Giáo án Ngữ văn 7 chân trời Ôn tập cuối học kì II

Ngày soạn:……./…../……

Ngày dạy:……./…../…..

ÔN TẬP CUỐI HỌC KÌ II

I. MỤC TIÊU

1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:

- Hệ thống kiển thức về các bài học đọc văn bản, thực hành tiếng Việt, viết, nói và nghe đã học trong học kì II lớp 7. 

2. Năng lực

a. Năng lực chung

- Năng lực tiếp nhận văn bản, hợp tác, cảm thụ, năng lực giao tiếp.

b. Năng lực riêng biệt

- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến bài học.

- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận, hoàn thành các câu hỏi trong bài ôn tập. 

3. Phẩm chất:

     - Thái độ học tập nghiêm túc.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Giáo án;

- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;

- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;

- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;

2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 7, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu:Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập học tập của mình từ đó kích hoạt kiển thức nền cho nội dung bài học

b. Nội dung: GV đặt câu hỏi gợi nhớ lại kiến thức cho HS suy ngẫm và chia sẻ.

c. Sản phẩm: Chia sẻ của HS. 

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, hệ thống hóa lại những nội dung đã học trong học kì II lớp 7 bao gồm: Đọc văn bản, thực hành tiếng Việt, viết, nói và nghe. 

- GV khuyển khích HS vẽ sơ đồ, lập bảng để tổng kết lại kiến thức. 

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe GV nêu yêu cầu và hoàn thành.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời một vài HS trình bày trước lớp, yêu cầu cả lớp lắng nghe, nhận xét và bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, khen ngợi các HS có thái độ làm việc tốt. 

- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau đi ôn tập lại những kiến thức đã học trong môn Ngữ văn học kì II về đọc hiểu văn bản và tiếng việt, viết, nói và nghe thông qua giải quyết các bài tập trong sách giáo khoa nhé!

B. ÔN TẬP KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Ôn tập phần đọc và tiếng việt

a. Mục tiêu: Nắm được tri thức về phần đọc và thực hành tiếng việt. 

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS hoàn thành bài tập số 1-10.

c. Sản phẩm học tập: HS hoàn thành bài tập.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

Nhiệm vụ 1: BT1 SGK/113

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân làm vào vở, lựa chọn và nối tên VB ở cột A phù hợp với thể loại tương ứng ở cột B. 

Nhiệm vụ 2: BT2 SGK/113

- GV yêu cầu HS làm việc theo cặp: tóm tắt những điểm cần lưu ý khi đọc hiểu văn bản theo các thể loại như bảng trong SGK. 

Nhiệm vụ 3: BT3 SGK/113-114

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm hoàn thành 2 yêu cầu:

+ Dựa vào bảng trong SGK, hãy nêu tên các văn bản ở phần Đọc mở rộng theo thể loại trong học kì II theo đúng các thể loại. 

+ Kẻ bảng vào vở và liệt kê các VB đọc mở rộng ở học kì II và nêu ít nhất hai bài học kin nghiệm về kĩ năng đọc mà em đã thu nhận được qua việc đọc các VB ấy.

Nhiệm vụ 4: BT4 SGK/114

- GV yêu cầu HS đọc đoạn thơ trong bài “Quê hương”: “Làng tôi vốn làm nghề chài lưới ... Rướn thân trắng bao la thâu góp gió” và thảo luận theo cặp hoàn thành các yêu cầu nhỏ sau:

1. Nhận xét cách gieo vần và ngắt nhịp của đoạn thơ. 

2. Xác định cảm xúc của tác giả được thể hiện qua đoạn thơ. 

3. Nêu một nét độc đáo về biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ. 

Nhiệm vụ 5: BT5 SGK/115

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Ai nhanh tay hơn?”

- GV phổ biến luật chơi: GV chiếu ba câu tục ngữ trong bài 6 trên màn hình và yêu cầu HS nêu đặc điểm của câu tục ngữ được thể hiện qua từng câu. 3 HS giơ tay trả lời nhanh và chính xác nhất sẽ được tuyên dương, khen thưởng.

Nhiệm vụ 6: BT5-7-8 SGK/114-115

- GV chia lớp thành 3 nhóm, phân công cho mỗi nhóm thảo luận và hoàn thành một yêu cầu bài tập khác nhau: 

+ Nhóm 1 (Bài 5): Điểm chung về mục đích của VB Tự học- một thú vui bổ ích (Nguyễn Hiến Lê) và Bàn về đọc sách (Chu Quang Tiêm) là gì? Để đạt được mục đích, các tác giả ấy đã sủ dụng kiểu VB có đặc điểm gì?

+ Nhóm 2 (Bài 7): Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Trò chơi cướp cờ và Cách gọt củ hoa thủy tiên là VB thông tin giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động? Để đạt được mục đích, hai văn bản ấy đã sử dụng cách triển khai thông tin như thế nào?

+ Nhóm 3 (Bài 8): Chỉ ra những dấu hiệu của truyện khoa học viễn tưởng (đề tài, cốt truyện, tình huống, nhân vật, sự kiện, không gian, thời gian) được thể hiện qua VB Dòng “Sông Đen” (Giuyn Véc-nơ) và Xưởng Sô-cô-la.

Nhiệm vụ 7: BT9 SGK/115

- GV cho HS làm việc cá nhân: So sánh các trường hợp câu và lí giải sự khác biệt về ý nghĩa của chúng. 

- GV nêu yêu cầu thêm ở phần b: Xác định và nêu chức năng của các số từ.

Nhiệm vụ 8: BT10 SGK/115

- GV chia lớp làm 3 nhóm, yêu cầu cả lớp đọc đoạn văn và phân công cho mỗi nhóm thảo luận một yêu cầu ở các phần a, b, c:

+ Nhóm 1 (Câu a): Xác định các phép liên kết trong đoạn trích. 

+ Nhóm 2 (Câu b): So sánh các cặp câu và nhận xét về tác dụng của việc mở rộng các thành phần chính và trạng ngữ của câu bằng cụm từ.

+ Nhóm 3 (Câu c): Việc sử dụng thành ngữ “liên chi hồ điệp” trong câu cuối có tác dụng gì?

- Sau khi các nhóm thảo luận xong nhiệm vụ riêng, GV yêu cầu cả lớp cùng thảo luận hoàn thành yêu cầu câu d: 

+ Xác định nghĩa của từ “tua tủa” trong doạn trích trên. 

+ Nghĩa của từ “tua tủa” trong ngữ cảnh này có gì giống và khác nghĩa trong từ điển? 

+ Hãy tìm các ngữ cảnh khác có từ “tua tủa”.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, theo cặp, theo nhóm và cả lớp để hoàn thành lần lượt các nhiệm vụ học tập. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận 

- GV mời HS trình bày kết quả làm việc của các nhiệm vụ. 

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá nhiệm vụ và tổng kết, thống nhất lại các đáp án:

* BT1: 1-đ, 2-d, 3-c, 4-b, 5-a

* BT2: 

* BT3: GV gộp yêu cầu tích hợp hai phần thành 1 bảng chung:

* BT4: 

a. Câu thơ ngắt nhịp 3/2/3, gieo vần ông, a, ang giúp cho các câu thơ có nhịp điệu, làm bức tranh về làng chài cá trở nên sinh động hơn.

b. Tác giả đã khắc họa hình ảnh về một bức tranh sinh động về một làng chài đầy ắp niềm vui, gợi tả một cuộc sống bình yên, no ấm, thể hiện tình yêu thương gắn bó với quê hương mình của tác giả.

c. Phép nhân hóa “rướn thân trắng” kết hợp với các động từ mạnh: con thuyền từ tư thế bị động thành chủ động.

* BT5:

+ Điểm chung của hai văn bản: đều thể hiện rõ ý kiến, quan điểm của các tác giả - đối với vấn đề cần bàn luận (việc đọc sách và tự học).

+ Để đạt được mục đích, các tác giả ấy đã sử dụng kiểu văn bản nghị luận về một vấn đề trong đời sống nhằm thể hiện rõ ý kiến khen, chê, đồng tình, phản đối của người viết đối với hiện tượng, vấn đề cần bàn luận rây ràng hơn. Đồng thời, việc trình bày những lí lẽ, bằng chứng sẽ thuyết phục người đọc, người nghe. Bằng chứng có thể là nhân vật, sự kiện, số liệu liên quan đến vấn đề cần bàn luận.

* BT6:

--------------- Còn tiếp ---------------