Giáo án Hoá học 11 chân trời bài 9: Phương pháp tách và tinh chế hợp chất hữu cơ

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 9: PHƯƠNG PHÁP TÁCH VÀ TINH CHẾ HỢP CHẤT HỮU CƠ

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Trình bày được nguyên tắc và cách thức tiến hành các phương pháp tách và tinh chế hợp chất hữu cơ: chưng cất, chiết, kết tinh, cô cạn.
• Thực hiện được các thí nghiệm về chưng cất thường, chiết.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tìm hiểu về phương pháp tách và tinh chế hợp chất hữu cơ
• Giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để trình bày nguyên tắc và cách thức tiến hành các phương pháp tách và tinh chế hợp chất hữu cơ.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm nhằm đề xuất các phương pháp tách và tinh chế hợp chất hữu cơ

Năng lực hóa học:

• Nhận thức hoá học: Trình bày được nguyên tắc và cách thức tiến hành các phương pháp tách và tinh chế hợp chất hữu cơ: chưng cất, chiết, kết tinh, cô cạn và sơ lược về sắc ký cột
• Tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ Hoá học: Thực hiện được các thí nghiệm về chưng cất thường và chiết.
• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được các phương pháp chưng cất thường, chiết, kết tinh để tách và tinh chế một số hợp chất hữu cơ trong đời sống

3. Phẩm chất

• Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
• Cần thận, trung thực và thực hiện an toàn trong quá trình làm thực hành.
• Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập hoá học

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC
2. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT.
• Tranh ảnh, video thí nghiệm liên quan đến bài học (nếu cần).
• Dụng cụ hóa chất để thực hiện các thí nghiệm trong SGK.

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT.
• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập (nếu cần) theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
3. Nội dung: GV đưa ra câu hỏi khởi động, HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
4. Sản phẩm học tập: HS trả lời được câu hỏi theo ý kiến cá nhân.
5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV đặt vấn đề: “Từ nguồn nguyên liệu thiên nhiên hay bằng phương pháp tổng hợp, thông thường người ta không thu được một hợp chất mà được một hỗn hợp các chất hữu cơ với hàm lượng khác nhau. Để nghiên cứu cấu trúc, tính chất hoặc ứng dụng của một hợp chất cần phải tách chúng ra khỏi hỗn hợp, nghĩa là tinh chế các hợp chất này thành các chất tinh khiết hay còn gọi là chất nguyên chất. Để tách và tinh chế hợp chất hữu cơ người ta thường dùng những phương pháp nào? Nguyên tắc và cách thức tiến hành các phương pháp đó như thế nào?”

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS lắng nghe câu hỏi, suy nghĩ, thảo luận trả lời câu hỏi khởi động

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS đưa ra các câu trả lời.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV ghi nhận câu trả lời của HS, dẫn dắt HS vào bài học: “Các em vừa liệt kê ra các phương án trả lời cho câu hỏi khởi động. Để có giải đáp cho câu hỏi trên chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu – Bài 9: Phương pháp tách và tinh chế hợp chất hữu cơ”

1. PHƯƠNG PHÁP CHƯNG CẤT

Hoạt động 1: Tìm hiểu nguyên tắc và vận dụng phương pháp chưng cất

1. Mục tiêu:

• Trình bày được nguyên tắc và cách thức tiến hành phương pháp Chưng cất.
• Thực hiện được thí nghiệm về chưng cất thường: chưng cất ethanol từ hỗn hợp ethanol và nước.

9. Nội dung: GV hướng dẫn HS, HS lắng nghe, tiến hành thí nghiệm 1, quan sát hình 9.1, trả lời CH thảo luận 1 - 3 SGK trang 53.
10. Sản phẩm học tập:

• Nguyên tắc và cách thức tiến hành phương pháp Chưng cất.
• Kết quả thí nghiệm chưng cất ethanol từ hỗn hợp ethanol và nước.
• Câu trả lời cho CH thảo luận 1 - 3 SGK trang 53.

1. Tổ chức hoạt động:

2. PHƯƠNG PHÁP CHIẾT

Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên tắc và vận dụng phương pháp chiết

1. Mục tiêu:

• Trình bày được nguyên tắc và cách thức tiến hành phương pháp chiết
• Thực hiện được thí nghiệm chiết: Chiết tinh dầu quýt

9. Nội dung: GV hướng dẫn HS, HS lắng nghe, tiến hành thí nghiệm 2, quan sát hình 9.2, trả lời CH thảo luận 4 SGK trang 54.
10. Sản phẩm học tập:

• Nguyên tắc và cách thức tiến hành phương pháp chiết.
• Kết quả thí nghiệm chiết: Chiết tinh dầu quýt
• Câu trả lời cho CH thảo luận 4 SGK trang 54.

1. Tổ chức hoạt động:

3. PHƯƠNG PHÁP KẾT TINH

Hoạt động 3: Tìm hiểu nguyên tắc và vận dụng phương pháp kết tinh

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày nguyên tắc và vận dụng được phương pháp kết tinh
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, quan sát video, thảo luận và trả lời CH thảo luận 5 SGK trang 55
3. Sản phẩm học tập:

• Nguyên tắc, cách tiến hành phương pháp kết tinh
• Câu trả lời CH thảo luận 5 SGK trang 55

1. Tổ chức hoạt động: