cho người vi phạm và người bị vi phạm.

+ Người vi phạm tuỳ theo mức độ có thể bị kỉ luật, cảnh cáo hoặc phạt hành chính.

+ Người bị vi phạm sẽ bị xâm phạm đến quyền học tập, cản trở quá trình học tập, ảnh hưởng đến tâm lí, sức khoẻ.

- GV mời HS nêu nghĩa vụ học tập của công dân.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung Nghĩa vụ học tập của công dân.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

2. Tìm hiểu nghĩa vụ học tập của công dân

- Học tập là quyền và nghĩa vụ của công dân. 

- Công dân có nghĩa vụ:

+ Tuân thủ các quy định của pháp luật về độ tuổi tham gia học tập (trừ trường hợp pháp luật có quy định riêng); 

+ Hoàn thành các chương trình giáo dục; 

+ Tham gia các hoạt động giáo dục, đào tạo; 

+ Thực hiện đúng nội quy của các cơ sở giáo dục; 

+ Tôn trọng quyền học tập của người khác;

+ Đấu tranh với các hành vi vi phạm quyền học tập của công dân.