Giáo án tiết: Thu sang

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu tác giả, tác phẩm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS tóm tắt thông tin về tác giả và tác phẩm.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc nhóm, thảo luận, tìm những thông tin chính về tác giả, tác phẩm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1-2 HS trình bày.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

Nhiệm vụ 2: Đọc văn bản

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc bài thơ. Chú ý giọng đọc diễn cảm.

- Gv yêu cầu HS xác định thể loại và phương thức biểu đạt của văn bản.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc nhóm, thảo luận, tìm những thông tin chính về tác giả, tác phẩm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1-2 HS trình bày.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

- Đỗ Trọng Khơi (1960) tên thật là Đỗ Xuân Khơi

- Quê quán: làng Trần Xá, xã Văn Cẩm, huyện Hưng Hà (Thái Bình)

- Bệnh nặng, nằm một chỗ nhưng ông quyết không để tháng ngày trôi uổng phí, Đỗ Trọng Khơi bắt đầu một đời đọc sách
- Đỗ Trọng Khơi bắt đầu sáng tác truyện, thơ, ca khúc từ cuối những năm 1980 và được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam năm 2001.

2. Tác phẩm

- In trong Tuyển tập thơ Việt Nam 1975-2000.

3. Đọc văn bản

- Thể loại: thơ lục bát

 - Phương thức biểu đạt: miêu tả, biểu cảm.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu âm thanh và màu sắc mùa thu

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS theo dõi bài thơ và trả lời câu hỏi:

+ Hãy tìm những từ ngữ, hình ảnh miêu tả màu sắc, âm thanh cho thấy thiên nhiên biến đổi theo từng thời khắc trong ngày, theo mùa.

+ Những từ ngữ, hình ảnh đó mang lại cho em cảm nhận như thế nào?

+ Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì trong bài thơ? Chỉ ra câu thơ sử dụng biện pháp tu từ.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo bàn để trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS trả lời trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét, bổ sung.

Dự kiến sản phẩm:

- Âm thanh: tiếng chim  tín hiệu báo hiệu thu sang.

- Màu sắc:

+ Màu vàng của tia nắng

+ Màu xanh của trời

+ Màu lá vàng rơi

+ Trăng vàng

- Hình ảnh:

+ Tiếng ve đã biến mất

+ Gió heo may – đặc trưng của mùa thu

- Nghệ thuật: nhân hóa, so sánh

+ Nhân hóa: Heo may ngậm mảnh trăng vàng rong chơi; Xuân lên đã kiệt sức hè

+ So sánh: Vàng như tự nắng tự mưa

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu cảm xúc của tác giả với bức tranh thu

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS tiếp tục theo dõi văn bản và trả lời:

+ Tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm của tác giả đối với thiên nhiên.

+ Rút ra nhận xét về tình cảm của tác giả dành cho thiên nhiên và cách thể hiện tình cảm ấy trong bài thơ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo bàn để trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 nhóm trình bày kết quả trước lớp về việc người quản tượng và dân làng đã cư xử với con voi như thế nào.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án.

Nhiệm vụ 3: Tổng kết văn bản

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS tóm tắt nội dung, nghệ thuật văn bản.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe GV hỏi, suy nghĩ để trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trả lời, các học sinh khác bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Bức tranh thiên nhiên thu sang

- Âm thanh: tiếng chim  tín hiệu báo hiệu thu sang.

- Bức tranh thu hiện lên với nhiều màu sắc:

+ Màu vàng của tia nắng

+ Màu xanh của trời

+ Màu lá vàng rơi

+ Trăng vàng

- Hình ảnh:

+ Tiếng ve đã biến mất

+ Gió heo may – đặc trưng của mùa thu.

- Nghệ thuật:

+ Nhân hóa, so sánh

+ Điệp từ “tự”

Vạn vật trở nên gần gũi, sống động.

Khung cảnh mùa thu sang tươi đẹp, sống động, dịu dàng, mát mẻ.

2. Cảm xúc tác giả với bức tranh thu

- Tác giả có những rung động, cảm nhận tinh tế về âm thanh, sắc màu đặc trưng của mùa thu.

- Tình cảm của tác giả với thiên nhiên được thể hiện qua các từ ngữ, hình ảnh: kiệt sức hè, rộn lá thu sang, ngậm mảnh trăng vàng, rong chơi…

 Tác giả thể hiện sự giao cảm với thiên nhiên, nhìn thiên nhiên như một chủ thể.

- Cách thể hiện: tình cảm của tác giả được thể hiện gián tiếp qua cách miêu tả thiên nhiên. Qua đó thể hiện tình cảm yêu thương, trân trọng đối với sự hiện hữu của thiên nhiên nhiên xung quanh.

III. Tổng kết

1. Nội dung

- Bằng việc miêu tả những chuyển biến của thiên nhiên lúc thu sang, tác giả mang đến cho người đọc hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp, sống động đồng thời thể hiện tình cảm yêu thương, trân trọng đối với sự hiện hữu của thiên nhiên quanh mình.

2. Nghệ thuật

- Ngôn ngữ giàu tính biểu cảm.

- Hình ảnh thơ đầy màu sắc, tượng thanh phong phú.