Giáo án Ngữ văn 6 chân trời Bài 6: Ôn tập

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

-  GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, hoàn thành phiếu học tập (câu 1):

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- Các nhóm thảo luận để hoàn thành phiếu học tập. GV hỗ trợ khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp lắng nghe, nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

NV2:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV đặt câu hỏi:

+ Nhân vật nào trong các văn bản “Tuổi thơ tôi”, “Chiếc lá cuối cùng” khiến em nghĩ về cuộc sống của bản thân nhiều nhất?

+ Em đã học được những điều gi từ cách ứng xử của nhân vật đó?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ để trả lời câu hỏi.

- GV khuyến khích mỗi HS chia sẻ suy nghĩ riêng của bản thân mình. GV gợi ý:

+ Với VB Tuổi thơ tôi

• nhân vật Lợi có thể cho chúng ta những bài học về việc chia sẻ, giúp đỡ mọi người cũng như việc nhìn nhận đánh giá người khác cần nhìn trên nhiều yếu tố, khách quan, không thể phiến diện, một chiều.

• nhân vật Bảo và các bạn cho chúng ta bài học về việc cư xử đúng mực với những người mà chúng ta không có thiện cảm, không vì người khác có một tật xấu nào đó mà ta lại trả đũa hay hãm hại.

• nhân vật thầy Phu cho ta thấy cách ứng xử của người lớn, nhất là các thầy cô giáo cần vừa nghiêm khắc, vừa dịu dàng, yêu thương học trò và biết nhận lỗi lầm dù có là thầy.

+ Với văn bản Chiếc lá cuối cùng,

• nhân vật Xu cho ta suy nghĩ về vẻ đẹp của tình bạn

• cụ Bơ-mơn cho ta suy nghĩ về tình người, ý chí tạo nên một tuyệt tác để đời, và là chỗ dựa tinh thần, truyền cảm hứng sống cho Giôn-xi, cho ta suy nghĩ về giá trị của cuộc sống.

• nhân vật Giôn-xi cho chúng ta hiểu về nghị lực sống (sự thay đổi của Giôn-xi).

Bước 3: Báo cáo kết quả

- GV mời một số HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp lắng nghe, nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS, khen ngợi, động viên các em.

NV3:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV mời một HS đọc to yêu cầu của câu 3 trước lớp: Tìm những điểm giống và khác nhau giữa nhân vật thầy Phu (Tuổi thơ tôi) và nhân vật cụ Behrman (Chiếc lá cuối cùng) và điền vào sơ đồ sau (vẽ vào vở):

- GV hướng dẫn cả lớp đọc lại các chi tiết miêu tả về hai nhân vật thầy Phu và cụ Bơ-mơn trong hai VB Tuổi thơ tôi và Chiếc lá cuối cùng.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo bàn, tìm điểm giống và khác nhau giữa hai nhân vật.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS đọc đề bài.

- HS đọc lại các chi tiết về nhân vật thầy Phu và cụ Bơ-mơn.

- HS thảo luận, so sánh hai nhân vật.

- GV mời một số HS lên bảng làm bài.

- GV đưa ra các gợi ý:

+ Giống nhau:

………………..

I. Ôn tập văn bản

Câu 1.

a. VB Gió lạnh đầu mùa

- Đề tài: Viết về việc cho áo và cho vay tiền mua áo của hai gia đình ở một phố chợ nghèo.

- Chủ đề: Ca ngợi tình yêu thương, sự cảm thông, chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau giữa người với người trong cuộc sống.

- Chi tiết tiêu biểu:

+ Sơn thấy động lòng thương bé Hiên.

+ Chị Lan hăm hở chạy về nhà lấy áo.

+ Mẹ Sơn hỏi hai chị em về chiếc áo.

+ Bác Hiên trả áo.

+ Mẹ Sơn cho bác Hiên vay tiền mua áo.

+ Mẹ Sơn ôm hai con vào lòng.

b. VB Tuổi thơ tôi

- Đề tài: Viết về Lợi, các bạn của Lợi và chú dế lửa.

- Chủ đề: Khẳng định ý nghĩa của sự cảm thông, thấu hiểu và tha thứ đối với cuộc sống của chúng ta.

- Chi tiết tiêu biểu:

+ Ai nhờ Lợi làm chuyện gì cũng phải trả công.

+ Lợi có con dế lửa lì đòn, giỏi đánh nhau, gáy rất to.

+ Các bạn trong lớp ghét lợi vì ai đòi đổi dế lửa lấy món đồ khác Lợi cũng không chịu.

+ Bảo lắc mạnh hộp dế trong giờ học làm dế gáy inh ỏi.

+ Thầy Phu tịch thu hộp dế và vô tình đặt cặp lên hộp dế khiến dế chết.

+ Lợi và các bạn cùng thầy Phu tiếc thương và làm đám tang cho dế.

c. VB Con gái của mẹ

- Đề tài: Viết về cuộc sống chật vật, nghèo khổ của những người họa sĩ nghèo và tình thương yêu giữa họ.

- Chủ đề: Đề cao giá trị của tình yêu thương, sự hi sinh cao cả của những người nghệ sĩ nghèo khổ, ý nghĩa của niềm tin trong cuộc sống.

- Chi tiết tiêu biểu:

+ Giôn-xi ốm nặng và nghĩ mình sẽ chết khi chiếc lá cuối cùng trên cây thường xuân rụng xuống.

+ Xu hết lòng chăm sóc Giôn-xi.

+ Mặc mưa tuyết, chiếc lá vẫn không rụng, hình ảnh chiếc lá khơi dậy khát vọng sống của Giôn-xi.

+ Bác sĩ đến thăm, nói với Xu là nếu Giôn-xi được chăm sóc chu đáo, cô ấy sẽ thắng. Kế đó, ông xuống lầu và thăm một bệnh nhân khác là họa sĩ Bơ-mơn bị sưng phổi.

+ Giôn-xi khỏi bệnh, Xu báo với Giôn-xi là cụ Bơ-mơn đã chết vì sưng phổi. Để truyền niềm hi vọng sống cho Giôn-xi, cụ đã hi sinh tính mạng của mình khi dầm mưa tuyết vẽ chiếc lá thường xuân, thay thế cho chiếc lá thật cuối cùng đã rụng xuống.

Câu 2.

Câu 3. So sánh nhân vật thầy Phu và cụ Bơ-mơn

- Điểm giống nhau giữa hai nhân vật:

+ Cả hai nhân vật đều có tác động đến các nhân vật khác trong truyện. Chiếc lá mà cụ Bơ-mơn đã vẽ trong đêm mưa tuyết là “điểm tựa tinh thần” cho Giôn-xi. Hành động đem vòng hoa đến đám tang dế lửa và xin lỗi Lợi “Đừng giận thầy nghe con” của thầy Phu đã thể hiện sự chia sẻ với nỗi buồn của Lợi và góp phần làm Lợi cảm thấy ấm lòng.

+ Cả hai nhân vật đều tham gia vào việc góp phần thể hiện chủ đề của truyện: tình yêu thương giữa người với người làm nên những điểm tựa tinh thần cho mỗi chúng ta trong cuộc sống.

- Điểm khác nhau giữa hai nhân vật:

+ Thầy Phu: Hành động vô ý làm dế lửa chết của thầy Phu đã góp phần giúp các bạn trong lớp nhìn thấy một nét tính cách khác của Lợi, đó là yêu quý con vật, dễ xúc cảm. Sự day dứt của thầy Phu và vòng hoa mà thầy mang đến đặt lên mộ chú dế đã phần nào xoa dịu nỗi đau của Lợi và đã làm cho Lợi cũng như các bạn học được bài học về cách ứng xử đối với lỗi lầm từ hành động của thầy.

……………..