Giáo án Ngữ văn 8 chân trời Bài 8 Đọc 3: Tình yêu sách

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS:

·        Nêu một số nét về tác giả Trần Hoài Dương?

·        Nêu xuất xứ của tác phẩm?

·        Nêu nội dung chính của tác phẩm?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận nhiệm vụ học tập

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết)

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động

- GV gọi 2-3 trình bày trước lớp

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe và nhận xét đồng đẳng, điều chỉnh (nếu có)

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét đánh giá và chốt kiến thức.

- GV bổ sung:

Nhà văn Trần Hoài Dương đã về “miền xanh thẳm”, nhưng tác phẩm của ông vẫn đồng hành thiếu nhi hôm nay. Nhà văn Đỗ Chu đánh giá: “Văn Trần Hoài Dương hay một cách yên ả, không ồn ào, đẹp một cách mong manh dung dị như cây cỏ lan kia đang lặng lẽ tỏa hương nơi u cốc”

I. Đọc – hiểu văn bản

a) Tác giả

Nhà văn Trần Hoài Dương (1943-2011) là người cả đời chỉ viết cho thiếu nhi. Nhà văn Trần Hoài Dương có những tác phẩm rất nổi tiếng được lứa tuổi học trò yêu thích như “Cuộc phiêu lưu của những con chữ”, “Một thoáng heo may phương Nam”, “Miền xanh thẳm”, “Nàng công chúa biển”... Sau khi nhà văn Trần Hoài Dương qua đời, nhiều cuốn sách của ông vẫn liên tục được tái bản để bồi đắp tâm hồn cho trẻ thơ.

Nhà văn Trần Hoài Dương gửi gắm phần lớn tác phẩm của mình ở Nhà xuất bản Kim Đồng, từ tác phẩm đầu tay “Em bé và bông hồng” đến tác phẩm cuối cùng “Huyền thoại về một loài chim cánh cụt”. Nhân dịp kỷ niệm 65 năm thành lập (17/6/1957 – 17/6/2022) , Nhà xuất bản Kim Đồng quyết định in lại 4 tác phẩm của nhà văn Trần Hoài Dương là “Những đóa hồng bạch dâng tặng Andersen”, “Chuyện vui về chú Ếch Cốm”, “Bé Rơm” và “Tiếng mùa xuân”  với sự đầu tư sâu về mỹ thuật.

b) Xuất xứ

- Phần văn bản trên được trích từ truyện dài Miền xanh thẳm, tác phẩm đoạt Giải B của Hội Nhà văn năm 2001.

c) Nội dung chính

Truyện kể về Thiện – một cậu bé nhân hậu, nhạy cảm, giàu lòng trắc ẩn và say mê đọc sách. Tuy phải xa nhà để trọ học nhưng em vẫn luôn được sống trong tình yêu thương, đồng cảm, sẻ chia của thầy cô giáo, các anh em kết nghĩa và bạn bè.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Khám phá văn bản

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi:

Câu 1: Tình yêu sách của nhân vật “tôi” được thể hiện như thế nào trong đoạn trích trên?

Câu 2: Những hành động nào của cô Uyên đã góp phần nuôi dưỡng tình yêu sách của nhân vật “tôi”?

Câu 3: Chi tiết “Hình ảnh Giăng Van-giăng, Phăng-tin, Cô-dét, Ga-vơ-rốt cứ lừng lững đi lại, nói năng, buồn vui, đau khổ ngay trước mặt tôi kia” thể hiện điều gì về nhân vật “tôi”?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận nhiệm vụ học tập

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết)

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động

- GV gọi 2-3 trình bày trước lớp

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe và nhận xét đồng đẳng, điều chỉnh (nếu có)

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét đánh giá và chốt kiến thức.

Nhiệm vụ 2: Tổng kết

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

II.Khám phá văn bản

- Trong đoạn trích trên, nhân vật “tôi” là một người yêu sách, điều đó được thể hiện qua các chi tiết cậu bé hớn hở chạy tới xem thư viện, dù không được vào nhưng chiều nào cũng tới ngồi ngoài hành lang để được đọc ké sách của các anh chị. Để có thể được ở thư viện, cậu bé cố làm quen với cô thủ thư, giúp cô các công việc ở thư viện. Sách trong thư viện không làm thỏa mãn được cậu. Mỗi khi thấy một quyển sách mới, cậu bé đều phấn khích và ngấu nghiến độc cho xong, mong có thêm sách để đọc.

- Những hành động nào của cô Uyên đã góp phần nuôi dưỡng tình yêu sách của nhân vật “tôi”:

Cô Uyên là cô thủ thư ở thư viện mới của tỉnh. Ngoài ra, cô cũng là em gái của tác giả Kim Lân. Lúc đầu, cô làm theo quy định và không cho cậu bé vào mượn sách vì chưa đủ tuổi. Thấy được lòng hiếu học và tình yêu với sách của cậu bé, cô liền cho phép cậu đọc sách, cấp thẻ và còn cho cậu bé mượn sách mang về nhà.

Khi đã đọc hầu như hết các quyển sách tại thư viện, cậu bé ra hiệu sách và báo cho cô những quyển sách mới được xuất bản. Cô sẽ mua về, cho phép cậu bé là người đầu tiên đọc sách rồi mang trả lại cô.

- Sau khi đọc được rất nhiều sách, chi tiết “Hình ảnh Giăng Van-giăng (Jean Valjean), Phăng-tin (Fantine), Cô-dét (Cosette), Ga-vơ-rốt (Gavroche) cứ lừng lững đi lại, nói năng, buồn vui, đau khổ ngay trước mặt tôi kia” hiện lên trong đầu của cậu bé. Họ là những nhân vật không có thực trong cuốn sách cậu vừa đọc xong. Tuy nhiên, giờ đây họ lại xuất hiện như những con người đích thực, cho thấy tâm hồn của cậu bé vô cùng rộng mở, nhạy cảm, muốn, luôn hướng đến những điều tốt đẹp. Thông qua những con chữ, cậu có thể liên tưởng được đến những hình ảnh thực tế.

III. Tổng kết

1. Nội dung