Củng cố kiến thức đã học về truyện thơ Nôm.
Củng cố kiến thức đã học về văn bản Kim – Kiều gặp gỡ (tác giả, xuất xứ, cốt truyện, nhân vật, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật…).
Luyện tập theo văn bản Kim – Kiều gặp gỡ.

2. Năng lực

Năng lực chung

Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của truyện thơ Nôm như: cốt truyện, nhân vật, lời thoại qua văn bản Kim – Kiều gặp gỡ.
Nhận biết và phân biệt được lời người kể chuyện và lời nhân vật, lời đối thoại và lời độc thoại trong văn bản truyện.

3. Phẩm chất

Tự hào, trân trọng những di sản văn hóa, văn học của dân tộc.
Có ý thức gìn giữ và phát triển tiếng Việt.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

Giáo án;
SGK, SGV Ngữ văn 9;
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;
Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Đối với HS

SGK, SBT Ngữ văn 9.
Sách tham khảo, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học…
Bảng giao nhiệm vụ học tập đã chuẩn bị ở nhà.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS hồi tưởng lại kiến thức nội dung bài học.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS hoạt động nhóm, tham gia trò chơi Nhà thông thái.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS chia lớp thành 4 nhóm, tham gia trò chơi Nhà thông thái, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm nhanh.

- Các nhóm phải nhấn chuông giành quyền trả lời, nhóm nào trả lời được nhiều câu hỏi nhất sẽ giành chiến thắng.

- Thời gian: 5 phút.

- Hệ thống câu hỏi:

Câu 1: Truyện thơ Nôm được hình thành vào khoảng thời gian nào?

A. Thế kỉ XVI – XVII.

B. Thế kỉ XVI – XVIII.

C. Thế kỉ XV – XVII.

D. Thế kỉ XV – XX.

Câu 2: Ở giai đoạn đầu, truyện thơ Nôm được sáng tác bằng thể thơ nào?

A. Đường luật.

B. Lục bát và song thất lục bát.

C. Đường luật và song thất lục bát.

D. Song thất lục bát.

Câu 3: Đâu là nhận xét đúng về đặc điểm của truyện thơ Nôm?

A. Đề tài, chủ đề rộng mở, giàu chất hiện thực, phê phán.

B. Đề tài, chủ đề tập trung vào đạo lý vua tôi, giàu chất chính luận.

C. Đề tài, chủ đề rộng mở, giàu chất kì ảo, hoang đường.

D. Đề tài, chủ đề rộng mở, phong phú, giàu cảm hứng nhân đạo và có giá trị hiện thực sâu sắc.

Câu 4: Đâu là mô hình cơ bản trong truyện thơ Nôm?

A. Gặp gỡ - đoàn tụ - chia li.

B. Gặp gỡ - chia li – đoàn tụ.

C. Chia li – gặp gỡ - đoàn tụ.

D. Đoàn tụ - chia li – gặp gỡ.

Câu 5: Nhân vật trong truyện thơ Nôm có đặc điểm gì?

A. Những cô gái, chàng trai có nhiều sự thiếu sót, mắc sai lầm sau đó mới trưởng thành và hoàn thiện bản thân.

B. Những cô gái, chàng trai có vẻ đẹp toàn diện nhưng cuộc sống thường gặp nhiều trắc trở, gian nan.

C. Những cô gái, chàng trai tuy ngoại hình có nhiều khiếm khuyết nhưng tâm hồn thanh cao, trong sáng.

D. Những cô gái, chàng trai có vẻ đẹp toàn diện, gặp nhiều may mắn, hạnh phúc trong cuộc sống.

Câu 6: Nhân vật trong truyện thơ Nôm được khắc họa trên những phương diện nào?

A. Ngoại hình và tài năng.

B. Cử chỉ và hành động.

C. Con người bên ngoài và con người bên trong.

D. Ngoại hình và diễn biến tâm lí.

Câu 7: Truyện thơ Nôm có vai trò như thế nào trong sự phát triển của nền văn học Việt Nam?

A. Đặt nền móng cho nền văn học viết.

B. Đánh dấu sự hoàn thiện về mặt thi pháp của văn học viết.

C. Đóng góp to lớn vào việc phát triển ngôn ngữ văn học và thể thơ lục bát của dân tộc.

D. Đóng góp vào quá trình hiện đại hóa văn học Việt Nam.

Câu 8: Ngôn ngữ truyện thơ Nôm có đặc điểm gì?

A. Giản dị, gần với lời ăn tiếng nói của nhân dân, được “tinh chế” bởi ngòi bút tài hoa, điêu luyện của tác giả.

B. Trau chuốt, bác học, giàu ý nghĩa biểu tượng, ẩn chứa nhiều triết lí sâu xa.

C. Đậm màu sắc chính luận, truyền tải những thông điệp lớn lao, những đạo lý vua tôi, đạo lý trung hiếu.

D. Giàu nhạc điệu, tươi sáng và bác học.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS liên hệ thực tế, dựa vào hiểu biết của bản thân cùng trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời các nhóm cùng nhấn chuông giành quyền trả lời.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, giành quyền trả lời (nếu nhóm bạn trả lời sai).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Ở bài học này chúng ta sẽ cùng củng cố lại kiến thức về truyện thơ Nôm thông qua đoạn trích Kim – Kiều gặp gỡ trích “Truyện Kiều” của Nguyễn Du.

B. CỦNG CỐ KIẾN THỨC BÀI HỌC

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố lại kiến thức văn bản Kim - Kiều gặp gỡ.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS ôn tập văn bản Kim - Kiều gặp gỡ.

c. Sản phẩm học tập: HS nhắc lại kiến thức chung về văn bản Kim - Kiều gặp gỡ

và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1: Hiểu biết chung về tác phẩm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS chia lớp thành 2 nhóm thực hiện 2 nhiệm vụ sau:

+ Nhóm 1: Trình bày hiểu biết cơ bản về đại thi hào Nguyễn Du bằng sơ đồ tư duy.

+ Nhóm 2: Trình bày hiểu biết về Truyện Kiều và xuất xứ của đoạn trích Kim – Kiều gặp gỡ bằng sơ đồ tư duy.

- Thời gian thực hiện: 5 phút.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 2: Nhắc lại kiến thức bài học

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi Think – Pair – Share, dựa vào những kiến thức đã học, đã tìm hiểu để hoàn thành nhiệm vụ trong Phiếu học tập phần Phụ lục.

- Thời gian thực hiện: 15 phút.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm đôi, vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

I. Hiểu biết chung về tác phẩm

1. Đại thi hào Nguyễn Du

- Sơ đồ tư duy phần Phụ lục.

2. Tác phẩm

- Sơ đồ tư duy phần Phụ lục.

II. Nhắc lại kiến thức bài học

1. Đặc điểm truyện thơ Nôm và giá trị nghệ thuật được thể hiện trong văn bản Kim – Kiều gặp gỡ.

- Phụ lục đáp án Phiếu học tập.

PHỤ LỤC

Sơ đồ tư duy về đại thi hào Nguyễn Du

Sơ đồ tư duy về Truyện Kiều và đoạn trích Kim – Kiều gặp gỡ

Phiếu học tập:

PHIẾU HỌC TẬP Trả lời các câu hỏi về đặc điểm của truyện thơ Nôm trong văn bản Kim – Kiều gặp gỡ
Nội dung chính của đoạn trích Kim – Kiều gặp gỡ là gì?
Nhân vật Kim Trọng được khắc họa với những đặc điểm nào?
Tâm trạng của Thúy Kiều diễn biến như thế nào?
Cảnh vật thiên nhiên có vai trò gì trong việc thể hiện tâm trạng nhân vật?
Nêu những giá trị nghệ thuật nổi bật trong văn bản Kim – Kiều gặp gỡ?

Đáp án gợi ý Phiếu học tập:

PHIẾU HỌC TẬP Trả lời các câu hỏi về đặc điểm của truyện thơ Nôm trong văn bản Kim – Kiều gặp gỡ
Nội dung chính của đoạn trích Kim – Kiều gặp gỡ là gì?	Nhân tiết Thanh minh, Thúy Kiều cũng hai em du xuân, tình cờ gặp Kim Trọng, hai người lập tức nảy sinh tình cảm, Thúy Kiều trở về nhà với tâm trạng “ngổn ngang trăm mối”.
Nhân vật Kim Trọng được khắc họa với những đặc điểm nào? Từ đó nhận xét về cách xây dựng Kim Trọng so với những nhân vật khác.	- Kim Trọng là nhân vật chính diện, được miêu tả từ xa đến gần. - Nguyễn Du đã sử dụng một hệ thống từ ngữ Hán Việt để nói về Kim Trọng với tất cả sự quý mến, trân trọng, đồng thời thể hiện tính cách nhân vật trên bình diện xã hội: chàng là con nhà trâm anh, nền phú hậu, là bậc tàu danh, văn chương nết đất, thông minh tính trời, ngoại hình đẹp, phong nhã, hào hoa… - Nhận xét: Nguyễn Du không tập trung miêu tả ngoại hình Kim Trọng chi tiết như những nhân vật khác, cũng thiếu đi tính cách riêng biệt, con người cá nhân của nhân vật không nổi bật.
Em hiểu như thế nào về câu thơ: “Tình trong như đã mặt ngoài còn e” khi nói về trạng thái cảm xúc của Thúy Kiều và Kim Trọng?	- Câu thơ thể hiện những rung động đầu đời tinh tế, trong sáng, đẹp đẽ, thiết tha của Thúy Kiều và Kim Trọng trong tiết thanh minh. - Câu thơ đã diễn tả những cảm xúc mới mẻ, kín đáo của đôi lứa, lời yêu không được nói ra của con tim, thế nhưng đôi bên đều cảm nhận được sự đồng điệu của cảm xúc.
Thiên nhiên có vai trò gì trong việc thể hiện tâm trạng nhân vật?	Thiên nhiên chính là tiếng lòng thầm kín của con người và nó có sự tương đồng, thống nhất, chi phối mạnh mẽ đến tâm trạng nhân vật. Hơn nữa đây là tâm trạng của một người đang yêu, một tâm hồn đang rạo rực, đắm say trong tình yêu, một mình tự đối thoại với bao tưởng tượng, chờ đợi, hy vọng và khắc khoải trong lòng. Cảnh vật gợi lên nỗi niềm trong con người và tâm trạng con người cũng nhuốm lên cảnh vật.
Nêu những giá trị nhân đạo nổi bật trong văn bản Kim – Kiều gặp gỡ?	Qua cuộc gặp gỡ Kim Kiều trong tiết Thanh minh, tác giả thể hiện cảm hứng trân trọng, ngợi ca mối tình đầu chớm nở trong sáng, đẹp đẽ của Thuý Kiều và Kim Trọng. Đó là tiếng nói khẳng định và đồng tình với khát vọng tình yêu chân chính của con người. Đặt trong bối cảnh của xã hội phong kiến, đây là một cái nhìn cởi mở, tiến bộ của một trái tim nhân đạo sâu sắc.