Giáo án toán 3 chân trời bài: Ôn tập phép cộng, phép trừ

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng, kích thích sự tò mò, vui vẻ của HS trước khi bước vào bài học.

b. Cách thức tiến hành

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi Đố bạn.

- GV hướng dẫn, phổ biến cho HS luật chơi:

Ví dụ

GV: Đố bạn, đố bạn.

HS: Đố gì? Đố gì?

GV: Gộp 20 và 10 được mấy?

HS: Gộp 20 và 10 được 30.

GV: Lập sơ đồ tách - gộp số.

HS: Lập sơ đồ vào bảng con.

GV: Đọc bốn phép tính.

HS:

20 + 10 = 30

10 + 20 = 30

30 – 10 = 20

30 – 20 = 10.

- GV tổ chức và mời tất cả HS tham gia vào trò chơi.

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Ngày hôm nay, cô trò ta sẽ cùng nhau ôn tập phép cộng, phép trừ trong phạm vi 1000, tìm hiểu nhận biết tính chất giao hoán, tính chất kết hợp của phép cộng, vận dụng tính chất giao hoán, tính chất kết hợp để tính toán hợp lí, cũng như nhận biết ba số gia đình, quan hệ giữa phép cộng và phép trừ, dựa vào sơ đồ, tách – gộp số. Chúng ta cùng vào bài Ôn tập phép cộng, phép trừ.

B. BÀI HỌC VÀ THỰC HÀNH

Hoạt động 1: Tính chất giao hoán của phép cộng

a. Mục tiêu: HS nắm được tính chất giao hoán của phép cộng.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm bốn và thực hiện yêu cầu:

+ Dùng thể hiện số 22 và 15. Có tất cả bao nhiêu   ?

+ Lập sơ đồ tách – gộp.

+ Viết bốn phép tính, đọc bốn phép tính.

- GV mời đại diện 2 nhóm HS trình bày kết quả. Đại diện nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em có nhận gì về vị trí các số hạng và kết quả của hai phép cộng?

- GV kết luận: Khi đổi chỗ hai số hạng trong một tổng thì tổng không thay đổi.

Hoạt động 2: Thực hành

a. Mục tiêu: HS nắm được quan hệ giữa phép cộng và phép trừ, lập được sơ đồ tách – gộp số, viết và đọc được bốn phép tính.

b. Cách tiến hành

- GV thực hiện mẫu, giúp HS làm việc theo trình tự:

+ Lập sơ đồ tách – gộp số.

+ Viết bốn phép tính, đọc bốn phép tính.

22 + 15 = 37

15 + 22 = 37

37 – 15 = 22

37 – 22 = 15.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm (nhóm 4 HS) và làm bài theo trình tự mẫu.

a. 20, 90, 70.

b. 14, 9, 5.

- GV sửa bài cho HS.

C. LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS củng cố, ôn luyện kiến thức đã học về phép cộng, phép trừ.

b. Cách tiến hành

Bài tập 1: Đặt tính rồi tính

- GV mời 1 HS đứng dậy đọc yêu cầu Bài tập 1 trước lớp.

1. Đặt tính rồi tính

a) 204 + 503

b) 61 + 829

c) 347 - 80

- GV hướng dẫn HS:

+ Thảo luận theo nhóm bốn, xác định các việc cần làm: đặt tính rồi tính.

+ HS làm bài cá nhận rồi chia sẻ trong nhóm.

- GV mời các nhóm trình bày kết quả trước lớp. Mỗi nhóm/phép tính. Các nhóm khác nhận xét.

- GV nhận xét, đánh giá.

Bài tập 2: Tính

- GV hướng dẫn HS tự đọc yêu cầu Bài tập 2.

2. Tính

a) 15 + 6 + 5

b) 18 + 12 + 17

c) 29 + 5+ 6

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi, tìm hiểu bài, tìm cách làm bài.

- GV hướng dẫn HS: tìm hai số hạng có tổng là số tròn chục tính trước, rồi cộng với số hạng còn lại.

- GV yêu cầu HS làm bài cá nhân, sau đó chia sẻ kết quả trong nhóm.

- GV yêu cầu HS trình bày trước lớp kết quả theo nhóm. Mỗi nhóm/câu.

- GV chốt lại: Khi cộng một tổng của hai số với số thứ ba, ta có thể cộng số thứ nhất với số thứ hai và số thứ ba

Vui học

- GV mời 1 HS đứng đọc yêu cầu phần Vui học

Em nói về phép cộng, phép trừ với số 0.

Ví dụ: Hộp thứ nhất có 12 cái kẹo, hộp thứ hai không có cái kẹo nào.

Cả hai hộp có 12 + 0 = 12 (cái kẹo).

- GV yêu cầu HS thảo luận (nhóm bốn) tìm hiểu bài, tìm cách làm: Nói tình huống có số hạng hay số trừ bằng 0 rồi viết phép tính.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo hướng dẫn của GV và làm bài.

- GV mời đại diện trình bày kết quả thảo luận trước lớp. Đại diện nhóm khác nhận xét.

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV chốt lại: Một số cộng với 0 (hoặc trừ cho 0) hay 0 cộng với một số bằng chính số đó.

Bài tập 3

Bước 1: Tìm hiểu bài toán

- GV treo bảng phụ có viết đề bài. GV mời 1 HS đứng dậy đọc đề bài.

Đội văn nghệ trường em có 27 bạn nữ và 15 bạn nam. Hỏi đội văn nghệ trường em có bao nhiêu bạn?

- GV hướng dẫn và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Xác định cái đã cho và cái phải tìm

+ Đề bài cho biết điều gì?

+ Đề bài hỏi điều gì?

- GV và HS cùng vẽ (GV vẽ trên bảng lớp, HS vẽ vào bảng con hoặc vẽ vào vở).

+ Đội văn nghệ có 27 bạn nữ. Chúng ta sẽ vẽ một đoạn thẳng biểu thị cho 27 bạn nữ (vẽ theo ô tập: 9 ô hoặc vẽ theo xăng-ti-mét: 9cm).

+ Đội văn nghệ có 15 bạn nam. Chúng ta sẽ vẽ một đoạn thẳng biểu thị cho 15 bạn nam (vẽ theo ô tập: 5 ô hoặc vẽ theo xăng-ti-mét: 5cm).

+ Các em chú ý vẽ hai đoạn thẳng có điểm bắt đầu thẳng cột với nhau nhé.

+ Đề bài hỏi đội văn nghệ có bao nhiêu bạn?. Vậy chúng ta sẽ vẽ dấu ngoặc để biểu thị cả hai.

- GV yêu cầu HS nhìn vào sơ đồ, nói vắn tắt những điều bài toán cho biết và câu hỏi của bài toán.

Bước 2: Tìm cách giải cho bài toán

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy nêu cách thức tính của bài toán.

- GV mời đại diện 1-2 HS trả lời. HS khác nhận xét.

Bước 3: Giải bài toán

- GV yêu cầu các nhóm thực hiện, viết phép tính vào bảng con (hoặc vào vở).

- GV mời đại diện một số nhóm thực hiện phép tính vào bảng phụ và trình bày ngắn gọn cách làm.

- GV mời đại diện một số nhóm khác nhận xét.

- GV nhận xét, đánh giá.

Bước 4: Kiểm tra lại

- GV hướng dẫn HS kiểm tra lại bài làm:

+ Các số tham gia phép tính có đúng với đề bài không.

+ Phép tính có đúng với vấn đề cần giải quyết không.

+ Kết quả có đúng không.

+ Câu lời giải hoặc câu trả lời.

Bài tập 4

Bước 1: Tìm hiểu bài toán

- GV treo bảng phụ có viết đề bài. GV mời 1 HS đứng dậy đọc đề bài.

Tổ 1 trồng được 18 cây, tổ 2 trồng được 25 cây. Hỏi tổ 2 trồng được nhiều hơn tổ 1 bao nhiêu cây.

- GV hướng dẫn và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Xác định cái đã cho và cái phải tìm

+ Đề bài cho biết điều gì?

+ Đề bài hỏi điều gì?

- GV yêu cầu HS vẽ và nhìn vào sơ đồ, nói vắn tắt những điều bài toán cho biết và câu hỏi của bài toán.

- HS lắng nghe GV phổ biến luật chơi.

- HS chơi trò chơi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS làm việc theo nhóm, thực hiện yêu cầu của GV.

- HS trình bày:

+ Nhóm 1: 22 + 15 = 37

+ Nhóm 2: 15 + 22 = 37

Cả 2 nhóm vừa nói, vừa thao tác trên bảng lớp.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS chú ý theo dõi, quan sát GV lập sơ ồ tách – gộp số, viết và đọc bốn phép tính.

- HS làm bài thoe trình tự mẫu:

a.

20 + 70 = 90

70 + 20 = 90

90 – 20 = 70

90 – 70 = 20.

b.

9 + 5 = 14

5 + 9 = 14

14 – 5 = 9

14 – 9 = 5.

- HS lắng nghe tiếp thu.

- HS đọc yêu cầu Bài tập 1. HS  khác lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS trình bày kết quả trước lớp:

a)                  b)                   c)

 - HS lắng nghe, soát lại bài làm của mình.

- HS đọc yêu cầu bài tập 2.

- HS thảo luận theo nhóm đôi.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS làm bài cá nhân và chia sẻ kết quả trong nhóm.

- HS trình bày kết quả trước lớp:

a) 15 + 6 + 5 = (15 + 5) + 6 = 20 + 6 = 26.

b) 18 + 12 + 17 = 30 + 17 = 47.

c) 29 + 5+ 6 = 34 + 6 = 40.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc bài; HS khác lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS thảo luận theo nhóm.

- HS làm bài.

- HS trình bày trước lớp.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc yêu cầu bài tập 3; HS khác lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS trả lời:

+ Đề bài cho biết đội văn nghệ có 27 bạn nữ và 15 bạn nam.

+ Đề bài hỏi đội văn nghệ có bao nhiêu bạn?

- HS vẽ theo hướng dẫn của GV.

- HS nói vắt tắt những điều bài toán cho biết và câu hỏi của bài toán.

- HS trả lời: Cách giải bài toán là chọn phép tính cộng vì thực hiện thao tác gộp.

- HS thực hiện giải bài toán.

- HS thực hiện giải bài:

Bài giải

Số bạn đội văn nghệ có tất cả là:

27 + 15 = 42 (bạn)

Đáp số: 42 bạn.

- HS chú ý lắng nghe và soát lại bài làm của mình.

- HS đọc yêu cầu bài tập 4; HS khác lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS trả lời:

+ Đề bài cho biết tổ 1 trồng được 18 cây, tổ 2 trồng được 25 cây.

+ Đề bài hỏi tổ 2 trồng được nhiều hơn tổ 1 bao nhiêu cây.

- HS vẽ sơ đồ:

- HS trả lời: Cách giải bài toán là chọn phép tính trừ vì tìm phần hơn.

- HS thực hiện giải bài toán.

- HS thực hiện giải bài:

Bài giải

Tổ 2 trồng được nhiều hơn tổ 1 số cây

25 – 18 = 7 (cây)

Đáp án: 7 cây

- HS chú ý lắng nghe và soát lại bài làm của mình.

- HS đọc bài; HS khác lắng nghe, quan sát đề bài và đọc thầm theo.