Nhận diện được thể loại của văn bản.
Xác định được bố cụ của văn bản.
Nhận biết và phân tích được sự hòa nhập nên thơ, thanh cao của Nguyễn Trãi với cảnh trí Côn Sơn ở đoạn thơ trong bài “Bài ca Côn Sơn” và hồn thơ thắm thiết tình quê của Trần Nhân Tông trong bài “Thiên Trường vãn vọng”.
Xác định và phân tích được những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản.

Năng lực

Năng lực chung

Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...

Năng lực đặc thù

Nhận diện được thể loại của văn bản.
Xác định được bố cụ của văn bản.
Nhận biết và phân tích được sự hòa nhập nên thơ, thanh cao của Nguyễn Trãi với cảnh trí Côn Sơn ở đoạn thơ trong bài “Bài ca Côn Sơn” và hồn thơ thắm thiết tình quê của Trần Nhân Tông trong bài “Thiên Trường vãn vọng”.
Xác định và phân tích được những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản.

3, Phẩm chất

Yêu thương con người, yêu thiên nhiên.

PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
Phương Pháp

Phương pháp tái tạo; vấn đáp; gợi mở; nêu và giải quyết vấn đề, dạy học hợp tác, làm việc nhóm…

Phương tiện dạy học
Chuẩn bị của giáo viên

Giáo án
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi
Tranh ảnh về nhà văn hình ảnh
Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà

Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ Văn 8, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn bài học, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
Nội dung:GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề.
Sản phẩm:Nhận thức và thái độ học tập của HS.
Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy chia sẻ những hiểu biết của mình về Nguyễn Trãi? Nhắc đến Nguyễn Trãi khiến em nhớ đến án oan nào?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV quan sát và hỗ trợ (nếu cần thiết)

Bước 3: Báo cáo kết quả nhiệm vụ học tập và trao đổi

- GV gọi 1- 2 HS trình bày

- GV yêu cầu các học sinh khác lắng nghe và chia sẻ thêm (nếu có)

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV gợi ý:

- Nguyễn Trãi sinh năm 1380, mất năm 1442, hiệu là Ức Trai, con của Nguyễn Phi Khanh

- Quê quán: quê gốc ở thôn Chi Ngại, xã Cộng Hòa, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương; sau dời đến làng Nhị Khê, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội)

- Ông tham gia khởi nghĩa Lam Sơn với vai trò rất lớn bên cạnh Lê Lợi. Nguyễn Trãi trở thành một nhân vật lịch sử lỗi lạc, toàn tài hiếm có. Nhưng cuối cùng, ông bị giết vì phải chịu án oan Lệ Chi viên vào năm 1442 và mãi đến năm 1464, mới được vua Lê Thánh Tông rửa oan

- Ông là người Việt Nam đầu tiên được UNESCO công nhận là Danh nhân văn hóa thế giới (năm 1980)

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Nguyễn Trãi là một nhà thơ có tính cách vô cùng đặc sắc và có tâm hồn sâu sắc, những tác phẩm của Nguyễn Trãi đều thể hiện tình yêu thiên nhiên, tình yêu con người. Một trong những tác phẩm thể hiện sâu sắc tình yêu thiên nhiên của Nguyễn Trãi là tác phẩm Bài ca Côn Sơn.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc – hiểu văn bản

Mục tiêu:Nắm được những thông tin về tác giả, tác phẩm.
Nội dung:HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu khái quát về văn bản

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS: đọc và giới thiệu về tác giả Nguyễn Trãi và tác phẩm Bài ca Côn Sơn.

- GV hướng dẫn cách đọc. GV đọc mẫu thành tiếng một đoạn đầu, sau đó HS thay nhau đọc thành tiếng toàn VB.

- HS lắng nghe.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày sản phẩm thảo luận

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức → Ghi lên bảng.

Nhiệm vụ 2: Đọc văn bản

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS dựa vào văn bản vừa đọc, trả lời câu hỏi:

+ Xác định thể thơ.

+ Xác định cách gieo vần của bài thơ.

+ Xác định bố cục của bài thơ.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi

- HS trình bày sản phẩm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày sản phẩm thảo luận

- GV gọi HS nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung và chuẩn kiến thức GV

I. Đọc – hiểu văn bản

1. Tác giả

- Tên: Nguyễn Trãi

- Sinh năm: 1380 – 1442

- Hiệu: ức Trai, con của Nguyễn Phi Khanh.

- Quê quán: Chi Ngại – Chí Linh- Hải Dương, sau: Nhị Khê- Thường Tín – Hà Tây.

- Ông là người toàn đức, toàn tài, có công lớn trong cuộc kháng chiến chống giặc Minh.

- Là người VN đầu tiên được công nhận: danh nhân văn hoá thế giới (1980)

- Cuộc đời: Gặp nhiều thăng trầm, oan ức.

- Là nhà văn lớn của dtộc.

- Các tác phẩm tiêu biểu: Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập, ức Trai thi tập, Quân trung từ mệnh tập...

2. Tác phẩm

- Bài thơ Côn Sơn ca được sáng tác trong thời gian ông bị chèn ép phải cáo quan về ở ẩn ở Côn Sơn.

- Bài thơ được viết bằng chữ Hán trong tập “Ức Trai thi tập”.

3. Đọc văn bản

- Thể loại: Thơ lục bát

- Gieo vần: rầm – cầm, êm- nêm

+ Chữ cuối câu 6 vần với chữ 6 câu 8

+ Chữ cuối câu 8 vần với chữ cuối câu 8 cặp dưới.

- Bố cục: 2 phần

+ Phần 1 – Cảnh trí Côn Sơn

+ Phần 2 – Cuộc sống và tâm hồn Nguyễn Trãi ở Côn Sơn.

Hoạt động 2: Khám phá văn bản

Mục tiêu:

- Nhận diện được thể loại của văn bản.

- Xác định được bố cục của văn bản.

- Nhận biết và phân tích được sự hoà nhập nên thơ, thanh cao của Nguyễn Trãi với cảnh trí Côn Sơn ở đoạn thơ trong “Bài ca Côn Sơn” và hồn thơ thắm thiết tình quê của Trần Nhân Tông trong bài “Thiên Trường vãn vọng”.

- Xác định và phân tích được những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản.