Giáo án Kinh tế pháp luật 12 Cánh diều bài 7: Quản lí thu, chi trong gia đình

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm nhỏ (4-6 HS/nhóm), đọc thông tin trong SGK tr.49, 50 để trả lời câu hỏi:

a) Từ thông tin trên, em hãy cho biết thế nào là quản lí thu, chi trong gia đình. Hãy lấy ví dụ minh họa.

b) Theo em, những thói quen chi tiêu không hợp lí sẽ ảnh hưởng như thế nào đến tài chính của gia đình.

c) Em hãy xác định những thói quen chi tiêu hợp lí và giải thích sự cần thiết của việc quản lí thu, chi trong gia đình.

- GV trình chiếu cho HS xem video về quản lí thu, chi trong gia đình: 

* Video về quản lí thu, chi trong gia đình: 

https://www.youtube.com/watch?v=TlKMyjH3pLg (0:08 – 3:41)

* Video về thói quen chi tiêu:

https://www.youtube.com/watch?v=Sp-abMwlRMs (1:01 – 4:08)

- GV hướng dẫn HS rút ra kết luận về khái niệm và sự cần thiết phải quản lí thu, chi trong gia đình.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp, vận dụng hiểu biết để thảo luận, trả lời câu hỏi.

- HS rút ra kết luận về khái niệm và sự cần thiết phải quản lí thu, chi trong gia đình theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời một số HS trả lời câu hỏi.

a) Khái niệm quản lí thu, chi:

• Quản lí chi tiêu trong gia đình là quá trình theo dõi, lập kế hoạch và điều chỉnh việc sử dụng tài chính để đảm bảo rằng các nhu cầu cơ bản được đáp ứng, các mục tiêu tài chính được thiết lập và tài chính gia đình được duy trì ổn định.

• Ví dụ minh hoạ: Mẹ tính toán xem tháng này chi tiêu hết bao nhiêu tiền cho việc đi ăn bên ngoài, có cần cân đối lại để không lãng phí là một phần của hoạt động quản lí thu, chi.

b) Chi tiêu không hợp lí có thể dẫn đến tình trạng chi lớn hơn thu, không có tài chính dự phòng, không chủ động ứng phó với những tình huống rủi ro có thể xảy ra trong gia đình; không thực hiện được các mục tiêu tài chính của gia đình,...

c)

+ Những thói quen chi tiêu hợp lí như: Chi tiêu có kế hoạch, hợp lí, đúng mức, có mục tiêu tài chính rõ ràng và thường xuyên theo dõi, điều chỉnh chi tiêu.

+ Sự cần thiết của việc quản lí thu, chi trong gia đình: Quản lí thu, chi trong gia đình với mục đích đảm bảo cân đối thu, chi hợp lí nhằm đạt được các mục tiêu tài chính của gia đình đã đặt ra; giúp kiểm soát được các nguồn thu, chi trong gia đình. Chủ động thực hiện kế hoạch tài chính của gia đình giúp cân bằng tài chính chủ động ứng phó với những tình huống rủi ro có thể xảy ra trong gia đình; nâng cao chất lượng cuộc sống của gia đình.

- GV mời HS nêu khái niệm và sự cần thiết phải quản lí thu, chi trong gia đình.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung Khái niệm và sự cần thiết phải quản lí thu, chi trong gia đình.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

1. Tìm hiểu khái niệm và sự cần thiết phải quản lí thu, chi trong gia đình

- Khái niệm: 

Quản lí thu, chi là sử dụng các khoản thu và chi nhằm đáp ứng nhu cầu vật chất, tinh thần của các thành viên sao cho phù hợp với các nguồn thu nhập.

- Sự cần thiết của quản lí thu, chi trong gia đình:

+ Kiểm soát được các nguồn thu, chi trong gia đình.

+ Chủ động thực hiện kế hoạch tài chính của gia đình.

+ Giúp cân bằng tài chính, chủ động ứng phó với những tình huống rủi ro có thể xảy ra trong gia đình.

+ Nâng cao chất lượng cuộc sống của gia đình.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS đọc thông tin trong SGK tr.51, 52 để thực hiện các yêu cầu:

a) Theo em, để lập kế hoạch thu, chi trong gia đình, cần tiến hành những bước nào.

b) Em hãy làm rõ từng nội dung của việc lập kế hoạch quản lí thu, chi trong gia đình và thực hành lập kế hoạch quản lí thu, chi theo những nội dung trên.

- GV trình chiếu một số video để HS biết thêm về xây dựng kế hoạch thu, chi hợp lí trong gia đình.

* Video về bài toán chi tiêu hợp lí với gia đình nhỏ:

https://www.youtube.com/watch?v=Bn-UsLluVVs 

* Video về cách phân bổ chi tiêu gia đình:

https://www.youtube.com/watch?v=zHlfitjr_sY (11:51 – 13:54)

- GV yêu cầu HS rút ra kết luận về các bước lập kế hoạch quản lí thu, chi hợp lí trong gia đình.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm để trả lời câu hỏi.

- HS rút ra kết luận về các bước lập kế hoạch quản lí thu, chi trong gia đình theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận. (đính kèm phía dưới Hoạt động)

- GV mời HS nêu các bước lập kế hoạch quản lí thu, chi trong gia đình.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

- GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung Các bước xây dựng kế hoạch quản lí thu, chi trong gia đình.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

2. Tìm hiểu việc lập kế hoạch quản lí thu, chi trong gia đình

Các bước lập kế hoạch quản lí thu, chi trong gia đình:

- Xác định mục tiêu tài chính trong gia đình.

- Xác định các nguồn thu nhập trong gia đình.

- Thống nhất các khoản chi tiết yếu, không thiết yếu.

- Thống nhất tỉ lệ phân chia các khoản thu, chi.

- Thực hiện các khoản thu, chi theo kế hoạch; ghi chép, đánh giá điều chỉnh kế hoạch (nếu có).

NỘI DUNG CÁC BƯỚC LẬP KẾ HOẠCH 

QUẢN LÍ THU, CHI TRONG GIA ĐÌNH

a) Các nội dung cần thực hiện để lập kế hoạch quản lí thu, chi trong gia đình:

-  Xác định mục tiêu tài chính trong gia đình.

-  Xác định các nguồn thu nhập trong gia đình.

- Thống nhất các khoản chi tiết yếu, không thiết yếu.

-  Thống nhất tỉ lệ phân chia các khoản thu, chi.

-  Thực hiện các khoản thu, chi theo kế hoạch; ghi chép, đánh giá điều chỉnh kế hoạch (nếu có).

b) Làm rõ nội dung của việc lập kế hoạch quản lí thu, chi trong gia đình:

-  Xác định các mục tiêu tài chính trong gia đình.

+ Giúp gia đình thiết lập mục tiêu tài chính cụ thể cho tương lai.

+ Liệt kê tất cả các mục tiêu tài chính của gia đình, sắp xếp theo thứ tự ưu tiên, phân thành mục tiêu ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.

Lưu ý: mục tiêu phải có tính cụ thể, khả thi, đo lường được và thời hạn hoàn thành; cần cân nhắc mức độ ưu tiên của các mục tiêu.

- Xác định các nguồn thu nhập trong gia đình.

+ Giúp gia đình nắm rõ tình hình tài chính gia đình để làm cơ sở phân chia tỉ lệ chi tiêu và mục tiêu tài chính.

+ Thống kê các khoản thu nhập của gia đình: Thu nhập chủ động là tiền lương. Thu nhập thụ động là tiền lãi tiết kiệm, tiền cho thuê nhà, tiền cổ tức,...

Lưu ý: kiểm tra, xem xét ngân sách gia đình thường xuyên, duy trì và tăng trưởng thu nhập.

- Thống nhất các khoản chi thiết yếu, không thiết yếu.

+ Giúp mọi người hiểu được nhu cầu thiết yếu, không thiết yếu của gia đình và các thành viên.

+ Liệt kê và ưu tiên các khoản chi tiêu thiết yếu là khoản chi tiêu thường xuyên cho nhu cầu sống của gia đình như: ăn uống, điện, nước, đi lại, học phí,...

+ Điều chỉnh và cắt giảm các khoản chi tiêu không thiết yếu là khoản chi cho các sản phẩm mong muốn khi có đủ thu nhập như: sản phẩm xa xỉ, giải trí,...

Lưu ý: cần lắng nghe, phân tích và cân đối nhu cầu của các thành viên trong gia đình.

………………..