Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 12 Cánh diều bài 10: Tổng kết về tiếng Việt

CHÀO CẢ LỚP! CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC!

KHỞI ĐỘNG

Trả lời câu hỏi sau: Hãy lấy ví dụ câu có sử dụng từ ngữ trang trọng và câu có chứa từ ngữ thân mật?

Bài 10: Tổng kết

ÔN TẬP:

TỔNG KẾT TIẾNG VIỆT

NỘI DUNG BÀI HỌC

01

1. Từ ngữ tiếng Việt.

2. Ngữ pháp tiếng Việt.

Nhắc lại kiến thức về từ ngữ tiếng Việt, ngữ pháp tiếng Việt, hoạt động giao tiếp, sự phát triển của tiếng Việt

02

Củng cố kiến thức – Vận dụng

3. Hoạt động giao tiếp .

4. Sự phát triển của ngôn ngữ.

01

NHẮC LẠI KIẾN THỨC VỀ TỪ NGỮ TIẾNG VIỆT, NGỮ PHÁP TIẾNG VIỆT, HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP, SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TIẾNG VIỆT

LÀM VIỆC CÁ NHÂN

Các em hãy dựa vào kiến thức đã học về tiếng Việt để suy nghĩ và thực hiện những yêu cầu dưới đây:

Nêu các cách giải nghĩa của từ. Nêu các lỗi dùng từ thường gặp và cách sửa lỗi dùng từ.

Xác định các cách phát hiện và sửa lỗi về câu.

LÀM VIỆC CÁ NHÂN

Các em hãy dựa vào kiến thức đã học về tiếng Việt để suy nghĩ và thực hiện những yêu cầu dưới đây:

Sự phát triển của tiếng Việt được thể hiện qua những khía cạnh nào?

Trong hoạt động giao tiếp tiếng Việt, chúng ta cần lưu ý điều gì?

1. Từ ngữ tiếng Việt

a. Cách giải thích nghĩa của từ: có 5 cách như sau

Giải thích bằng cách nêu khái niệm mà từ biểu thị

Giải thích trực quan (bằng hiện vật hoặc tranh, ảnh, mô hình)

Giải thích bằng cách đặt từ cần giải thích vào một câu cụ thể

Giải thích bằng các từ đồng nghĩa, trái nghĩa

Giải thích bằng cách giải nghĩa các thành

tố tạo nên từ đó.

Khái niệm: Lỗi dùng từ là cách dùng từ không đúng về hình thức ngữ âm, chính tả, ý nghĩa của từ, phong cách ngôn ngữ của văn bản hoặc dùng lặp từ.

b. Sửa lỗi dùng từ

Cách phát hiện và sửa lỗi dùng từ:

b. Sửa lỗi dùng từ

Cần kiểm tra xem các câu trong bài viết và bài nói đã thể hiện được đúng điều muốn nói chưa.

Các kết hợp từ có đúng ngữ pháp và phù hợp với phong cách của văn bản không,...

Lỗi về trật tự từ: là câu có thứ tự sắp xếp từ ngữ không phù hợp với quy tắc cấu tạo cụm từ, quy tắc cấu tạo câu hoặc không phù hợp với yêu cầu diễn đạt.

Lỗi về thành phần câu gồm: các lỗi về cấu tạo câu; lỗi về ngữ nghĩa; lỗi về ngắt câu.

Các lỗi về câu thường gặp

2. Ngữ pháp tiếng Việt

Câu 1: (đoạn văn, văn bản) mắc lỗi lô gíc: là Câu 1: (đoạn văn, văn bản) có những thông tin, lập luận mâu thuẫn nhau hoặc thiếu nhất quán, không đầy đủ, không rõ ràng.

Câu 2: mơ hồ: là Câu 2: mắc lỗi dùng từ hoặc lỗi cấu tạo khiến người nghe/người đọc có thể hiểu theo nhiều cách khác nhau.

2. Ngữ pháp tiếng Việt

Các lỗi về câu thường gặp

Biện pháp tu từ là sự phối hợp các phương tiện ngôn ngữ trong hoạt động nói, viết để tạo ra cách diễn đạt gợi hình, gợi cảm, tác động mạnh vào nhận thức và tình cảm của người nghe, người đọc.

3. Hoạt động giao tiếp

a. Các biện pháp tu từ

a. Các biện pháp tu từ

Các biện pháp tu từ ngữ nghĩa: nói mủa, nghịch ngữ.

Có 2 loại biện pháp tu từ

Các biện pháp tu từ cú pháp:

chêm xen, liệt kê, lặp cấu trúc, đối.

3. Hoạt động giao tiếp

Trong một số trường hợp, người nói/ người viết vẫn có thể phá vỡ có chủ ý một số quy tắc ngôn ngữ để thể hiện những sự vật, hiện tượng, cảm xúc, nhận xét đặc biệt nhằm tăng cường hiệu quả giao tiếp.

b. Hiện tượng phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường

Lỗi trong đoạn văn và văn bản gồm hai loại là: lỗi về mạch lạc và lỗi về liên kết.

?

c. Sửa lỗi về đoạn văn và văn bản

Quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ mà họ sáng tạo ra hoặc sở hữu.

Cần tôn trọng và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong học tập, nghiên cứu bởi đó là hành vi trung thực, văn minh, phù hợp với quy định của pháp luật và đạo lí.

d. Tôn trọng và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong học tập, nghiên cứu:

4. Sự phát triển của ngôn ngữ

a. Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ:

Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ bao gồm: các tín hiệu của cơ thể, hình khối, âm thanh… Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ giúp cho lời nói, bài viết dễ tiếp nhận, hấp dẫn.

4. Sự phát triển của ngôn ngữ

4. Sự phát triển của ngôn ngữ

b. Ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết

Ngôn ngữ nói sử dụng phương tiện âm thanh (lời nói) kết hợp với các phương tiện phi ngôn ngữ để thực hiện giao tiếp trực tiếp giữa người nói và người nghe; sử dụng từ ngữ đơn giản, dễ hiểu, có tính biểu cảm cao và các kiểu câu đa dạng.

Ngôn ngữ viết sử dụng phương tiện chữ viết kết hợp với các phương tiện phi ngôn ngữ để thực hiện giao tiếp giữa người viết và người đọc; sử dụng từ ngữ trau chuốt, hoàn chỉnh, hạn chế dùng câu tỉnh lược, câu đặc biệt.

c. Ngôn ngữ trang trọng và ngôn ngữ thân mật

01

Ngôn ngữ trang trọng là ngôn ngữ được sử dụng trong giao tiếp chính thức, đảm bảo chuẩn mực về ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp và phong cách, sử dụng từ toàn dân với nghĩa chính thống, lịch sự.

02

Ngôn ngữ thân mật là ngôn ngữ được sử dụng trong phạm vi sinh hoạt hằng ngày, thường sử dụng từ ngữ có sắc thái gần gũi và các kiểu câu đa dạng.

Giữ gìn và phát triển tiếng Việt có vai trò quan trọng trong việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống và nâng cao vị thế dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng mở rộng.

d. Giữ gìn và phát triển tiếng Việt

02

CỦNG CỐ KIẾN THỨC – VẬN DỤNG

CỦNG CỐ KIẾN THỨC

Nhiệm vụ 1: Trả lời các

Câu 3trắc nghiệm

Câu 4: Cách giải thích nghĩa của từ không bao gồm phương án

nào dưới đây?

A. Nêu khái niệm mà từ biểu thị.

C. Giải thích bằng cách so sánh với từ tiếng nước ngoài.

B. Giải thích bằng cách đặt từ vào một câu cụ thể.

D. Giải thích bằng các từ đồng nghĩa, trái nghĩa.

C. Giải thích bằng cách so sánh với từ tiếng nước ngoài.

Câu 5: Lỗi nào sau đây không thuộc về lỗi dùng từ?

A. Dùng từ không đúng về chính tả.

C. Sắp xếp từ ngữ không phù hợp

với quy tắc cấu tạo câu.

B. Dùng từ không phù hợp với phong cách ngôn ngữ.

D. Dùng lặp từ.

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------