Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 12 Cánh diều bài 6: Tuyên ngôn Độc lập (Hồ Chí Minh)

CHÀO CÁC EM!

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Trò chơi “Ai nhanh hơn?”

Theo dõi video và trả lời câu hỏi: Đoạn băng gợi cho em nhớ đến những sự kiện lịch sử trọng đại nào của dân tộc?

Sự kiện: Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng Hòa (2/9/1945)

Bài 6: Thơ văn Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh

Ôn tập văn bản 2

TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP

NỘI DUNG BÀI HỌC

I. Nhắc lại kiến thức

II. Luyện tập

III. Vận dụng

I

NHẮC LẠI KIẾN THỨC

• Bản tuyên ngôn ra đời trong hoàn cảnh của thế giới và Việt Nam như thế nào?
• Nhắc lại đối tượng và mục đích sáng tác của văn bản.
• Cơ sở pháp lí của bản “Tuyên ngôn độc lập” này là gì?
• Theo em, việc Bác trích dẫn lời của hai bản tuyên ngôn này thể hiện sự khôn khéo như thế nào? Việc trích dẫn này cũng thể hiện được sự kiên quyết như thế nào?

Thảo luận nhóm

• Từ ý nghĩa trên, em hiểu được là Bác trích dẫn hai bản tuyên ngôn này nhằm mục đích gì? Theo em, việc Bác trích dẫn như vậy để từ đó suy rộng ra điều gì?
• Người tuyên bố với toàn thể nhân dân trên thế giới điều gì? Người còn nêu lên quyết tâm gì của dân tộc?
• Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản “Tuyên ngôn độc lập”.

Thảo luận nhóm

1. Hoàn cảnh ra đời, đối tượng và mục đích sáng tác

a. Hoàn cảnh sáng tác

Thế giới

Hồng quân Liên Xô tấn công vào sào huyệt của phát xít Đức.

Nhật đầu hàng quân Đồng Minh.

Chiến tranh thế giới thứ hai sắp kết thúc

26/8/1945

Việt Nam

Cách mạng tháng Tám thành công, cả nước giành chính quyền thắng lợi.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từ chiến khu Việt Bắc về tới Hà Nội.

19/8/1945

28/8/1945

Bác soạn thảo bản Tuyên ngôn độc lập tại tầng 2, căn nhà số 48, phố Hàng Ngang, Hà Nội.

Chủ tịch Chính phủ Lâm thời Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập tại quảng trường Ba Đình, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Chiều 2/9/1945

b. Đối tượng và mục đích sáng tác

• Nhân dân Việt Nam.
• Nhân dân thế giới.
• Các lực lượng ngoại bang nhân danh đồng minh diệt phát xít Nhật (Pháp, Mĩ , Anh, Trung Quốc….)

Đối tượng

Mục đích

Công bố nền độc lập của dân tộc, khai sinh nước Việt Nam mới trước quốc dân và thế giới.

Cương quyết bác bỏ luận điệu và âm mưu xâm lược trở lại của các thế lực thực dân đế quốc.

Bày tỏ quyết tâm bảo vệ nền độc lập dân tộc.

2. Cơ sở pháp lí

• Tuyên ngôn độc lập của Mỹ: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hoá cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.”

2. Cơ sở pháp lí

• Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp (1971): “Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi.”

3. Ý nghĩa của việc trích dẫn hai bản tuyên ngôn

a. Sự khôn khéo, kiên quyết

Khôn khéo

Kiên quyết

Tỏ ra tôn trọng những tuyên ngôn bất hủ của cha ông kẻ xâm lược vì những điều được nêu là chân lí của nhân loại.

Dùng lập luận Gậy ông đập lưng ông, lấy chính lí lẽ thiêng liêng của tổ tiên chúng để phê phán và ngăn chặn âm mưu tái xâm lược của chúng.

b. Mục đích

Ngầm gửi gắm lòng tự hào tự tôn dân tộc: đặt ba cuộc cách mạng, ba bản tuyên ngôn, ba dân tộc ngang hàng nhau.

Đóng góp quan trọng nhất trong tư tưởng giải phóng dân tộc.

Phát súng lệnh cho bão táp cách mạng ở các nước thuộc địa.

c. Lời suy rộng ra

Quyền tự do con người

Quyền dân tộc, từ lập trường nhân bản.

Lập trường dân tộc

Nêu vấn đề độc lập, tự do cho các dân tộc.

Đó là suy luận hợp lí, sáng tạo.

3. Tuyên bố về việc thoát li khỏi quan hệ thuộc địa với Pháp và khẳng định tinh thần đoàn kết và ý chí quyết tâm của dân tộc VN

Kêu gọi thế giới công nhận quyền độc lập của Việt Nam.

Bày tỏ ý chí bảo vệ nền độc lập của cả dân tộc.

Tuyên bố với thế giới về nền độc lập của dân tộc Việt Nam.

Lời văn đanh thép như một lời thề, thể hiện ý chí, quyết tâm của cả dân tộc.

4. Tổng kết

*

Tuyên ngôn độc lập là một văn kiện lịch sử vô giá tuyên bố trước quốc dân đồng bào và thế giới về quyền tự do, độc lập của dân tộc Việt Nam và khẳng định quyết tâm bảo vệ nền độc lập, tự do ấy.

Kết tinh lí tưởng đấu giải phóng dân tộc và tinh thần yêu chuộng độc lập, tự do.

a. Nội dung

*

4. Tổng kết

b. Nghệ thuật

*

Lập luận chặt chẽ, thuyết phục, lý lẽ sắc bén.

*

Ngôn ngữ ngắn gọn, súc tích, giọng văn mạnh mẽ, hùng hồn.

Bố cục mạch lạc, nhịp điệu văn bản thay đổi linh hoạt, tăng tính hấp dẫn và thuyết phục cho tác phẩm.

*

II. LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1

Trả lời các câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: “Tuyên ngôn Độc lập” được Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tại đâu?

A. Quảng trường Ba Đình, Hà Nội.

D. Phủ Chủ tịch.

B. Nhà hát Lớn, Hà Nội.

C. Quảng trường Cách mạng Tháng Tám.

Câu 2: Văn bản Tuyên ngôn độc lập mở đầu bằng việc trích dẫn các tuyên ngôn của quốc gia nào?

B. Mỹ và Pháp

D. Anh và Pháp

A. Mỹ và Anh

C. Mỹ và Trung Quốc

Câu 3: Mục đích chính của Tuyên ngôn độc lập là gì?

C. Tuyên bố nền độc lập của Việt Nam và bác bỏ mọi âm mưu xâm lược.

D. Thể hiện sự đồng minh với các nước lớn.

B. Kêu gọi nhân dân Việt Nam đứng lên bảo vệ đất nước.

A. Khẳng định sự tan rã của thực dân Pháp ở Đông Dương.

Câu 4: Câu 4nào sau đây KHÔNG thuộc nội dung văn bản Tuyên ngôn độc lập?

C. Không có gì quý hơn độc lập, tự do.

D. Sự thật là nước ta đã trở thành một nước độc lập.

B. Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập.

A. Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng.

Câu 5: Văn bản Tuyên ngôn độc lập kết thúc bằng lời tuyên bố nào?

C. Tuyên bố rằng nhân dân Việt Nam quyết tâm bảo vệ nền độc lập.

D. Tuyên bố sự chấm dứt mọi chế độ thuộc địa tại Việt Nam.

B. Kêu gọi quốc tế công nhận nền độc lập của Việt Nam.

A. Khẳng định Việt Nam là một nước độc lập, tự do.

Nhiệm vụ 2

Luyện tập theo văn bản

II. LUYỆN TẬP

Câu 6:

Tội ác của thực dân Pháp trong hơn 80 năm cai trị Việt Nam được Hồ Chí Minh vạch trần như thế nào trong phần thứ hai của bản tuyên ngôn?

Tội ác của thực dân Pháp

Gợi ý

Hồ Chí Minh vạch trần tội ác của thực dân Pháp trong hơn 80 năm cai trị Việt Nam bằng một loạt luận cứ sắc bén, kết hợp giữa lý lẽ chặt chẽ và dẫn chứng thực tế.

Tội ác của thực dân Pháp

Gợi ý

Chính trị

Kinh tế

Người tố cáo chúng trên cả hai phương diện

Phơi bày sự phản bội của Pháp trong chiến tranh thế giới thứ hai.

Phần tố cáo tội ác của thực dân Pháp

Làm rõ bản chất phản động, bóc lột và phi nhân tính của chúng.

Khẳng định chính nghĩa của cuộc cách mạng Việt Nam.

Bước lập luận quan trọng, tạo tiền đề cho phần tuyên bố độc lập và khẳng định chủ quyền dân tộc ở phần sau.

Câu 7:

Trong phần cuối của văn bản, Hồ Chí Minh đã khẳng định quyết tâm của nhân dân Việt Nam đối với nền độc lập như thế nào? Điều đó thể hiện tinh thần dân tộc ra sao?

Hồ Chí Minh đã khẳng định quyết tâm bảo vệ nền độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam bằng một tuyên bố mạnh mẽ và đanh thép.

Gợi ý

Thể hiện ý chí sắt đá của nhân dân Việt Nam, phản ánh lòng yêu nước nồng nàn và ý thức tự tôn dân tộc.

Gợi ý

“Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã trở thành một nước tự do, độc lập”.

Nhấn mạnh tính hiển nhiên và không thể chối cãi của nền độc lập mà nhân dân Việt Nam đã đấu tranh giành được sau hàng thế kỷ bị đô hộ.

Gợi ý

“Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”.

• Thể hiện ý chí sẵn sàng hy sinh tất cả vì nền độc lập, tự do.
• Không chỉ là lời khẳng định, đó còn là một lời thề thiêng liêng của cả dân tộc trước cộng đồng quốc tế.

Tuyên bố khẳng định rằng nền độc lập, tự do là thành quả của cả một dân tộc.

Hồ Chí Minh nhấn mạnh “toàn thể dân tộc Việt Nam”, khơi dậy sức mạnh đoàn kết của nhân dân.

Thể hiện tinh thần quyết tâm, không lùi bước, sẵn sàng chống lại bất kỳ thế lực nào xâm phạm đến chủ quyền dân tộc.

VẬN DỤNG

III

Nhiệm vụ 1:

Đọc ngữ liệu và trả lời câu hỏi

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------