Giáo án dạy thêm Ngữ văn 9 Cánh diều bài 5: Mục đích của việc học (Nguyễn Cảnh Toàn)

Ngày soạn: …/…/…

Ngày dạy: …/…/…

ÔN TẬP VĂN BẢN: MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC HỌC

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

- Ôn tập những kiến thức về tác giả Nguyễn Cảnh Toàn và văn bản Mục đích của việc học. 

•  Phân tích những đặc sắc liên quan đến nội dung, nghệ thuật của tác phẩm.
• Ghi nhớ, khắc sâu những đặc điểm của thể loại tác phẩm, xác định được bố cục, đặc sắc nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Mục đích của việc học. 

2. Năng lực 

• Năng lực chung
• Năng lực tự học và tự chủ: Tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát hình ảnh để hiểu về văn bản đã học.
• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để thực hiện phiếu học tập, hợp tác để giải quyết vấn đề về văn bản đã học.
• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ các thông tin liên quan đến bài học; biết đề xuất và phân tích được một số giải pháp giải quyết vấn đề.
• Năng lực đặc thù
• Năng lực thu thập thông tin liên quan đến tác phẩm Mục đích của việc học
• Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về tác phẩm.
• Năng lực phân tích, đánh giá được đặc điểm nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm.
• Năng lực cảm thụ văn học: bình luận, nêu cảm nhận riêng về những chi tiết tiêu biểu trong việc thể hiện chủ đề tác phẩm.
• Năng lực đọc hiểu một bài thơ trữ tình theo đặc trưng thể loại: phân tích ý nghĩa hình tượng nghệ thuật, đánh giá những sáng tạo độc đáo của tác giả.
• Năng lực phân tích, so sánh văn bản với các văn bản khác cùng chủ đề.

3. Về phẩm chất

• Thấy được tầm quan trọng của học vấn trong thời đại mới. 

II. PHƯƠNG TIỆN VÀ HỌC LIỆU

1. Chuẩn bị của giáo viên

• Giáo án;
• Phiếu bài tập;
• Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;
• Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;
• Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ Văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn bài học, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH ÔN TẬP

1.  KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS kết nối với kiến thức đã học buổi sáng để trả lời nhanh các câu hỏi trắc nghiệm nhắc lại kiến thức bài học.

b. Nội dung: GV phát phiếu TN để HS nghiên cứu.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 

•  GV đưa câu hỏi trắc nghiệm, HS suy nghĩ và trả lời:

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

• HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

• GV mời một số HS đứng dậy trả lời câu hỏi

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

• GV nhận xét chốt đáp án:

- GV dẫn dắt vào bài: Thế kỉ XXI là thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa vì vậy việc học tập là vô cùng quan trọng. Tri thức là nền tảng của cuộc sống tốt đẹp, giúp chúng ta có một cuộc sống tốt hơn cả vật chất lẫn tinh thần. Để hiểu rõ tầm quan trọng và ý nghĩa của việc học, chúng ta hãy cùng ôn tập lại bài Mục đích của việc học.

B. ÔN TẬP LẠI KIẾN THỨC VĂN BẢN MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC HỌC

1. Mục tiêu: Giúp HS ôn tập, nắm chắc các đơn vị kiến thức, rèn luyện kĩ năng đọc

hiểu văn bản Mục đích của việc học, nhận diện và phân tích các đặc sắc nghệ thuật thể hiện trong tác phẩm. 

1. Nội dung: Nhắc lại các kiến thức văn bản Mục đích của việc học. 
2. Sản phẩm: Câu trả lời của cá nhân hoặc sản phẩm nhóm. 
3. Tổ chức thực hiện

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS củng cố, mở rộng kiến thức đã học về văn bản Mục đích của việc học.

b. Nội dung:

- GV đưa ra câu hỏi để HS củng cố kiến thức bài Mục đích của việc học.

- GV hướng dẫn HS thực hiện phần Luyện tập theo văn bản đọc.

c. Sản phẩm:

- Câu trả lời các câu hỏi vận dụng.

d. Tổ chức thực hiện

Nhiệm vụ: Luyện tập theo văn bản 

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn làm bài vào vở, cho HS luyện tập theo những nhiệm vụ cụ thể sau:

Câu 1: Nêu những đặc điểm bối cảnh được nói tới ở phần 1. Vấn đề nghị luận có ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh đó?

Câu 2: Tác giả đã sắp xếp các luận điểm theo thứ tự nào? Theo em, có nên thay đổi thứ tự sắp xếp các luận điểm không? Vì sao?

Câu 3: Qua văn bản Mục đích của việc học, tác giả muốn khẳng định điều gì? Điều đó có ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh hiện nay?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành bài luyện tập vào vở.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số HS trình bày trước lớp. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV gợi ý:

Câu 1: 

- Bối cảnh: xu thế toàn cầu hóa kinh tế thị trường, kinh tế tri thức và chuyển sang xã hội thông tin, xã hội học tập.

- Vấn đề nghị luận: việc học có ý nghĩa quan trọng, là chìa khóa để chúng ta hòa nhập, kết nối, phát triển trong thế kỉ XXI.

Câu 2:

- Tác giả sắp xếp các luận điểm theo thứ tự từ cơ bản đến phức tạp, từ căn bản, gốc rễ đến sự khó hơn, phức tạp hơn của việc học. 

- Không nên thay đổi thứ tự đó vì mục đích của việc học cần được hiểu từ những điều cơ bản nhất, sau đó mới có thể nhắc tới những điều phức tạp, khó hơn trong việc học để người đọc có thể nắm bắt nội dung và hiểu rõ mục đích của việc học.

Câu 3: 

--------------- Còn tiếp ---------------