Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 12 Cánh diều bài 10: Tổng kết phương pháp đọc, viết, nói và nghe

CHÀO MỪNG TẤT CẢ CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Các em tiến hành thảo luận với bạn theo nhóm đôi, đọc và trả lời câu hỏi sau: Kể tên 3 bài thơ về chủ đề tình yêu của nữ sĩ Xuân Quỳnh.

Bài 10: Tổng kết

ÔN TẬP: TỔNG KẾT PHƯƠNG PHÁP ĐỌC, VIẾT

Trình bày những yêu cầu đọc hiểu văn bản văn học và các phương pháp viết

NỘI DUNG BÀI HỌC

Củng cố kiến thức – Vận dụng

01

TRÌNH BÀY NHỮNG YÊU CẦU ĐỌC HIỂU VĂN BẢN VĂN HỌC VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP VIẾT

LÀM VIỆC CÁ NHÂN

Dựa vào kiến thức đã học, hãy trả lời các câu hỏi sau:

Nêu những yêu cầu khi đọc hiểu văn bản văn học?

Trình bày yêu cầu khi viết, tạo lập văn bản.

1. Những yêu cầu khi đọc hiểu văn bản văn học

Cốt truyện, tình huống, nhân vật, chi tiết, điểm nhìn, lời văn trần thuật và các bút pháp nghệ thuật gắn với từng tiểu loại của văn bản như truyện ngắn, tiểu thuyết, truyện thần thoại, truyện truyền kì, truyện thơ Nôm,…

Đọc truyện cần chú ý các đặc trưng tự sự

1. Những yêu cầu khi đọc hiểu văn bản văn học

Mạch cảm xúc, cảm hứng trữ tình; cái tôi trữ tình, nhân vật trữ tình, khổ thơ, vần, nhịp, cấu tứ, hình ảnh, các biện pháp tu từ, ngôn ngữ,… gắn với mỗi tiểu loại (thơ Đường luật, thơ tự do, thơ lục bát,…).

Đọc thơ cần các nét đặc trưng trữ tình như

1. Những yêu cầu khi đọc hiểu văn bản văn học

Tính xác thực và cái “tôi” của tác giả, màu sắc trữ tình, ngôn ngữ giàu chất thơ, ngôi kể, điểm nhìn các thủ pháp nghệ thuật gắn với mỗi tiểu loại của kí (tùy bút, tản văn, phóng sự, hồi kí, truyện kí, bút kí,…) và dấu ấn cá nhân của người viết.

Đọc văn bản kí cần chú ý

1. Những yêu cầu khi đọc hiểu văn bản văn học

Cách trình bày (hồi, mục, cảnh, hệ thống nhân vật, lời thoại và các chỉ dẫn nhân vật, lời thoại và các chỉ dẫn nghệ thuật,…), nội dung, tư tưởng; cách tổ chức mâu thuẫn, xung đột và giải quyết vấn đề; các biện pháp nghệ thuật gắn với đặc điểm của mỗi tiểu loại (hài kịch, bi kịch);…

Đọc kịch cần chú ý

Viết là diễn đạt những gì người viết nghe, thấy, suy nghĩ và cảm xúc theo một kiểu văn bản cụ thể. Để viết được một văn bản cần lưu ý:

Xác định mục đích biểu đạt và đề tài: kể lại hay miêu tả; thuyết phục hay bày tỏ tình cảm hoặc giới thiệu thông tin? Viết về cái gì?

Xác định tên kiểu bài chính và sự kết hợp các phương thức biểu đạt khác (tự sự, biểu cảm, nghị luận, thuyết minh, kênh chữ, kênh hình,…).

2. Phương pháp viết

Tạo lập văn bản theo quy trình bốn bước (chuẩn bị; tìm ý và lập dàn; viết; kiểm tra và chỉnh sửa); vận dụng kết hợp các kĩ năng viết cụ thể để diễn đạt bài văn sinh động, đạt hiệu quả cao,… không chép lại văn của người khác.

Thực hành nhiều và bằng các hình thức khác nhau ở mọi lúc, mọi nơi,...

02

CỦNG CỐ KIẾN THỨC – VẬN DỤNG

NGỮ LIỆU 1

“Cái quý giá nhất trên đời mà mỗi người có thể góp phần mang lại cho chính mình và cho người khác đó là “năng lực tạo ra hạnh phúc”, bao gồm năng lực làm người, năng lực làm việc và năng lực làm dân.

Năng lực làm người là có cái đầu phân biệt được thiện - ác, chân - giả, chính - tà, đúng - sai..., biết được mình là ai, biết sống vì cái gì, có trái tim chan chứa tình yêu thương và giàu lòng trắc ẩn. Năng lực làm việc là khả năng giải quyết được những vấn đề của cuộc sống, của công việc, của chuyên môn, và thậm chí là của xã hội.

Năng lực làm dân là biết được làm chủ đất nước là làm cái gì và có khả năng để làm được những điều đó. Khi con người có được những năng lực đặc biệt này thì sẽ thực hiện được những điều mình muốn. Khi đó, mỗi người sẽ trở thành một “tế bào hạnh phúc”, một “nhà máy hạnh phúc” và sẽ ngày ngày “sản xuất hạnh phúc” cho mình và cho mọi người.

Xã hội mở ngày nay làm cho không có ai là “nhỏ bé” trên cuộc đời này, trừ khi tự mình muốn “nhỏ bé”. Ai cũng có thể trở thành những “con người lớn” bằng hai cách, làm được những việc lớn hoặc làm những việc nhỏ với một tình yêu cực lớn.

Và khi biết chọn cho mình một lẽ sống phù hợp rồi sống hết mình và cháy hết mình với nó, mỗi người sẽ có được một hạnh phúc trọn vẹn. Khi đó, ta không chỉ có những khoảnh khắc hạnh phúc, mà còn có cả một cuộc đời hạnh phúc. Khi đó, tôi hạnh phúc, bạn hạnh phúc và chúng ta hạnh phúc. Đó cũng là lúc ta thực sự “chạm” vào hạnh phúc!”

(“Để chạm vào hạnh phúc” - Giản Tư Trung, Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online, 3/2/2012)

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.

Câu 2: Nêu cách hiểu của anh/chị về các từ/cụm từ: “nhỏ bé” và “con người lớn” trong đoạn trích.

Câu 3: Tác giả quan niệm như thế nào về năng lực tạo ra hạnh phúc ?

Câu 4: Theo tác giả, con người có thể trở thành "con người lớn" bằng những cách nào? Em hiểu như thế nào về ý kiến “khi biết chọn cho mình một lẽ sống phù hợp rồi sống hết mình và cháy hết mình với nó, mỗi người sẽ có được một hạnh phúc trọn vẹn”.

Câu 5: Anh/ chị có đồng tình với quan điểm: Xã hội mở ngày nay làm cho không ai là “nhỏ bé” trên cuộc đời này, trừ khi tự mình muốn “nhỏ bé”? Vì sao?

− Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận.

− Tác giả quan niệm về “năng lực tạo ra hạnh phúc” là:

 Đó là cái quý giá nhất trên đời mà mỗi người có thể mang lại cho mình và cho người khác.

 Khi con người có năng lực tạo ra hạnh phúc thì có thể thực hiện được điều mình muốn và thực sự “chạm” tới hạnh phúc.

− Theo em, có thể hiểu:

 “nhỏ bé”: sống khép kín, tầm thường, thua kém, tẻ nhạt, ích kỉ...

 “con người lớn”: người biết mình là ai, biết khẳng định giá trị bản thân, có lối sống cao đẹp, có ý nghĩa, biết ước mơ và thực hiện ước mơ....

− Có thể lựa chọn một trong các cách trả lời: đồng ý/không đồng ý/đồng ý một phần. Sau đó, lí giải thuyết phục.

− Theo tác giả, con người có thể trở thành “con người lớn” bằng hai cách:

 Làm được những việc lớn.

 Làm những việc nhỏ với một tình yêu cực lớn.

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------