Giáo án Công nghệ 12 Lâm nghiệp - Thủy sản Kết nối bài 9: Các nhóm thuỷ sản và một số phương thức nuôi phố biến

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 9: CÁC NHÓM THỦY SẢN VÀ MỘT SỐ 

PHƯƠNG THỨC NUÔI PHỔ BIẾN

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Phân loại được các nhóm thủy sản theo nguồn gốc và đặc tính sinh vật học.
• Nêu được một số phương thức nuôi thủy sản phổ biến ở nước ta, ưu và nhược điểm của từng phương thức.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng: 

• Năng lực tìm hiểu công nghệ: Lựa chọn được các nguồn tài liệu phù hợp để tìm hiểu về phân loại các loài thủy sản theo nguồn gốc, đặc tính sinh học; tìm hiểu về phương thức nuôi thủy sản ở các vùng, miền của nước ta.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: HS chuẩn bị bài trước khi đến lớp, hăng say tìm tòi kiến thức bên ngoài để mở rộng hiểu biết và thường xuyên xem lại kiến thức bài cũ.
• Trung thực: HS thật thà, ngay thẳng trong việc đánh giá và tự đánh giá; HS mạnh dạn nói lên ý tưởng, suy nghĩ của mình.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC 

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, SBT Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản – Kết nối tri thức với cuộc sống.
• Phiếu bài tập cho HS. 
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).
• Tranh ảnh, video về các loài thủy sản và phương thức nuôi thủy sản.

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản – Kết nối tri thức với cuộc sống.
• Tìm hiểu trước thông tin phục vụ cho bài học qua SGK Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản và internet. 

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Giúp HS nhớ lại những kiến thức, kinh nghiệm đã có về phân loại thủy sản, các phương thức nuôi thủy sản; đồng thời kích thích HS mong muốn tìm hiểu bài học mới.

b. Nội dung: HS quan sát hình ảnh GV cung cấp và thực hiện yêu cầu của GV.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về phân loại thủy sản, các phương thức nuôi thủy sản và ưu, nhược điểm của các phương thức này.

d.Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát hình sau:

- GV yêu cầu HS dựa vào hình và kiến thức thực tế, cho biết: Căn cứ theo đặc điểm cấu tạo, các loài thủy sản được phân loại thành những nhóm nào?

- GV nêu câu hỏi vận dụng: Các loài thủy sản trên có thể được nuôi theo phương thức nào? Ưu, nhược điểm của phương thức đấy là gì?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình, thực hiện yêu cầu của GV. 

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 2 – 3 nhóm xung phong trả lời:

+ Dựa vào đặc điểm cấu tạo, có thể chia thủy sản thành các nhóm: cá; động vật giáp xác; động vật thân mềm; rong, tảo; bò sát và lưỡng cư.

+ Có thể sử dụng phương pháp nuôi trồng thủy sản quảng canh.

• Ưu điểm: vốn vận hành sản xuất thấp, ít chịu rủi ro về vấn đề dịch bệnh và ô nhiễm môi trường, giá bán sản phẩm cao hơn sản phẩm từ các phương thức nuôi khác.
• Nhược điểm: năng suất và sản lượng thấp, quản lí và vận hành sản xuất khó khăn.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV chưa chốt đúng sai mà dẫn dắt HS vào bài học: Để biết được câu trả lời của bạn là đúng hay sai, chúng ta hãy cùng tìm hiểu bài học ngày hôm nay – Bài 9: Các nhóm thủy sản và một số phương thức nuôi phổ biến. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Phân loại các loài thủy sản

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS phân loại được các nhóm thủy sản theo nguồn gốc, đặc tính sinh học.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, khai thác thông tin mục I SGK tr.46 – 48, hoàn thành yêu cầu của GV.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về loại các nhóm thủy sản theo nguồn gốc, đặc tính sinh học.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS	DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Nhiệm vụ 1: Phân loại thủy sản theo nguồn gốc Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát Hình 9.2, 9.3: - GV hướng dẫn HS nghiên cứu mục I.1 trong SGK, trả lời câu hỏi: Phân loại các loài thủy sản theo nguồn gốc. - GV yêu cầu HS liên hệ thực tế: Nêu một số loài thủy sản bản địa và nhập nội đang được nuôi ở nước ta. Bước 2: HS tiếp nhận nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS khai thác thông tin trong SGK để trả lời câu hỏi câu hỏi của GV. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 – 3 nhóm HS trả lời các câu hỏi: * Trả lời câu hỏi của GV: + Phân loại thủy sản theo nguồn gốc (DKSP). + Thủy sản bản địa: ốc nhồi, ếch đồng,…; thủy sản nhập nội: cá tầm, cá nheo Mĩ,… - Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung đáp án (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá, kết luận về phân loại thủy sản theo nguồn gốc. - GV chuyển sang nhiệm vụ mới.	I. Phân loại các loài thủy sản 1. Phân loại các loài thủy sản theo nguồn gốc Dựa vào nguồn gốc, các loài thủy sản được chia thành hai nhóm: - Các loài bản địa: có nguồn gốc và phân bố trong môi trường tự nhiên, ở khu vực địa lí xác định. Ví dụ: cá diếc, ốc nhồi, ếch đồng,... - Các loài nhập nội: là những loài được nhập từ nước ngoài về nuôi ở Việt Nam. Ví dụ: cá hồi vân, cá tầm, cá nheo Mĩ,…
Nhiệm vụ 2: Phân loại thủy sản theo đặc tính sinh vật học Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát Hình 9.4: - GV yêu cầu HS dựa vào Hình 9.4, thảo luận nhóm đôi kết hợp nghiên cứu mục I.2a trong SGK, trả lời câu hỏi: Dựa vào đặc điểm cấu tạo, các loài thủy sản được chia thành mấy nhóm, nêu đặc điểm của từng nhóm và cho ví dụ minh họa. - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi Khám phá: Sắp xếp các loài thủy sản trong Hình 9.4 vào các nhóm phù hợp. - GV yêu cầu HS quan sát Hình 9.5, 9.6:   - GV hướng dẫn HS nghiên cứu mục I.2b, I.2c trong SGK, kết hợp với Hình 9.5, 9.6 và trả lời các câu hỏi sau: Câu 1: Dựa vào tính ăn, các loài thủy sản được phân loại như thế nào? Câu 2: Dựa vào yếu tố môi trường, các loài thủy sản được phân loại như thế nào? - GV yêu cầu HS liên hệ thực tiễn, trả lời câu hỏi Khám phá: Hãy kể tên các loài thủy sản đang được nuôi ở địa phương em và sắp xếp thành các nhóm theo đặc điểm cấu tạo, tính ăn và các yếu tố môi trường. Bước 2: HS tiếp nhận nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS khai thác thông tin trong SGK để trả lời câu hỏi câu hỏi của GV. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 – 3 nhóm HS trả lời các câu hỏi: * Trả lời câu hỏi của GV (DKSP). * Trả lời câu hỏi Khám phá: Hình Thủy sản Nhóm a Cá chép Nhóm cá b Cua  Động vật giáp xác c Ốc nhồi Động vật thân mềm d Rong sụn Nhóm rong, tảo e, g Ba ba, ếch Nhóm bò sát và lưỡng cư + Các loài thủy sản đang được nuôi ở địa phương em: Cá rô phi, cá chép, ốc, hến, ếch, cá trắm cỏ, cua đồng, cá quả, ... + Sắp xếp thành các nhóm theo đặc điểm cấu tạo, tính ăn và các yếu tố môi trường: Phân loại Nhóm Thủy sản Đặc điểm cấu tạo Nhóm cá Cá rô phi, cá trắm cỏ, cá chép, cả quả Nhóm động vật giáp xác Cua đồng Nhóm động vật thân mềm Ốc, hến Nhóm bò sát và lưỡng cư Ếch  Tính ăn Nhóm ăn thực vật Cá trắm quả Nhóm ăn tạp Cá rô phi, ốc, hến, cá chép, cua đồng Nhóm ăn động vật Ếch, cá quả Yếu tố môi trường Cá ôn đới – nước lạnh Không  Cá nhiệt đới – nước ấm Cá rô phi, cá chép, ốc, hến, ếch, cá trắm cỏ, cua đồng, cá quả - Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung đáp án (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá, kết luận về phân loại thủy sản theo đặc tính sinh học. - GV chuyển sang nhiệm vụ mới.	2. Phân loại các loài thủy sản theo đặc tính sinh vật học - Phân loại theo đặc điểm cấu tạo (phiếu học tập số 1 – đính kèm dưới hoạt động). - Phân loại theo tính ăn: nhóm ăn thực vật (cá trắm cỏ), nhóm ăn tạp (cá rô phi) và nhóm ăn động vật (cá quả). - Phân loại theo yếu tố môi trường: thủy sản nước ngọt (cá chép, cá mè,...), thủy sản nước lợ và nước mặn (cá mú, tôm sú,…); thủy sản nước lạnh (cá tầm, cá hồi) và thủy sản nước ấm (cá rô phi, cá tra,…).
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 PHÂN LOẠI THỦY SẢN THEO ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO Nhóm:…………………………………………......................... Tên nhóm Đặc điểm nhận biết Ví dụ Nhóm cá Động vật có xương sống, bơi bằng vây, thở bằng mang,… Cá tra, cá rô phi, cá diếc, cá hồi, cá ngừ, cá vược,… Nhóm động vật giáp xác Cơ thể được bao bọc bởi bộ xương ngoài bằng chitin, nhờ lớp vỏ thấm calcium và vôi hóa làm cho vỏ giáp xác rất cứng. Cua biển, cua đồng, các loài tôm,… Nhóm động vật thân mềm Cơ thể mềm, có thể có vỏ đá vôi che chở và nâng đỡ, tùy lối sống mà vỏ và cấu tạo cơ thể có thể thay đổi. Nghêu, sò huyết, trai, hến, mực,… Nhóm rong, tảo Các loài thực vật bậc thấp, đơn bào hoặc đa bào. Tảo xoắn Spirulina, rong nho, rong sụn,… Nhóm bò sát Động vật có xương sống, có màng ối, thở bằng phổi, chuyển dịch bằng cách bò sát đất. Thằn lằn, rắn, cá sấu,… Nhóm lưỡng cư Động vật có xương sống, máu lạnh, da ẩm ướt, hô hấp bằng da và phổi, có thể sống dưới nước lẫn trên cạn. Các loài ếch.

Hoạt động 2: Tìm hiểu một số phương thức nuôi thủy sản ở Việt Nam

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được một số phương thức nuôi thủy sản phổ biến ở nước ta, nêu được ưu và nhược điểm của từng phương thức.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS nghiên cứu mục II trong SGK tr.48-49, hoạt động nhóm đôi để hoàn thành yêu cầu của GV.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về phương thức nuôi thủy sản, ưu và nhược điểm của từng phương thức.

-----------------------------------

------------------- Còn tiếp -------------------