Giáo án dạy thêm Ngữ văn 9 Cánh diều bài 4: Chiếc lá cuối cùng (O' Hen-ri)

Trường THCS: ……………………………….

Lớp: ……………………………………………

Họ và tên: ……………………………………...

PHIẾU BÀI TẬP

VĂN BẢN: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG

Khoanh tròn vào đáp án trước câu trả lời đúng: 

Câu 1: O Hen – ri là một nhà văn Mỹ chuyên viết truyện ngắn. Nhiều chuyện của ông đã để lại cho bạn đọc những ấn tượng sâu sắc như:

A. Tên cảnh sát trên căn gác xép

B. Ông lão bên chiếc cầu

C. Quà tặng của các đạo sĩ

D. Sau ba mươi năm

Câu 2: Đọc kỹ đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bằng cách khoanh tròn vào một chữ cái trước câu trả lời đúng.

“Khi trời vừa hửng sáng thì Giôn – xi, con người tàn nhẫn, lại ra lệnh kéo mành lên.

Chiếc lá thường xuân vẫn còn đó.

Giôn – xi nằm nhìn chiếc lá hồi lâu. Rồi cô gọi Xiu đang quấy món cháo gà trên lò hơi đốt.

“Em thật là con bé hư, chị Xiu thân yêu ơi !”, Giôn – xi nói: “Có một cái gì đấy đã làm cho chiếc lá cuối cùngvẫn còn đó để cho em thấy rằng mình đã tệ như thế nào. Muốn chết là một tội. Giờ chị có thể cho em xin tí cháo và chút sữa pha ít rượu vang đỏ và – khoan – đưa cho em chiếc gương tay trước đã, rồi xếp mấy chiếc gối lại quanh em, để em ngồi dậy xem chị nấu nướng…”

(SGK Ngữ văn 8, tập 1, trang 88)

Văn bản chứa đoạn trích thuộc thể loại nào?

A. Tiểu thuyết

B. Truyện ngắn

C. Phóng sự

D. Hồi ký

Câu 3: Các nhân vật chính trong tác phẩm Chiếc lá cuối cùnglàm nghề gì?

A. Nhà văn.

B. Nhạc sĩ.

C. Hoạ sĩ.

D. Bác sĩ.

Hiển thị đáp án

Câu 4: Đối với Giôn-xi, chiếc lá cuối cùngrụng hay không rụng có ý nghĩa như thế nào?

A. Nếu chiếc lá ấy rụng thì cô sẽ không tiếp tục vẽ nữa.

B. Nếu chiếc lá ấy rụng thì cô sẽ rất đau khổ.

C. Cô không còn muốn quan tâm đến chiếc lá cuối cùng nữa.

D. Chiếc lá rụng hay không sẽ quyết định số phận của cô.

Câu 5: Câu văn "Chị Xiu thân yêu ơi, một ngày nào đó em hi vọng sẽ được vẽ vịnh Na-plơ" giúp em hiểu gì về Giôn-xi?

A. Giôn-xi rất thích vẽ vịnh Na-plơ.

B. Giôn-xi chưa bao giờ vẽ vịnh Na-plơ

C. Trong con người Giôn-xi đang có sự hồi sinh.

D. Giôn-xi đang có bắt chuyện và làm vui lòng Xiu.

1. C

1. B

1. C

1. D

1. C

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ: Nhắc lại kiến thức

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS trả lời:

+ Nhắc lại một số hiểu biết về nhà văn O. Hen-ri và tác phẩm Chiếc lá cuối cùng?

+ Nhan đề Chiếc lá cuối cùngcó ý nghĩa gì?

+ Tình cảm của cụ Bơ men dành cho Giôn - xi được khắc họa như thế nào?

+ Tổng kết giá trị nội dung và nghệt huật của tác phẩm Chiếc lá cuối cùng?

• HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

• HS làm việc theo cặp đôi hoặc đọc lại văn bản theo yêu cầu suy nghĩ để hoàn thành nhiệm vụ

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

• GV mời 2-3 HS trình bày trước lớp yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

• GV nhận xét đánh giá chốt kiến thức

Nhắc lại kiến thức 

1. Tác giả - tác phẩm

a. Tác giả

- O. Hen-ri (1862 – 1910) là một nhà văn người Mỹ chuyên viết truyện ngắn. 

- Ông sinh ra trong một gia đình có cha là thầy thuốc, mẹ ông qua đời khi ông mới lên ba tuổi.

- Các truyện của O. Hen-ri thường nhẹ nhàng nhưng lại toát lên một tinh thần cao cả đó là tình yêu thương con người, đặc biệt là những con người nghèo khổ.

b. Tác phẩm

- Chiếc lá cuối cùnglà một trong số 600 truyện ngắn của nhà văn Ô Hen-ri. Đoạn trích này nằm ở phần cuối truyện

- Truyện được xuất bản lần đầu năm 1907, trong tập truyện The Trimmed Lamp and Other Stories.

c. Nhan đề

- Đó là chiếc lá thường xuân do cụ Bơ-men đã vẽ với mong muốn truyền thêm niềm tin và hi vọng để Giôn-xi chiến thắng bệnh tật. Chiếc lá sinh động giống như thật, được vẽ bởi một người nghệ sĩ tâm huyết, ông đã vẽ bằng cả tấm lòng.

 - Chiếc lá cuối cùnglà hình tượng nghệ thuật, xuyên suốt tác phẩm. Đó chính là biểu tượng của lòng nhân ái, vị tha cao cả. Đó còn là biểu tượng của nghệ thuật chân chính- nghệ thuật vì con người.

2. Phân tích tác phẩm

a. Nhân vật Giôn-xi

- Giôn-xi là một họa sĩ nghèo mắc bệnh sưng phổi.

- Khi bị bệnh, cô đã vô cùng tuyệt vọng: Suy nghĩ rằng khi  chiếc lá cuối cùngrụng thì cô sẽ chết  à Tinh thần hoàn toàn suy sụp, mất hết niềm tin, nghị lực, tâm trạng buông xuôi, tuyệt vọng.

- Thái độ của Giôn-xi khi thấy chiếc lá cuối cùng không rụng:

+ Tâm trạng thay đổi, có tình yêu với cuộc sống, yêu nghệ thuật: muốn ăn cháo, uống nước, muốn soi gương và muốn vẽ

+ Sự dai dẳng của chiếc lá chính là nguồn gốc hồi sinh tâm trạng Giôn-xi

b. Nhân vật Xiu

– Xiu là một cô gái có tấm lòng nhân hậu, đức hi sinh, có sự đồng cảm sâu sắc và yêu thương bạn như người thân ruột thịt:

+ Khi Giôn-xi bị bệnh: Lo lắng, luôn động viên, chăm sóc Giôn-xi à Tình cảm chân thành của Xiu với cô bạn yếu đuối trọ cùng.

+ Xiu sợ khi chỉ còn 1 chiếc là thường xuân cuối cùng còn bám lại trên tường. Khi Giôn-xi bảo kéo màn,” cô làm theo cô làm theo một cách chán nản”.

- Xiu kể về cái chết của cụ Bơ-men bằng một giọng cảm động và chân thành còn có cả sự biết ơn khôn xiết.

c. Nhân vật họa sĩ già Bơ-men.

- Là một họa sĩ già, nghèo, chưa có thành đạt trên con đường nghệ thuật, mơ ước vẽ được kiệt tác.

- Quan tâm, yêu quý các đồng nghiệp trẻ.

- Là người có đức hi sinh thầm lặng cao cả, quên mình vì người khác.

- Tạo ra kiệt tác  chiếc lá cuối cùng để cứu lấy Giôn-xi: Khi biết tâm trạng chán nản của Giôn-xi, cụ lẳng lặng vẽ cltxcc trên tường trong đêm gió tuyết để nhen lên niềm tin, niềm hi vọng và nghị lực sống cho Giôn-xi.

3. Tổng kết

• Nội dung

- Truyện ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ.

- Tôn vinh giá trị, sức mạnh của nghệ thuật chân chính mang đến niềm vui và hạnh phúc cho con người.

• Nghệ thuật

- Cốt truyện dàn dựng chu đáo, tình tiết sắp xếp khéo léo, hấp dẫn

- Nghệ thuật đảo ngược tình huống truyện hai lần đã tạo ra hứng thú với người đọc