Giáo án Tin học ứng dụng 12 cánh diều bài 2: Một số nghề khác trong ngành Công nghệ thông tin và một số nghề ứng dụng công nghệ thông tin

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV chia lớp thành các nhóm 2 – 3 HS và phân công mỗi nhóm tìm hiểu một nghề:

+ Em hãy trình bày vai trò và sự cần thiết của một số nghề trong ngành Công nghiệp phần mềm sau đây đối với một sản phẩm phần mềm:

• Kiểm thử viên.

• Người quản lí kiểm thử.

• Nhà thiết kế giao diện người dùng, nhà thiết kế trải nghiệm người dùng.

- GV bổ sung thêm một số thông tin về các nghề nghiệp trong SGK.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: 

- HS tìm hiểu nội dung mục 1 SGK tr.98 – 99 sau đó trao đổi, thảo luận trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra. 

- GV quan sát, theo dõi và hỗ trợ HS khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.

- Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nêu nhận xét, chính xác hoá lại các nội dung trả lời của HS.

1. Một số nghề trong ngành Công nghiệp phần mềm

a) Kiểm thử viên

- Kiểm thử viên là người chạy thử phần mềm để xác nhận rằng phần mềm đáp ứng đúng các yêu cầu thiết kế, xây dựng và vận hành. 

- Vai trò: Kiểm thử viên chạy thử phần mềm với các dữ liệu và phương án thử nghiệm khác nhau theo hướng dẫn của người quản lí kiểm thử nhằm tìm ra các lỗi và báo cáo lỗi cho nhóm phát triển phần mềm để nhóm này nghiên cứu đưa ra giải pháp khắc phục, đảm bảo chất lượng tốt của phần mềm.

- Thông tin bổ sung:

• Kiểm thử viên là nghề ở bước đầu trong thang bậc nghề nghiệp, thường dành cho người mới bắt đầu để thử việc, làm quen với môi trường,…

• Không bắt buộc tốt nghiệp đại học.

• Có nhiều thuận lợi để tích luỹ kinh nghiệm, trở thành lập trình viên.

b) Người quản lí kiểm thử

- Kiểm thử phần mềm là một công việc rất quan trọng trong quá trình phát triển phần mềm. 

- Người quản lí kiểm thử:

• Là người lập quy trình kiểm thử, viết các kịch chạy thử, lập kế hoạch kiểm thử và phân công công việc cho các kiểm thử viên thực hiện. 

• Cùng với kiểm thử viên là các nhân sự chuyên môn không thể thiếu của một công ty phần mềm.

- Thông tin bổ sung:

• Người quản lí kiểm thử thường đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về kĩ thuật phần mềm, có kinh nghiệm về kiểm thử phần mềm.

• “Kĩ thuật phần mềm” có mã ngành 7480103 là một ngành đào tạo ở bậc đại học. Học ngành này sinh viên được trang bị kiến thức cơ sở, kĩ thuật và công nghệ để có thể thiết kế, phát triển, đảm bảo chất lượng phần mềm, trong đó bao gồm kiểm thử phần mềm.

c) Nhà thiết kế giao diện người dùng, nhà thiết kế trải nghiệm người dùng

- Giao diện người dùng (UI – User Interface) là các biểu tượng, dải lệnh, nút lệnh, bảng chọn,... mà người dùng nhìn thấy và thao tác với chúng khi sử dụng phần mềm. 

Minh hoạ thiết kế giao diện người dùng

- Trải nghiệm người dùng (UX - User Experience):

• Là cách người dùng tương tác và trải nghiệm khi sử dụng một sản phẩm hoặc dịch vụ. 

• Giúp người dùng có được cảm nhận, đánh giá về tiện ích, tính dễ sử dụng, tính hiệu quả thông qua trải nghiệm sử dụng một sản phẩm hoặc dịch vụ phần mềm.

Minh hoạ thiết kế trải nghiệm người dùng

- Nhà thiết kế giao diện người dùng và nhà thiết kế trải nghiệm người dùng là những người đảm bảo cho sản phẩm phần mềm thân thiện, hấp dẫn và dễ sử dụng. Để làm được điều này, nhà thiết kế cần sử dụng các kiến thức về tâm lí học, y sinh học,... để điều chỉnh các tính năng của phần mềm phù hợp với nhu cầu và mong muốn của người dùng.

- Thông tin bổ sung:

• Không dễ phân biệt giữa thiết kế giao diện người dùng và thiết kế trải nghiệm người dùng vì trải nghiệm người dùng có được sau khi sử dụng phần mềm là kết quả sử dụng giao diện của phần mềm (không xét các yếu tố khác như thời gian, độ chính xác,…).

• Giao diện phần mềm có thể coi là bao gồm khía cạnh trực quan các yếu tố thành phần và cách bố trí các chức năng gắn với những thành phần đó. Yếu tố mĩ thuật có tính phổ quát, trong khi yếu tố chức năng sử dụng sẽ rất khác nhau tuỳ theo từng phần mềm cụ thể. Trải nghiệm người dùng với mỗi phần mềm cụ thể phụ thuộc nhiều vào cách bố trí các chức năng.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV giới thiệu cho HS về chuyển đổi số.

- GV yêu cầu các nhóm thảo luận và trả lời các câu hỏi:

+ Hãy nêu một số ứng dụng điện toán đám mây mà em biết.

+ Điện toán đám mây hoạt động như thế nào?

- GV trình bày một số ví dụ sử dụng điện toán đám mây.

- GV tiếp tục đưa ra câu hỏi cho các nhóm thảo luận:

+ Theo em, công việc chính của kĩ sư điện toán đám mây là gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: 

- HS tìm hiểu nội dung mục 2a SGK tr.99 sau đó trao đổi, thảo luận trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra. 

- GV quan sát, theo dõi và hỗ trợ HS khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.

- Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nêu nhận xét, chính xác hoá lại các nội dung trả lời của HS.

2. Chuyển đổi số và một số nghề liên quan trong ngành Công nghệ thông tin

- Tháng 6 năm 2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia:

+ Ở cấp độ quốc gia, chuyển đổi số là đề cập đến chính phủ điện tử, kinh tế số và xã hội số.

+ Ở cấp độ doanh nghiệp:

• Chuyển đổi số đề cập đến việc áp dụng công nghệ số, thay thế các quy trình thủ công hay công nghệ số lỗi thời bằng công nghệ số tiên tiến, tạo ra các quy trình mới, tạo thuận lợi để cho ra đời các sản phẩm và dịch vụ mới. 

• Chuyển đổi số thay đổi mô hình kinh doanh, thay đổi cách tương tác giữa các tổ chức, doanh nghiệp, nhà cung cấp dịch vụ với khách hàng. Các tổ chức, doanh nghiệp nếu muốn nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng năng lực cạnh tranh và bứt phá để thành công thì cần chuyển đổi số.

- Tổ chức, doanh nghiệp tiến hành chuyển đổi số cần nhân lực để ứng dụng các công nghệ kĩ thuật số tiên tiến:

a) Kĩ sư điện toán đám mây

- Ứng dụng điện toán đám mây:

+ Dịch vụ lưu trữ đám mây:

• Google Drive.

• OneDrive.

• Dropbox.

• iCloud.

• Mega.

…

+ Phần mềm khai thác trực tuyến:

• Google Search.

• Google Map.

• Zoom.

• Microsoft Teams.

…

- Điện toán đám mây sử dụng các máy chủ trên Internet, gọi là cơ sở hạ tầng đám mây, để tạo thuận lợi cho việc bảo trì, lưu trữ, quản lí, xử lí, phân tích và sao lưu hiệu. 

Ví dụ:

• Các công ty chăm sóc sức khỏe sử dụng dịch vụ đám mây để phát triển các phương pháp điều trị phù hợp hơn cho bệnh nhân.

• Các công ty dịch vụ tài chính sử dụng dịch vụ đám mây để tăng cường phát hiện và ngăn chặn gian lận theo thời gian thực. 

• Các nhà sản xuất trò chơi điện tử đang sử dụng dịch vụ đám mây để cung cấp các trò chơi trực tuyến cho hàng triệu người chơi trên toàn thế giới.

- Kĩ sư điện toán đám mây là người chịu trách nhiệm thiết kế, phát triển, bảo trì và khắc phục sự cố cơ sở hạ tầng đám mây.

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu các nhóm thảo luận và trả lời các câu hỏi:

+ Mạng IoT là gì?

+ Em hãy liên hệ với thực tế và nêu một số ứng dụng IoT gần gũi trong cuộc sống hằng ngày.

+ Theo em, nhiệm vụ chính của kĩ sư IoT là gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: 

- HS tìm hiểu nội dung mục 2b SGK tr.99 sau đó trao đổi, thảo luận trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra. 

- GV quan sát, theo dõi và hỗ trợ HS khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.

- Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nêu nhận xét, chính xác hoá lại các nội dung trả lời của HS.

b) Kĩ sư IoT

- Mạng IoT là tập hợp một số máy móc, thiết bị được tích hợp các cảm biến và phần mềm thích hợp, cho phép trao đổi thông tin qua mạng theo thời gian thực, cung cấp thông tin chi tiết và kịp thời. 

- Ví dụ về các thiết bị IoT: Nhà thông minh.

+ Các thiết bị gia đình thông minh tập trung chủ yếu vào hoạt động cải thiện hiệu quả và độ an toàn của ngôi nhà, cũng như mạng lưới kết nối trong nhà. 

+ Các thiết bị như ổ điện thông minh có thể giám sát mức sử dụng điện và bộ điều nhiệt thông minh có thể cung cấp khả năng kiểm soát nhiệt độ tốt hơn. 

+ Các hệ thống thủy canh có thể sử dụng cảm biến IoT để quản lý khu vườn, trong khi đó, máy báo khói IoT có thể phát hiện khói thuốc lá. 

+ Các hệ thống an ninh gia đình như khóa cửa, camera an ninh và máy phát hiện rò nước có thể phát hiện và ngăn chặn các mối nguy hiểm, đồng thời gửi cảnh báo tới chủ nhà. 

+ Gia đình có thể sử dụng những thiết bị thông minh cho các mục đích:

• Tự động tắt các thiết bị khi không sử dụng.

• Quản lý và bảo trì các bất động sản cho thuê.

• Tìm đồ thất lạc như chìa khóa hoặc ví.

• Tự động hóa các công việc hàng ngày như hút bụi, pha cà phê,…

Minh hoạ nhà thông minh

- Nhiệm vụ chính của kĩ sư IoT là thiết kế, phát triển, triển khai và bảo trì các hệ thống IoT.