Giáo án gộp Công nghệ 11 Chăn nuôi Cánh diều kì II

Bài 13: Phòng, trị một số bệnh phổ biến ở lợn

Bài 14: Phòng, trị một số bệnh phổ biến ở gia cầm

Bài 15: Phòng, trị một số bệnh phổ biến ở trâu, bò

Bài 16: Ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh cho vật nuôi

Ôn tập chủ đề 4

GIÁO ÁN WORD CHỦ ĐỀ 5. CÔNG NGHỆ CHĂN NUÔI

Bài 17: Một số kiểu chuồng nuôi gia súc và gia cầm

Bài 18: Quy trình nuôi dưỡng và chăm sóc một số loài vật nuôi

............................................

............................................

............................................

BÀI MẪU

BÀI 20:  QUY TRÌNH CHĂN NUÔI THEO TIÊU CHUẨN VIETGAP 

(2 TIẾT)

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ phân tích được quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Tự nghiên cứu thu thập thông tin dữ liệu qua nội dung SGK để trả lời câu hỏi 

• Hợp tác theo nhóm để trao đổi, thảo luận về quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP

Năng lực riêng: 

• Năng lực công nghệ: 

• Phân tích được quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP. 

• Giải thích được nguyên nhân vì sao phải có quy trình quản lí chất thải chăn nuôi cho từng đối tượng vật nuôi theo tiêu tiêu chuẩn VietGAP.

• Vận dụng được kiến thức của bài học vào đánh giá việc thực hiện quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP tại các cơ sở chăn nuôi ở địa phương 

3. Phẩm chất

• Có tinh thần tự học, chăm chỉ, nhiệt tình tham gia các hoạt động của bài học.

• Có tinh thần trách nhiệm và trung thực trong hoạt động của nhóm. 

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV Công nghệ chăn nuôi 11.

• Giấy A0, A4, bút dạ, bút màu, nam châm dính bảng (nếu có).

• Hình ảnh hoặc video về quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP.

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SGK công nghệ 11 – Công nghệ chăn nuôi

• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Gợi mở cho HS về quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP

b. Nội dung: GV đặt câu hỏi, HS vận dụng kiến thức trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm: HS đưa ra câu trả lời.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giới thiệu cho HS về tiêu chuẩn VietGAP ứng dụng trong chăn nuôi và yêu cầu HS trả lời câu hỏi mở đầu:

Quan sát Hình 20.1, hãy nêu các bước cơ bản của quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận câu hỏi, vận dụng hiểu biết của bản thân, thảo luận nhóm và trả lời.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện các nhóm trả lời câu hỏi: 

Gợi ý: 

VietGAP chăn nuôi được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành dưới dạng Quy trình thực hành chăn nuôi và được áp dụng cho 8 đối tượng vật nuôi: bò sữa, bò thịt, dê sữa, dê thịt, lợn, gà, ngan/vịt và ong. 

Quy trình gồm 6 bước: 

1. Chuẩn bị chuồng trại và thiết bị chăn nuôi. 

2. Chuẩn giống; 

3. Nuôi dưỡng và chăm sóc vật nuôi; 

4. Quản lí dịch bệnh; 

5. Quản lí chất thải và bảo vệ môi trường; 

6. Lưu trữ hồ sơ – Kiểm tra nội bộ.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bài 20– Quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn Vietgap

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về chuẩn bị chuồng trại và thiết bị chăn nuôi 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động:

• HS nêu được yêu cầu về lựa chọn địa điểm, chuồng trại và trang thiết bị chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP.

• HS nhận thức được an toàn lao động trong thiết kế chuồng trại theo tiêu chuẩn VietGAP. 

• HS vận dụng được kiến thức của bài học để xử lí tình huống thực tế trong chăn nuôi. 

b. Nội dung: GV chia nhóm, hướng dẫn HS thảo luận nội dung bài học và trả lời các câu hỏi hình thành kiến thức, luyện tập, vận dụng trang 112 SGK

c. Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi thông qua đó nắm được các kiến thức về một số mô hình nuôi lợn công nghệ cao. 

d. Tổ chức thực hiện:

- Gợi ý trả lời:

Trả lời câu hỏi hình thành kiến thức trang 112 SGK:

1. Chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP yêu cầu chặt chẽ về an toàn sinh học, kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ môi trường. Quy trình sẽ được kiểm tra giám sát nội bộ, các dữ liệu thông tin trong toàn bộ quá trình chăn nuôi được lưu trữ, kiểm tra và truy xuất nguồn gốc.

2.  

(1) Lựa chọn địa điểm để xây dựng chuồng trại phù hợp với mục đích chăn nuôi và đảm bảo các tiêu chí: yên tĩnh, xa khu dân cư, trường học, bệnh viện, nơi tụ tập đông người,... giao thông thuận tiện cho chuyên chở trang thiết bị, nguyên liệu và vật nuôi; vị trí cao ráo, thoát nước tốt, có đủ nguồn nước sạch cho vật nuôi để tránh gây ảnh hưởng tới cộng động (ô nhiễm mùi, tiếng ồn,...), thuận tiện cho quản lí trang trại và hạn chế lây lan dịch bệnh từ cộng đồng vào trại. 

(2) Yêu cầu về chuồng trại và thiết bị chăn nuôi:

Chuồng nuôi phải được thiết kế phù hợp với lứa tuổi, đối tượng vật nuôi và mục đích sản xuất. 

Cụ thể: 

(i) Khu chăn nuôi phải có tường/rào bao quanh, cổng ra vào có hố khử trùng; bố trí riêng biệt các khu chuồng nuôi, kho thức ăn, thuốc thú y, vật tư, khu xử lí chất thải,...; 

(ii) Chuồng nuôi phải bố trí hợp lí theo các kiểu chuồng về vị trí, hướng, kích thước, khoảng cách giữa các dãy chuồng, nền chuồng, vách chuồng, mái chuồng, đường thoát nước theo quy định hiện hành về chuồng trại. 

(iii) Các thiết bị, dụng cụ chứa thức ăn, nước uống, các dụng cụ khác (xẻng, xô,...) phải đảm bảo không gây độc và dễ vệ sinh tẩy rửa. 

Hoạt động 2. Tìm hiểu về Chuẩn bị con giống 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sẽ nêu được các yêu cầu về lựa chọn giống vật nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS khai thác thông tin mục 2 SGK tr113 lần lượt thực hiện các nhiệm vụ thông qua thảo luận nội dung bài học và trả lời các câu hỏi hình thành kiến thức trang 113 SGK

c. Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi thông qua đó nắm được các kiến thức về Chuẩn bị con giống 

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 3. Tìm hiểu về việc nuôi dưỡng và chăm sóc 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sẽ 

- Nêu được các yêu cầu về nuôi dưỡng, chăm sóc vật nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP. 

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS khai thác thông tin mục 3 SGK tr114 lần lượt thực hiện các nhiệm vụ thông qua thảo luận nội dung bài học và trả lời câu hỏi hình thành kiến thức trang 114 SGK

c. Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi thông qua đó nắm được các kiến thức về việc nuôi dưỡng và chăm sóc 

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 4. Tìm hiểu về việc quản lí dịch bệnh 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sẽ nêu được các yêu cầu về quản lí dịch bệnh theo tiêu chuẩn VietGAP. 

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS khai thác thông tin mục 4 SGK lần lượt thực hiện các nhiệm vụ thông qua thảo luận nội dung bài học và trả lời câu hỏi hình thành kiến thức trang 114 SGK

c. Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi thông qua đó nắm được các kiến thức về quản lí dịch bệnh 

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 5. Tìm hiểu về việc quản lí chất thải và bảo vệ môi trường

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sẽ  nêu được nguyên nhân vì sao phải có quy trình quản lí chất thải chăn nuôi cho từng đối tượng vật nuôi theo tiêu tiêu chuẩn VietGAP.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS khai thác thông tin mục 5 SGK lần lượt thực hiện các nhiệm vụ thông qua thảo luận nội dung bài học và trả lời câu hỏi hình thành kiến thức trang 114 SGK

c. Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi thông qua đó nắm được các kiến thức về Quản lí chất thải và bảo vệ môi trường

d. Tổ chức thực hiện:

Gợi ý trả lời câu hỏi hình thành kiến thức trang 114 SGK:

Quy trình thu gom và xử lí chất thải chăn nuôi phải phù hợp với từng đối tượng vật nuôi vì các lí do sau: 

- Các đối tượng vật nuôi khác nhau được nuôi dưỡng khác nhau nên phương pháp thu gom cũng khác nhau. 

Ví dụ: Gà nuôi chuồng lồng thì có thể sử dụng hệ thống băng tải để thu gom phân đến nơi xử lí. Gà nuôi nền có trải trấu thì thu gom trực tiếp tại chuồng. 

- Đặc điểm, khối lượng chất thải của từng loại vật nuôi khác nhau nên cần có quy trình thu gom và xử riêng.

Ví dụ:

Lượng phân trung bình/ngày đêm của bò khoảng 15 – 20 kg, lợn vỗ béo khoảng 3 – 5 kg, gà vịt khoảng 0,02 – 0,05 kg. Chất thải lỏng của lợn và bò cũng rất lớn và có thể tách riêng khỏi chất thải rắn. Trong khi đó ở gà do đặc điểm sinh lí, nước tiểu của gà bài tiết cùng với phân và được xếp vào nhóm chất thải rắn. Chất thải của lợn, bò sau khi thu gom riêng rắn và lỏng thì áp dụng các biện pháp xử lí như ủ phân hiếu khí, hầm biogas,... 

- Nước thải sau biogas sẽ được xử lí: 

+ Từ bể thu gom, nước thải được đưa vào hầm biogas, tại đây diễn ra quá trình lên men kị khí các hợp chất hữu cơ trong nước thải sinh khí methane (CH₄). 

+ Nước thải sau biogas được đưa vào xử lí trong bể kị khí, sau đó được xử lí tiếp trong bể hiếu khí (có hệ thống sục khí). 

+ Nước ở bể hiếu khí được đưa vào xử lí ở hồ thuỷ sinh, sau đó có thể tái sử dụng (tưới cây, rửa chuồng,...)

Hoạt động 6. Tìm hiểu về việc lưu trữ hồ sơ và kiểm tra nội bộ 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sẽ nêu được các yêu cầu về lưu trữ hồ sơ và kiểm tra nội bộ theo tiêu chuẩn VietGAP. 

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS khai thác thông tin mục 6 SGK tr115 lần lượt thực hiện các nhiệm vụ thông qua thảo luận nội dung bài học và trả lời câu hỏi Luyện tập trang 115 SGK

c. Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi thông qua đó nắm được các kiến thức về việc lưu trữ hồ sơ và kiểm tra nội bộ 

d. Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS vận dụng được kiến thức đã học và thực tiễn để trả lời các câu hỏi trắc nghiệm.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS nhớ lại kiến thức đã học để hoàn thành bài tập. 

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS. 

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV phát phiếu bài tập chứa các câu hỏi trắc nghiệm yêu cầu cá nhân HS lựa chọn các đáp án chính xác.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học, hiểu biết thực tế để hoàn thành nhanh bài tập. 

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc đáp án:

Kết quả:

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án. 

- GV chuyển sang nội dung vận dụng.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Giúp HS vận dụng được kiến thức của bài học vào đánh giá việc thực hiện quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP tại các cơ sở chăn nuôi ở địa phương 

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện, báo cáo kết quả vào tiết học sau. 

c. Sản phẩm: HS tiếp nhận nhiệm vụ, hiểu nhiệm vụ được giao và hoàn thành ở nhà.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giao nhiệm vụ cho HS làm việc cá nhân, hoàn thành các nội dung Vận dụng (SGK – tr113 - 115) thông qua Phiếu học tập.

- GV yêu cầu HS trả lời nội dung Câu hỏi mở rộng:

Tìm hiểu về việc phân loại chứng chỉ VietGAP. Làm thế nào để đăng kí cấp Giấy chứng nhận VietGAP?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học và liên hệ thực tế để thực hiện nhiệm vụ. 

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- HS báo cáo sản phẩm vào tiết học sau.

Gợi ý:

Câu 1. Dựa trên các tiêu chí về lựa chọn địa điểm xây chuồng trại theo tiêu chuẩn VietGAP để tiến hành lựa chọn địa điểm thích hợp để xây dựng trang trại nuôi gà đẻ trứng thoả mãn các yêu cầu sau: 

• Cách xa khu dân cư đông đúc, trường học, bệnh viện, công sở, chợ,... để dễ kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ môi trường, tôn trọng cộng đồng. Lí do: Trại gà đẻ nuôi tập trung mật độ cao, lượng chất thải (phân, chất độn chuồng) và các khí độc hại (NH,, H,S), thải ra hằng ngày lớn dẫn đến ô nhiễm mùi, thu hút ruồi nhặng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ cộng động. 

• Giao thông thuận tiện cho việc chuyên chở trang thiết bị, thức ăn, thuốc thú y, gà giống, xuất trứng,... 

• Vị trí cao ráo, thoát nước tốt, dễ làm vệ sinh. 

• Có đủ nguồn nước sạch, nguồn điện phục vụ chăn nuôi. 

• Có đủ diện tích đất để xây dựng khu chuồng nuôi và các khu vực phụ trợ (nhà kho, văn phòng, nhà ở cho công nhân, khu xử lí chất thải,...). 

Câu 2. HS thu thập các thông tin sau: 

- Tên trang trại, đối tượng vật nuôi (gà thịt, gà đẻ, lợn thịt, lợn nái, bò sữa,...), y mô chăn nuôi (số lượng vật nuôi), kiểu chuồng nuôi (chuồng kín, chuồng hở), phương 

thức nuôi (gà đẻ nuôi lồng, gà thịt nuôi sàn,...). 

- Các tiêu chí đánh giá theo tiêu chuẩn VietGAP: 

• Trại có quy trình nuôi dưỡng, chăm sóc vật nuôi không và được thực hiện như thế nào? 

• Thức ăn có được cung cấp theo đúng tiêu chuẩn và theo nhu cầu của vật nuôi không? 

• Thức ăn có nguồn gốc rõ ràng và an toàn không? 

• Nước uống có được cung cấp đầy đủ và đạt tiêu chuẩn vệ sinh hay không? 

• Trại có hố khử trùng không? 

• Chuồng trại, trang thiết bị chăn nuôi được vệ sinh, khử trùng như thế nào? 

HS thu thập thông tin và dựa theo các tiêu chí của VietGAP để đánh giá việc thực hiện quy trình nuôi dưỡng, chăm sóc vật nuôi của các cơ sở tại địa phương là đạt hay không đạt. Trường hợp chưa đạt, cần gợi ý biện pháp khắc phục. 

Câu 3: 

HS tìm hiểu, thu thập các thông tin như: 

• Chất thải được thu gom như thế nào? 

• Khu vực tập trung chất thải có đảm bảo theo tiêu chuẩn VietGAP không? 

• Trang trại sử dụng các phương pháp xử lí chất thải nào? 

HS dựa theo các tiêu chí của VietGAP để đánh giá việc thực hiện các yêu cầu về xử lí chất thải và bảo vệ môi trường của các cơ sở chăn nuôi tại địa phương là đạt hay không đạt. Trường hợp chưa đạt, cần gợi ý biện pháp khắc phục. 

Trả lời câu hỏi mở rộng:

Giấy chứng nhận VietGAP được chia thành 3 nhóm: 

– VietGAP trồng trọt: rau quả tươi, chè búp tươi, lúa, cà phê,... 

– VietGAP chăn nuôi: bò sữa, bò thịt, dê, lợn, gà, ngan, vịt, ong,... 

– VietGAP thuỷ sản: cá tra, cá rô phi, tôm sú, tôm chân trắng,.. 

Để đăng kí cấp Giấy chứng nhận VietGAP chăn nuôi, trang trại cần kí hợp đồng chứng nhận VietGAP với các tổ chức được chỉ định cấp Giấy chứng nhận VietGAP. 

Ví dụ: Công ty cổ phần chứng nhận và giám định VinaCert, Trung tâm chứng nhận Phù hợp (QUACERT), Trung tâm kiểm nghiệm và chứng nhận chất lượng TQC, thuộc Liên hiệp các hội khoa học và kĩ thuật Việt Nam, được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ định là các tổ chức chứng nhận VietGAP trong lĩnh vực chăn nuôi. 

Giấy chứng nhận VietGAP có hiệu lực tối đa 2 năm kể từ ngày cấp. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết thúc tiết học

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Ôn lại kiến thức đã học: Quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn Vietgap

- Hoàn thành bài tập phần Vận dụng. 

- Đọc và tìm hiểu trước Bài 21. Ứng dụng công nghệ cao trong bảo quản và chế biến sản phẩm chăn nuôi