Giáo án toán 3 cánh diều tiết: Tìm thành phần chưa biết của phép tính (tiếp theo) (2 tiết)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. KHỞI ĐỘNG

1. HS chơi trò chơi “Ai nhanh, ai đúng”:

a. Mục tiêu: HS xác định được các thành phần và gọi tên được các thành phần trong phép nhân và phép chia.

b. Cách thức thực hiện

- GV trình chiếu ví dụ: Tính nhẩm:

- GV tổ chức để HS tham gia trò chơi “ai nhanh, ai đúng”. GV phổ biến luật chơi cho HS

+ HS1: đọc phép tính, nêu tên các thành phần của phép tính.

+ HS 2: trả lời nhanh kết quả và nêu tên của kết quả.

Ví dụ:

+ HS 1 đọc phép tính … thừa số nhân thừa số.

+ HS 2 trả lời 12 … tích.

- GV chia lớp thành 2 nhóm và yêu cầu HS tham gia.

- GV nhận xét, đánh giá.

2. HS chơi trò chơi “tìm số bí ẩn”

a. Mục tiêu: HS xác định được thành phần chưa biết trong phép nhân.

b. Cách thực hiện:

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “tìm số bí ẩn” như sau:

+ GV chia lớp thành các nhóm 4 bạn.

+ Trong mỗi nhóm, mỗi HS lần lượt rút một tấm thẻ đã chuẩn bị, nêu số bị mật ẩn chứa sau dấu chấm hỏi.

+ HS chia sẻ cách tìm số bí mật với bạn mình.

- GV yêu cầu đại diện HS đứng lên trình bày cách tìm số bí mật của mình.

- GV gợi vấn đề và dẫn dắt vào bài học: Tìm thành phần chưa biết của phép nhân.

1. TÌM MỘT THỪA SỐ CỦA PHÉP NHÂN

B1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: HS xác định và gọi tên được thành phần chưa biết trong phép nhân.

b. Cách thức thực  hiện

- GV trình chiếu tranh và yêu cầu HS quan sát tranh.

- GV chia lớp thành nhóm 4 bạn, cho HS thảo luận theo nhóm về thông tin từ tình huống trong bức tranh.

- GV đặt câu hỏi:

+ Phép tính tìm số tuần bạn đọc hết bộ truyện là gì ?

+ Hãy nêu các cách để tìm được thừa số chưa biết theo suy nghĩ của em ?

- GV đặt vấn đề: Trong toán học, để tìm thành phần chưa biết của phép nhân, người ta làm thế nào? Chúng mình cùng tìm hiểu bài.

- GV yêu cầu HS quan sát hình vẽ sau:

- GV mời đại diện HS nêu tên thành phần chưa biết.

- GV yêu cầu HS nêu cách tìm thừa số chưa biết dựa vào tích và thừa số đã biết.

- GV mở rộng thêm: tương tự ta có

Thì  xác định thế nào?

- GV chốt lại kiến thức: Muốn tìm thừa số chưa biết ta lấy tích chia cho thừa số đã biết.

- GV cho HS làm việc theo cặp đôi: mỗi bạn tự lấy ví dụ tương tự, tìm thừa số chưa biết sau đó trao đổi để kiểm tra chéo với bạn bên cạnh.

C1. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH, LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS luyện tập tìm thành phần chưa biết trong phép nhân.

b. Cách thức thực hiện

Bài 1. Tìm thành phần chưa biết trong các phép tính sau

- GV trình chiếu bài 1.

- GV yêu cầu HS thực hiện các nhiệm vụ sau:

+ Tìm thành phần chưa biết của từng phép tính và viết vào vở.

+ Làm việc cặp đôi: Đổi vở kiểm tra chéo, nói cách làm cho bạn nghe.

- GV chữa bài, chỉnh sửa lỗi sai cho HS.

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV nhấn mạnh: Muốn tìm thừa số chưa biết, ta lấy tích chia cho thừa số kia.

Bài 2: Số ?

- GV trình chiếu bài 2.

- GV yêu cầu HS thực hiện phép các nhiệm vụ sau:

+ Tìm số chưa biết trong bảng.

+ Đổi vở kiểm tra chéo với bạn bên cạnh, nói cách làm cho bạn nghe.

- GV mời đại diện lên bảng viết kết quả.

- GV nhận xét, kết luận.

2. TÌM SỐ BỊ CHIA VÀ SỐ CHIA

B2. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: HS tìm được số bị chia, số chia trong phép chia đồng thời ứng dụng được trong một số tình huống thực tế cụ thể.

b. Cách thức thực  hiện

- GV trình chiếu tranh và yêu cầu HS quan sát tranh.

- GV chia lớp thành nhóm 4 bạn, cho HS thảo luận theo nhóm về thông tin từ tình huống trong bức tranh.

- GV đặt câu hỏi:

+ Phép tính tìm số bông hoa để bó đều 5 bó, mỗi bó 6 bông hoa ?

+ Hãy nêu các cách để tìm được số chưa biết theo suy nghĩ của em ?

- GV đặt vấn đề: Trong toán học, để tìm thành phần chưa biết của phép chia, người ta làm thế nào? Chúng mình cùng tìm hiểu bài: Tìm số bị chia và số chia.

- GV yêu cầu HS quan sát hình vẽ sau:

- GV mời đại diện HS nêu tên thành phần chưa biết.

- GV yêu cầu HS nêu cách tìm số bị chia dựa vào số chia và thương.

- GV mở rộng thêm: tương tự ta có

Thì  xác định thế nào?

- GV chốt lại kiến thức tìm số bị trừ và số trừ: + Trong phép chia hết, muốn tìm số bị chia ta lấy thương nhân với số chia.

+ Trong phép chia hết, muốn tìm số chia ta lấy số bị chia chia cho thương.

- GV cho HS làm việc theo cặp đôi: mỗi bạn tự lấy ví dụ tương tự, tìm số bị chia, số chia sau đó trao đổi để kiểm tra chéo với bạn bên cạnh.

C2. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH, LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu:  HS tìm được số bị chia, số chia trong phép tính chia đồng thời ứng dụng được trong một số tình huống thực tế cụ thể.

b. Cách thức thực hiện

Bài 3. Tìm thành phần chưa biết trong các phép tính sau

- GV trình chiếu bài 3.

- GV yêu cầu HS thực hiện các nhiệm vụ sau:

+ Tìm thành phần chưa biết của từng phép tính và viết vào vở.

+ Làm việc cặp đôi: Đổi vở kiểm tra chéo, nói cách làm cho bạn nghe.

- GV mời đại diện HS lên bảng trình bày.

- GV chữa bài, chỉnh sửa lỗi sai cho HS.

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV nhấn mạnh:

+ Trong phép chia hết, muốn tìm số bị chia ta lấy thương nhân với số chia.

+ Trong phép chia hết, muốn tìm số chia ta lấy số bị chia chia cho thương.

Bài 4:

Bác Năm muốn lấy một số cây để trồng vào 8 luống, mỗi luống 12 cây. Tính số cây bác Năm cần lấy.

- GV trình chiếu bài 4.

- GV yêu cầu HS  trao đổi theo cặp:

+ Nói cho bạn nghe bài toán cho biết thông tin gì, bài toán hỏi gì.

+ Nói cho bạn nghe cách làm của mình.

- GV khuyến khích HS suy nghĩ và nói theo cách của các em.

- GV yêu cầu HS tự thực hiện bài làm vào vở.

- GV yêu cầu HS làm việc theo cặp: đổi vở kiểm tra chéo.

- GV mời đại diện HS lên bảng làm bài.

- GV nhận xét kết luận.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức tìm số còn thiếu để tìm thêm một số tình huống trong thực tế.

b. Cách thức thực hiện

- GV chia lớp thành 4 nhóm. Các nhóm tìm một số tình huống trong thực tế liên quan đến tìm số chưa biết trong phép nhân, phép chia đã học rồi đố các nhóm còn lại.

- Nhóm nào tìm được nhiều tình huống và trả lời đúng nhiều nhất thì thắng cuộc.

- GV nhận xét và tổng kết bài học.

* Củng cố dặn dò

- GV nêu câu hỏi:

+ Buổi học hôm nay các em biết thêm điều gì mới?

+ Khi đặt tính chia cần lưu ý gì ?

- GV nhắc HS ôn lại cách tìm thừa số chưa biết trong phép nhân, tìm số bị chia, tìm số chia trong phép chia.

- GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức đã học để tìm thêm các tình huống thực tế liên quan đến tìm thành phần chưa biết trong phép nhân và phép chia và trình bày lại vào vở, hôm sau chia sẻ với bạn.

- HS lắng nghe luật chơi.

- HS tích cực tham gia.

- HS chú ý nghe hướng dẫn.

- HS tích cực tham gia trò chơi.

- HS trình bày. Ví dụ: Trong phép nhân  . Đây là thừa số chưa biết (chỉ tay vào ). Để tìm thừa số chưa biết, lấy 8 chia 2 (tức là lấy tích chia cho thừa số đã biết).

- HS quan sát tranh.

- HS thảo luận tình huống trong tranh.

- HS trả lời: phép tính là .

- HS nêu một số cách tìm thừa số chưa biết.   

- HS trả lời: thừa số chưa biết. 

- HS trả lời:             

- HS trả lời:

- HS ghi nhận kiến thức.

- HS thực hiện nhiệm vụ.

- HS theo dõi đề bài 1.

- HS làm bài vào vở.

Kết quả đúng:

a) 27 : 3 = 9; 48 ; 4 = 12.

b) 603 : 3 = 201; 8284 : 2 = 4142.

- HS sửa bài sai (nếu có).

- HS đọc đề bài 2.

- HS làm ra nháp và viết kết quả vào vở.

- HS trao đổi kiểm tra chéo với bạn.

- HS lên bảng thực hiện. HS khác theo dõi.

Kết quả đúng: 

- HS quan sát tranh và suy nghĩ thực hiện phép tính vào vở.

- HS thảo luận theo nhóm

- HS trả lời:

- HS suy nghĩ trả lời.

- HS quan sát.

- HS trả lời: số bị chia.

- HS suy nghĩ trả lời:

- HS trả lời:

- HS ghi nhận kiến thức.

- HS thực hiện nhiệm vụ.

- HS theo dõi bài 3. 

- HS làm bài vào vở.

- HS hoạt động theo cặp đôi.

- HS lên bảng thực hiện. Kết quả:

a) ;

b) ;

c) ;

- HS đọc đề bài.

- HS thảo luận theo cặp đôi.

- HS kiểm tra chéo.

- Đại diện HS lên bảng trình bày.

Bài giải:

Số cây bác Năm cần lấy là:

(cây)

Đáp số: 96 cây

- HS sửa lỗi sai nếu có.

- HS chú ý theo dõi.

- HS chia nhóm, thảo luận theo nhóm tìm các tình huống thực tế có ứng dụng tìm thành phần chưa biết.

- HS tự ôn tập ở nhà.