Giáo án dạy thêm Ngữ văn 9 Kết nối bài 5: Lơ Xít (trích, Coóc-nây)

Gô-gôn

Mô-li-e

Aristophanes

Sophocles

Sếch-xpia

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1: Hiểu biết chung về tác phẩm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, thực hiện nhiệm vụ: Dựa vào kiến thức đã học, trình bày lại những thông tin cơ bản về nhà soạn kịch Coóc-nây và vở kịch Lơ-xít.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi. 

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 2: Nhắc lại kiến thức bài học

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm nhỏ gồm 4 HS theo kĩ thuật Khăn trải bàn với vị trí ngồi như hình vẽ dưới đây:

- GV yêu cầu HS đọc văn bản Lơ-xít và hoàn thành Phiếu học tập (Phụ lục).

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

I. Hiểu biết chung về tác phẩm

1. Tác giả Coóc-nây

- Là nhà viết kịch xuất sắc của nền bi kịch cổ điển Pháp.

- Kịch của ông có tính chất duy lí, thường thể hiện quan hệ cá nhân và xã hội thông qua sự đấu tranh giữa lí trí và dục vọng của con người.

2. Tác phẩm Lơ-xít

- Được sáng tác dựa trên một vở kịch về biến cố lịch sử có thật ở Tây Ban Nha thế kỉ XI. 

- Coóc-nây đã tập trung thể hiện cuộc đấu tranh nội tâm của nhân vật giữa một bên là danh dự, bổn phận với dòng họ và một bên là tình yêu nam nữ.

II. Nhắc lại kiến thức bài học

1. Đặc điểm bi kịch được thể hiện trong văn bản Lơ-xít.

- Phụ lục đáp án Phiếu học tập.

PHIẾU HỌC TẬP

Trả lời các câu hỏi về đặc điểm của bi kịch trong văn bản Lơ-xít

Xung đột trong vở bi kịch Lơ-xít là gì?

Nhân vật Đông Rô-đri-gơ và Si-men phải đối diện với bi kịch gì?

Nhận xét về tình yêu và phẩm chất của Đông Rô-đri-gơ và Si-men.

PHIẾU HỌC TẬP

Trả lời các câu hỏi về đặc điểm của bi kịch trong văn bản Lơ-xít

Xung đột trong vở bi kịch Lơ-xít là gì?

Sự xung đột giữa lí trí và tình cảm, giữa tình yêu và trách nhiệm của hai nhân vật Si-men và Đông Rô-đti-gơ.

Nhân vật Đông Rô-đri-gơ và Si-men phải đối diện với bi kịch gì?

- Bi kịch của nhân vật Đông Rô-đri-gơ:

+ Trong Lơ-xít, Coóc-nây đã đưa ra nghĩa vụ ca quý đó là nghĩa vụ với gia đình – nghĩa vụ của người con phải bảo vệ danh dự gia đình.

+ Là một nhân vật chính trong tác phẩm, Đông Rô-đri-gơ đã phải trải qua những giây phút đắn đo, cân nhắc để giải quyết mâu thuẫn giữa chữ “hiếu” và “tình”, một sự mâu thuẫn giằng xé trong nội tâm nhân vật.

+ Cuối cùng lí trí đã thắng, chàng quyết định trả thù cho cha mình để giữ gìn danh dự cho gia đình mặc dù việc trừng phạt bá tước Đông Goóc-ma-xờ ảnh hưởng nghiêm trọng đến mối tình giữ chàng và Si-men. 

- Bi kịch của nhân vật Si-men:

+ Giống như Đông Rô-đri-gơ, nàng cũng rơi vào mâu thuẫn giữa “hiếu” và “tình”.

+ Cuối cùng, nàng cũng chọn việc báo thù cho cha, đem sức mạnh của lí trí chiến thắng tình yêu thể hiện qua câu nói rất đắt trong tác phẩm: “Giết cha em, chàng chứng tỏ cùng em xứng đáng/ Để xứng chàng, em cũng phải đòi chàng thế mạng”.

Nhận xét về tình yêu và phẩm chất của Đông Rô-đri-gơ và Si-men.

- Cả hai đều là những người có trái tim nồng cháy, thiết tha, son sắt (tình yêu cá nhân trong hạnh phúc lứa đôi).

- Đồng thời, họ cũng là những người có lí trí tỉnh táo, sáng suốt, có ý thức sâu về nghĩa vụ của bản thân (bảo vệ danh dự của gia đình). 

- Tình cảm dù mặn mà, dù chính đáng, vẫn không làm lu mờ được ý thức về nghĩa vụ; ngược lại, phải chịu khuất phục trước lí trí. Ý thức về nghĩa vụ, ý thức về danh dự là nền tảng, là điểm xuất phát của mọi tình cảm cao đẹp, kể cả tình yêu. 

- Thắng lợi của lí trí trước tình cảm làm nên phẩm chất, đức hạnh của người anh hùng mẫu mực của thời đại. Đó cũng là tiêu chuẩn của đạo đức mới. Đó cũng là tiêu chuẩn của vẻ đẹp mới. Đông Rô-đri-gơ và Si-men đáng kính, đáng yêu là vì thế, vì đã mang lí tưởng của thời đại duy lí. 

Tiêu chí

Diễn giải

Điểm

Xung đột trong vở bi kịch Lơ-xít.

- Nêu chính xác xung đột trong vở bi kịch Lơ-xít.

1,5

Bi kịch của hai nhân vật Đông Rô-đri-gơ và Si-men.

Nêu được chính xác bi kịch mà hai nhân vật Đông Rô-đri-gơ và Si-men phải đối mặt.

4

Nhận xét về tình yêu và phẩm chất của Đông Rô-đri-gơ và Si-men.

Chỉ ra và phân tích được tình cảm và phẩm chất của hai nhân vật Đông Rô-đri-gơ và Si-men.

4

Hoạt động nhóm

- Các thành viên được chia nhiệm vụ và cùng tham gia thảo luận.

- Các nhóm trình bày kết quả rõ ràng, khoa học.

1