Giáo án dạy thêm Toán 5 Cánh diều bài 65: Thể tích hình hộp chữ nhật, hình lập phương

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Yêu cầu cần đạt:

- Tạo không khí vui vẻ, hứng khởi trước khi vào bài ôn tập.

- Giúp HS nhớ lại kiến thức đã học trên lớp.

b. Cách thức thực hiện:  

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi Cướp cờ.

- GV hướng dẫn và phổ biến cho học sinh luật:

+ GV chuẩn bị một chiếc cờ cùng bộ câu hỏi 20 câu liên quan đến tìm tính thể tích của hình hộp chữ nhật, hình lập phương và chia lớp thành 5 nhóm. Mỗi nhóm HS cử đại diện lên tranh cờ với các nhóm còn lại để dành quyền trả lời.

+ GV chiếu từng câu hỏi, khi câu hỏi vừa chiếu lên, HS đại diện nhóm phải nhanh chóng cướp cờ dành quyền trả lời và cả nhóm sẽ có 10s để trả lời câu hỏi, hết thời gian sẽ tính là trả lời sai. Mỗi câu trả lời đúng nhóm được cộng 1 điểm, trả lời sai bị trừ 1 điểm. 

+ Gợi ý câu hỏi:

1. Thể tích của hình lập phương có cạnh 3 cm là……………

2. Một hình hộp chữ nhật có chiều dài là 3 dm, chiều dài 1 dm có thể tích là 4,5 dm. Chiều cao của hình hộp chữ nhật là …………..

+ Cứ tiếp tục như vậy đến hết bộ câu hỏi thì dừng lại, đội nào ít điểm nhất sẽ bị phạt hát một bài tặng lớp. 

- GV nhận xét, tuyên dương, sau đó dẫn dắt vào bài ôn tập.

B. HOẠT ĐỘNG CỦNG CỐ LÍ THUYẾT

a. Yêu cầu cần đạt: Nhớ được công thức tính thể tích của hình hộp chữ nhật, hình lập phương. 

b. Cách thức thực hiện: 

- GV nêu câu hỏi: 

+ HS 1: Để tính thể tích của hình hộp chữ nhật, ta làm như thế nào?

+ HS 2: Muốn tính thể tích hình lập phương ta làm như thế nào?

- GV nhận xét, tuyên dương HS nhớ kiến thức.

- GV nhận xét, chuyển sang nội dung làm bài tập.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Yêu cầu cần đạt: Củng cố kĩ năng tính thể tích của hình hộp chữ nhật, hình lập phương.

b. Cách thức thực hiện: GV chép bài tập lên bảng để HS theo dõi và thực hiện:

Bài tập 1:Tính thể tích của hình hộp chữ nhật có:

a. Chiều dài 2 m, chiều rộng 3 m, chiều cao 5 m.

b. Chiều dài 1,25 dm, chiều rộng 2 dm, chiều cao 8 dm.

- GV yêu cầu học sinh làm bài tập cá nhân

- GV mời 02 HS lên bảng trình bày đáp án, mỗi HS một phần.

- HS còn lại quan sát, nhận xét.

- GV chốt đáp án đúng.

Bài tập 2: Tính thể tích hình lập phương có kích thước như hình vẽ dưới đây:

- GV cho HS làm bài tập cá nhân.

- GV mời 2 HS lên bảng trình bày và kiểm tra chéo hai bài.

- GV nhận xét, chỉnh sửa bổ sung (nếu có).

Bài tập 3: Giải bài toán sau:

Một bể nước dạng hình hộp chữ nhật chứa 14 400 lít nước thì đầy bể, biết đáy bể có chu vi 12 m, chiều rộng bằng chiều dài. Tính chiều cao của bể.

- GV yêu cầu HS làm bài tập cá nhân.

- GV gọi 2 HS lên bảng trình bày bài.

- GV nhận xét, chỉnh sửa bổ sung (nếu có)

Bài tập 4: Giải bài toán sau:

Một khối gỗ hình lập phương có cạnh 4,5 dm. Tính khối lượng khối gỗ, biết rằng 1 dm³ khối gỗ đó nặng 800 g.

- GV thu chấm vở của 6 HS hoàn thành nhanh nhất.

- GV mời 2 HS lên bảng trình bày bài giải, đối chiếu bài.

- GV nhận xét, chốt đáp án.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Yêu cầu cần đạt: Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để hoàn thành phiếu học tập.

b. Cách thức thực hiện:

- GV phát Phiếu học tập cho HS, yêu cầu HS hoàn thành vào phiếu (hoàn thành tại nhà nếu hết thời gian).

- HS lắng nghe GV phổ biến để hiểu rõ luật chơi. 

- HS chơi trò chơi.

- HS trả lời câu hỏi:

+ HS1: 27 cm³

+ HS2: 1,5 dm

- HS trả lời:

+ HS1: Muốn tính thể tích của hình hộp chữ nhật, ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng đơn vị đo).

Gọi V là thể tích của hình hộp chữ nhật, ta có:

V = a b c

(a, b, c là ba kích thước của hình hộp chữ nhật)

+ HS2: Muốn tính thể tích của hình lập phương, ta tính tích ba kích thước bằng nhau (bằng độ dài một cạnh)

Hình lập phương có cạnh a thì thể tích V là

V = a a a.

Đáp án bài 1:

a. Thể tích của hình hộp chữ nhật đó là:

2   3 5 = 30 (m³)

Đáp số: 30 m³

b. Thể tích của hình hộp chữ nhật đó là:

1,25 2 8 = 20 (dm³)

Đáp số: 20 dm³

Đáp án bài 2:

Bài giải

Thể tích hình lập phương có cạnh 3,38 cm là:

3,38 3,38 3,38 = 38,614472 (cm³)

Thể tích hình lập phương có cạnh 8 dm là:

8 8 8 = 512 (dm³)

Đáp án bài 3:

Bài giải

Nửa chu vi đáy bể là: 12 : 2 = 6 (m)

Tổng số phần bằng nhau là: 1 + 5 = 6 

Chiều rộng là: 6 : 6 = 1 (m)

Chiều dài là 6 - 1 = 5 (m)

14 400 lít = 14 400 dm³ = 14,4 m³

Chiều cao của bể là: 14,4 : 1 : 5 = 2,88 (m)

Đáp số: 2,88 m

Đáp án bài 4:

Bài giải

Thể tích của khối gỗ là:

4,5 4,5 4,5 = 91,125 (dm³)

Khối lượng khối gỗ là:

91,125 800 = 72 900 (g)

Đáp số: 72 900 g

- HS hoàn thành phiếu bài tập theo yêu cầu của GV.

Trường:.....................

Lớp:............................

Họ và tên:...................

PHIẾU HỌC TẬP

I. Phần trắc nghiệm

Khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng.

Câu 1: Thể tích của hình dưới đây là:

Câu 2:  Thể tích của hình bên là:

Câu 3:  Một hình hộp chữ nhật có chiều dài là 17,5 cm, chiều rộng là 6,4 cm và chiều cao là 2,7 cm. Vậy thể tích của hình hộp chữ nhật đó là:

Câu 4: Một khối kim loại dạng hình lập phương có chu vi đáy bằng 12,8 dm. Vậy thể tích khối kim loại đó là:

Câu 5: Một thùng nhựa dạng hình hộp chữ nhật có chiều rộng là 0,4 m, chiều dài gấp đôi chiều rộng, chiều cao 35 cm. Thể tích của thùng nhựa đó là:

Câu 6:  Bạn An xếp các khối lập phương nhỏ có thể tích 1 cm³ thành một hình lập phương lớn có diện tích toàn phần là 150 cm². Vậy hình lập phương được xếp bởi số hình lập phương nhỏ là:

..................................