Giáo án gộp Tin học 10 cánh diều kì II

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu HĐ thực hiện Hoạt động 1.

- GV giải thích về các khái niệm: sản phẩm đồ họa, thiết kế đồ họa, phần mềm thiết kế đồ họa.

- GV minh họa sản phẩm đồ họa. 

+ HS hãy nêu các đối tượng trên sản phẩm đó:

+ Qua đó thấy được các đối tượng đồ họa trên sản phẩm gồm: văn bản, kiểu văn bản, hình ảnh và màu nền.

- GV cho HS tìm hiểu về phần mềm GIMP.

- GV giới thiệu trước về phần mềm đồ họa theo 2 nhóm vector và raster, miễn phí hoặc có trả phí.

- GV nêu lí do lựa chọn GIMP: là phần mềm miễn phí được đánh giá tốt nhất, cho phép làm việc trực tiếp trên ảnh trong quá trình thiết kế, để tạo ra sản phẩm đồ họa.

+ Hướng dẫn HS cách tải phần mềm.

- HS tìm hiểu về màn hình làm việc của GIMP.

- GV trình chiếu màn hình của GIMP: giới thiệu sơ lược về ý nghĩa, tác dụng của một số thành phần chính.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, thảo luận nhóm.

- GV quan sát hỗ trợ.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

- HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

1. Phần mềm thiết kế đồ họa và GIMP

Hoạt động  1:

Một số chức năng: quản lí tệp đồ họa, quản lí các lớp ảnh, kênh màu, đường dẫn; kênh alpha; sao chép ảnh; các khả năng chọn đối tượng; tô màu; vẽ hình; biến đổi hình; làm việc với vùng chọn và đường dẫn; điều chỉnh màu sắc; các thao tác hỗ trợ (cắt ảnh, phóng to, thu nhỏ, di chuyển ảnh);...

Để tạo một tấm bưu thiếp, cần các chức năng: tạo ảnh mới, ghép ảnh, tách ảnh nhờ tạo vùng chọn và kênh alpha. Ngoài ra có thể cần các phép biến đổi hình.

a) Sản phẩm đồ họa và phần mềm thiết kế đồ họa.

- Sản phẩm đồ họa là sản phẩm được tạo bởi các yếu tố đồ họa như hình ảnh, nét vẽ, kiểu văn bản, màu sắc và cách trình bày. 

- Thiết kế đồ hoạ là quá trình kết hợp ý tưởng sáng tạo với các kĩ thuật thiết kế đồ hoạ để tạo ra sản phẩm đồ hoạ nhằm truyền tải thông điệp một cách trực quan.

- Phần mềm thiết kế đồ hoạ cung cấp các công cụ để thực hiện các chức năng tạo sản phẩm đồ hoạ, hỗ trợ quá trình thiết kế đồ hoạ trên máy tính.

b) Giới thiệu phần mềm GIMP

- Phần mềm thiết kế, chỉnh sửa đồ họa hỗ trợ tạo ra sản phẩm số dựa trên đồ họa vector hay đồ họa raster.

- Đồ hoạ vector sử dụng các toạ độ trong mặt phẳng và mối quan hệ vector để tạo ra các đường giữa chúng với các thuộc tính như màu nét, hình dạng, độ dày để biểu diễn hình ảnh. Ảnh được tạo theo cách này được gọi là ảnh vector.

- Đồ hoạ raster sử dụng ma trận các điểm ảnh với màu sắc và sắc thái khác nhau để biểu diễn hình ảnh. Ảnh được tạo theo cách này được gọi là ảnh raster (hay ảnh bitmap).

- GIMP là phần mềm mã nguồn mở, miễn phí, trợ giúp một cách hiệu quả cả hai công việc chỉnh sửa ảnh và thiết kế đồ hoạ dựa trên đồ hoạ raster. Hơn nữa, mặc dù GIMP xử lí đồ hoạ raster nhưng cũng hỗ trợ đồ hoạ vector.

c) Màn hình làm việc của GIMP:

Thành phần chính:

+ Hệ thống bảng chọn.

+ Hộp công cụ (Tollbox).

+ Các bảng quản lí lớp ảnh, kênh màu và đường dẫn.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV hướng dẫn HS tạo tệp ảnh mới.

GV nhấn mạnh: việc lựa chọn các tham số cho tệp ảnh mới rất quan trọng vì nó quyết định đến hình dạng và chất lượng của sản phẩm đồ hoạ cần tạo.

Cần chốt lại rằng có 3 tham số cần chọn là: kích thước, độ phân giải và màu nền ảnh. Các tham số khác thường để mặc định.

- Ngoài ra, GV có thể minh hoạ thêm cho HS hiểu tác dụng của nút neo (hình hai cái mắt xích như Hình 1), vì nút này sẽ được dùng trong những trường hợp khác.

+ Nháy chuột vào nút neo để bật chuyển giữa hai trạng thái ON và OFF. Nếu nút neo ở trạng thái ON (hai mắt xích móc với nhau) thì việc thay đổi tham số này sẽ dẫn đến tham số kia tự động thay đổi theo.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức, suy nghĩ trả lời câu hỏi, hoàn thành các yêu cầu.

- GV: quan sát và trợ giúp HS. 

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

- HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

2. Tạo tệp ảnh mới

Chọn File\New, GIMP đưa ra hộp thoại hỏi về các tham số để tạo tệp ảnh mới.

Ví dụ: 

Thiệp chúc mừng sinh nhật có thể được tạo trên tệp ảnh mới với kích thước 15 × 8 (cm), không gian màu là RGB. Tệp ảnh mới sẽ có “ảnh trống” trong cửa sổ ảnh. Lớp ảnh nền có tên mặc định là Background được hiển thị trong bảng quản lí lớp ảnh. 

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

Nhiệm vụ 1: TÌm hiểu về tô màu

- GV giới thiệu cho HS về biểu tượng cặp màu FG/BG:

+ FG biểu thị cho màu tiền cảnh (hình vẽ, văn bản, vùng chọn trên ảnh); BG biểu thị cho màu hậu ảnh (nền ảnh).

+  Có thể đảo màu FG và BG cho nhau. Màu FG/BG mặc định là Đen/Trắng. Có thể chuyển FG/BG về màu mặc định.

+ Có thể chọn lại màu cho FG (hoặc BG) bằng cách nháy chuột vào chúng rồi chọn lại màu trong hộp thoại chọn màu.

+ Ngoài cách chọn màu từ hộp thoại chọn màu trên đây, có thể chọn màu yêu thích từ những ảnh có sẵn bằng cách sử dụng công cụ Pick Color .

- GV giới thiệu 2 cách tô màu thuần nhất và tô màu gradient.

- GV lưu ý: Khi sử dụng bất kì công cụ tô màu nào, trong bảng tuỳ chọn của công cụ, hãy để ý màu sẽ tô là màu gì. Công cụ tô màu thuần nhất Bucket Fill mặc định tô bằng màu FG. Với công cụ tô màu Gradient , nếu chọn thuộc tính gradient là “FG to BG...” thì sẽ tô màu bằng màu chuyển từ FG sang BG. Thuộc tính gradient mặc định là màu chuyển từ đen sang trắng, không phụ thuộc vào màu FG/BG.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu về tạo văn bản

- GV giới thiệu và cho HS tìm hiểu công cụ Text.

- GV lưu ý:

+ Mỗi văn bản được tạo ra trên một lớp độc lập.

+ Để chỉnh sửa lại nội dung hoặc định dạng lại văn bản, chọn lại lớp văn bản và nháy chuột vào công cụ Text.

+ Khi nháy chuột vào công cụ khác công cụ Text thì văn bản được xem như một đối tượng đồ hoạ, nên có thể di chuyển và thay đổi kích thước. Nếu sử dụng các công cụ biến đổi hình cho đối tượng bản thì văn bản sẽ biến dạng và trở thành một hình ảnh thực sự, không sửa lại nội dung hay định dạng được nữa.

- HS thực hiện Hoạt động 2 và tìm hiểu về mở tệp ảnh và ghép ảnh. GV hướng dẫn.

+ GV minh họa việc sử dụng công cụ Scale để thay đổi kích thước hộp quà (tương tự các bước SGK trang 151+152).

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, thảo luận nhóm.

- GV quan sát hỗ trợ.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

- HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

3. Tô màu

- Khi thực hiện công việc “tô màu”, đối tượng được tô hay phủ màu có thể là hậu cảnh (nền ảnh) hoặc tiền cảnh (văn bản, hình vẽ, vùng chọn trên ảnh).

- Để thay đổi màu tiền cảnh (hoặc hậu cảnh), nháy chuột vào biểu tượng FG hoặc BG (Hình 4) rồi chọn màu trong hộp thoại chọn màu xuất hiện ngay sau đó.

- Có hai cách tô màu: tô màu thuần nhất và tô màu gradient.

4. Tạo văn bản:

Văn bản được tạo bằng công cụ Text.

- Khi tạo xong, một lớp mới với biểu tượng là 

 được tự động tạo ra để chứa văn bản. Tên lớp trùng với phần đầu nội dung văn bản.

- Khi công cụ Text không được chọn, văn bản được xem như một đối tượng đồ họa và lớp văn bản cũng là một lớp ảnh.

5. Mở tệp ảnh và ghép ảnh

Hoạt động  2:

Xoay ảnh hay Rotate có biểu tượng hình hai ô vuông với 2 mũi tên trái chiều (hình bên dưới). Có thể click chuột vào biểu tượng để sử dụng hoặc nhấn tổ hợp phím tắt SHIFT + R.

Sau đó nhấn vào bất cứ đâu trên ảnh để làm xuất hiện hộp Rotate. Trong Angle, có thể chọn hai phím mũi tên để thay đổi góc xoay (mỗi click tương ứng với một góc quay 10 độ). Bạn cũng có thể nhập trực tiếp số chính xác vào đó nếu muốn.

Chọn góc xoay xong, click vào Rotate để thực hiện. Ảnh sẽ được xoay với góc tương ứng, vào Image / Autocrop Image để cắt bỏ những phần thừa từ ảnh đang quay và giữ lại phần chính.

Kết luận:

- Có thể mở một hoặc nhiều tệp ảnh trong GIMP bằng lệnh File/Open.

- Có thể ghép một phần hoặc toàn bộ ảnh nguồn vào tròn ảnh đích bằng cách:

+ Chọn ảnh nguồn và thực hiện các xử lí cần thiết.

+ Sao chép ảnh nguồn vào ảnh đích điều chỉnh kích thước và vị trí ảnh mới ghép vào cho phù hợp.