Giáo án dạy thêm Ngữ văn 9 Kết nối bài 7: Ôn tập thực hành tiếng Việt (2)

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

ÔN TẬP THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG; BIỆN PHÁP TU TỪ

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ: 

• Củng cố kiến thức đã học về Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ.
• Nhận biết được Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ và phân tích được tác dụng của chúng.

2. Năng lực

Năng lực chung

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

• Nhận biết được sự phát triển của từ vựng, biện pháp tu từ và phân tích tác dụng của chúng.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ, có ý thức vận dụng kiến thức vào tạo lập văn bản.
• Trách nhiệm, có ý thức tham gia vào thảo luận nhóm.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Chuẩn bị của giáo viên

• Giáo án; 
• SGK, SGV Ngữ văn 9;
• Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
• Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;
• Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;
• Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Chuẩn bị của HS

• SGK, SBT Ngữ văn 9.
• Bảng giao nhiệm vụ học tập đã chuẩn bị ở nhà.
• Sách tham khảo, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học…

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS chia nhóm để trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Giải thích nghĩa của từ “xuân” trong câu thơ sau:

“Mùa xuân là tết trồng cây

Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.”

(Hồ Chí Minh) 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS liên hệ thực tế, dựa vào hiểu biết của bản thân để đưa ra đáp án.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 HS của mỗi nhóm trình bày đáp án sau khi đã giành được quyền trả lời. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nếu đáp án sai, tiếp tục giành quyền trả lời.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

Đáp án:

Từ xuân trong câu “Mùa xuân là tết trồng cây”: mùa chuyển tiếp từ đông sang hạ, thời tiết ấm dần lên, thường được coi là mở đầu của một năm.

=> Đây là nghĩa gốc.

- Từ xuân trong câu “Làm cho đất nước càng ngày càng xuân”: thuộc về tuổi trẻ, coi là tươi đẹp, tràn đầy sức sống.

=> Đây là nghĩa chuyển. 

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Từ ngữ tiếng Việt rất linh hoạt và phong phú. Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau củng cố kiến thức Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ để có thể hiểu rõ hơn về cách phát triển của từ ngữ và cách sử dụng biện pháp tu từ sao cho hợp lí và chính xác.

B. NHẮC LẠI KIẾN THỨC BÀI HỌC

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố lại kiến thức về Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS ôn tập về Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ.

c. Sản phẩm học tập: HS nhắc lại kiến thức chung về Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS củng cố, mở rộng kiến thức về Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ.

b. Nội dung: 

- GV phát Phiếu bài tập cho HS thực hiện nhanh tại lớp.

- GV hướng dẫn HS thực hiện phần Luyện tập Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ.

c. Sản phẩm:

- Câu trả lời của HS cho bài tập luyện tập về Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ.

d. Tổ chức thực hiện

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV phát Phiếu bài tập cho HS thực hiện nhanh tại lớp.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS vận dụng kiến thức đã học về Sự phát triển của từ vựng; Biện pháp tu từ hoàn thành Phiếu bài tập. 

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS đọc đáp án trước lớp theo Phiếu bài tập. 

- GV mời một số HS khác đọc đáp án khác (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn đáp án:

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Luyện tập vận dụng

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------