Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 12 Cánh diều bài 2: Loạn đến nơi rồi! (Trích Mùa hè ở biển – Xuân Trình)

CHÀO MỪNG TẤT CẢ CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Thảo luận nhóm đôi và trả lời câu hỏi: Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về thời bao cấp ở đất nước ta.

GỢI Ý THAM KHẢO

• “Thời kỳ bao cấp” là cách thường dùng để chỉ giai đoạn 1975 - 1986.
• Là giai đoạn đầy khó khăn, vì cả nước vừa phải lo khắc phục hậu quả nặng nề của chiến tranh, vừa phải tập trung đối phó với kẻ thù để bảo vệ Tổ quốc ở chiến trường biên giới phía Tây - Nam và phía Bắc, chưa kể còn bị cấm vận.
• Khó khăn rồi cũng đi qua, cuộc sống của người dân ngày một đi lên nhưng những ký ức về thời bao cấp, trong đó có việc sử dụng sổ gạo, tem phiếu để mua lương thực, thực phẩm… đến nay vẫn còn đọng lại trong tâm trí của nhiều người.

Bài 2: Hài kịch

ÔN TẬP VĂN BẢN 3:

LOẠN ĐẾN NƠI RỒI!

NỘI DUNG BÀI HỌC

01

Nhắc lại kiến thức

• Tác giả và xuất xứ đoạn trích.
• Ôn tập đặc điểm của hài kịch trong đoạn trích.
• Tổng kết

02

Củng cố kiến thức

03

Vận dụng

• Nhiệm vụ 1:Trả lời câu hỏi trắc nghiệm.
• Nhiệm vụ 2: Luyện tập theo văn bản

01

NHẮC LẠI KIẾN THỨC

Các em hãy trao đổi và nhắc lại một số hiểu biết về tác giả Xuân Trình và xuất xứ văn bản “Loạn đến nơi rồi!”.

1. Tác giả và xuất xứ đoạn trích

LÀM VIỆC THEO CẶP

a. Tác giả: Xuân Trình (1936- 1991)

Là nhà viết kịch, nhà lãnh đạo sân khấu tiên phong của sự nghiệp đổi mới và được đánh giá là “cánh chim đi đầu” trong việc dự báo đời sống xã hội.

Phong cách mang đề tài về hiện thực đời sống, thấm đượm giá trị nhân văn, mang tính phê phán các sự việc trái ngược với luân thường đạo lí, thuần phong mỹ tục Việt Nam

Văn bản thuộc thuộc phần cuối của cảnh thứ nhất trong vở kịch “Mùa hè ở biển”.

Tác phẩm được trích trong Kịch Xuân Trình, NXB Sân khấu, Hà Nội, 1995.

b. Xuất xứ đoạn trích

2. Ôn tập đặc điểm của hài kịch trong đoạn trích

Nhắc lại tình huống kịch và xung đột chính trong tác phẩm.

Nêu nhận xét về đặc điểm của nhân vật ông Đoàn Xoa.

Đoạn trích nói về câu chuyện ông Đoàn Xoa nhân một dịp về thăm quê hương.

Thấy quê hương trở nên phát triển ông ở lại thêm vài ngày.

Không chấp nhận được điều đó, ông muốn báo ngay về trung ương và kêu công an đến lập biên bản.

Trong thời gian đó, ông phát hiện dân làng đang làm khoán chui và bán chui.

a. Tình huống kịch

Đoạn trích thể hiện trực tiếp xung đột giữa Cụ Bản, anh thuyền trưởng, thủy thủ và ông Đoàn Xoa.

b. Xung đột kịch

b. Xung đột kịch

Giữa các nhân vật xảy ra những xung đột bởi sự khác biệt về mặt tư tưởng, quan điểm:

Cụ bản

Cho rằng cốt yếu vẫn là dân no đủ, ấm no và đó phải là một niềm vui cho tất cả mọi người.

Ông Đoàn Xoa

Đề cao nguyên tắc đến mức giáo điều, chỉ cần làm đúng luật mà không xem xét lại lý luận có phù hợp với thực tiễn hay chưa.

b. Xung đột kịch

Giữa các nhân vật xảy ra những xung đột bởi sự khác biệt về mặt tư tưởng, quan điểm :

Thủy thủ

Chỉ quan tâm đến lệnh thuyền trưởng, không quan tâm đến hệ thống cán bộ, Đảng ủy,...

Ông Đoàn Xoa

Mọi việc đều phải được thông qua từ trên xuống dưới.

b. Xung đột kịch

Giữa các nhân vật xảy ra những xung đột bởi sự khác biệt về mặt tư tưởng, quan điểm :

Thuyền trưởng quân

Cho rằng hợp tác xã là trái tự nhiên, kìm hãm sự phát triển của con người nên mọi người ra ngoài làm ăn cá nhân là điều tất yếu.

Ông Đoàn Xoa

Vẫn thấy rằng làm việc tập thể là tốt nhất, hợp tác xã là biện pháp tối ưu giúp ai cũng được phát triển.

b. Xung đột kịch

Xung đột giữa tư duy máy móc, cứng nhắc với sự linh hoạt, thích ứng của thực tiễn; giữa cái cũ và cái mới, giữa cách quản lý ì ạch, duy ý chí với tinh thần dám tiên phong đổi mới.

Nhắc lại phần tổng kết về nội dung và nghệ thuật của trích đoạn kịch “Loạn đến nơi rồi!”.

LÀM VIỆC NHÓM ĐÔI

3. Tổng kết

a. Nội dung

Đề cập đến việc thực hiện khoán ruộng đến từng hộ nông dân ở một địa phương.

Với cách làm này, năng suất lúa, hoa màu tăng cao, chăn nuôi phát triển mạnh.

Vì vậy, dân được no ấm, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước.

a. Nội dung

Nói lên cuộc đối đầu giữa cái tốt và cái xấu, giữa cái cổ hủ, cái lạc hậu với cái mới, cái tiến bộ

Cuối cùng, tư tưởng và cách làm tiến bộ đã giành chiến thắng, đưa xã hội phát triển đi lên.

Vở kịch đã tái hiện lại khung cảnh làng quê đầy quen thuộc, gần gũi cùng tình huống kịch hài hước, dóm hỉnh, đã tạo nên tiếng cười châm biếm, mỉa mai.

b. Nghệ thuật

02. CỦNG CỐ KIẾN THỨC

Nhiệm vụ 1: Trả lời các câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Dòng nào dưới đây nêu đúng về ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn trích?

A. Ngôn ngữ đối thoại và chỉ dẫn sân khấu.

C. Ngôn ngữ đối thoại và bàng thoại.

B. Ngôn ngữ độc thoại và chỉ dẫn sân khấu.

D. Ngôn ngữ đối thoại và độc thoại.

A. Ngôn ngữ đối thoại và chỉ dẫn sân khấu.

Câu 2: Vì sao có sự xung đột trực tiếp giữa Cụ Bản, anh thuyền trưởng,

thủy thủ và ông Đoàn Xoa?

A. Vì ông Đoàn Xoa là lãnh đạo.

C. Giữa các nhân vật có sự khác biệt về mặt tư tưởng, quan điểm.

B. Vì ông Đoàn Xoa và những người dân lâu ngày không gặp mặt.

D. Vì những người dân ghét ông Đoàn Xoa.

C. Giữa các nhân vật có sự khác biệt về mặt tư tưởng, quan điểm.

Câu 3: Câu nói “Loạn, loạn đến nơi rồi!” thể hiện suy nghĩ, tâm trạng gì của ông Đoàn Xoa?

C. Không đồng tình khi phát hiện ra việc người dân trong làng đang làm khoán chui.

D. Tức giận, bàng hoàng không thể tin nổi khi phát hiện ra việc người dân trong làng đang làm khoán chui.

A. Bất mãn, bực bội khi phát hiện ra việc người dân trong làng đang làm khoán chui.

B. Khẩn trương và vội vã khi phát hiện ra việc người dân ở trong làng đang làm khoán chui.

D. Tức giận, bàng hoàng không thể tin nổi khi phát hiện ra việc người dân trong làng đang làm khoán chui.

Câu 4: Điền từ còn thiếu vào dấu “…...” trong câu sau:

“Hài kịch sử dụng tiếng cười để …... những thói hư, tật xấu, cái nhố nhăng, lố bịch, kệch cỡm, lỗi thời trong đời sống.”

A. Gây cười, lên án, phê phán, châm biếm.

C. Động viên, khích lệ, an ủi, cổ vũ.

B. Chế giễu, phê phán, châm biếm, đả kích.

D. Châm biếm, đả kích, động viên, khích lệ.

B. Chế giễu, phê phán, châm biếm, đả kích.

Câu 5: Mâu thuẫn nào được phản ánh trong tác phẩm?

A. Thiện và ác.

C. Sự khác biệt thế hệ.

B. Cái mới và cái cũ trong sáng tạo nghệ thuật.

D. Cái tốt và cái xấu, giữa cái cổ hủ, cái lạc hậu với cái mới, cái tiến bộ.

D. Cái tốt và cái xấu, giữa cái cổ hủ, cái lạc hậu với cái mới, cái tiến bộ.

Câu 1: Phân tích xung đột kịch trong văn bản “Loạn đến nơi rồi!”.

Câu 2: Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về nhân vật Đoàn Xoa trong văn bản “Loạn đến nơi rồi!”.

Nhiệm vụ 2: Luyện tập theo văn bản

ĐÁP ÁN CÂU 1

Xung đột nội tâm của Đoàn Xoa

Đối mặt với xung đột nội tâm giữa lý tưởng cách mạng và thực tế hiệu quả của những cải cách không chính thống mà người dân đã tự áp dụng.

Được thể hiện rõ ràng trong những đoạn đối thoại của ông với các nhân vật khác và trong những hành động của ông khi phát hiện ra tình hình thực tế tại làng quê của mình.

ĐÁP ÁN CÂU 1

Xung đột giữa lí tưởng và lợi ích cá nhân

Đoàn Xoa phải đối mặt với xung đột giữa việc duy trì lý tưởng cách mạng về hợp tác xã và những lợi ích cá nhân, như sự tiện lợi và hiệu quả kinh tế mà những cải cách khoán chui mang lại cho người dân.

Gợi ý câu 2: Nhân vật Đoàn xoa

Là một cán bộ nhiệt tình và tâm huyết với công việc của mình

Là người trung thực và nghiêm túc trong công việc

luôn cố gắng thực hiện tốt nhiệm vụ và giữ vững các nguyên tắc của Đảng và Nhà nước trong quản lý, phát triển nông nghiệp.

luôn đề cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp, không chấp nhận bất kỳ hình thức gian lận hay lạm dụng quyền lực nào.

Gợi ý câu 2: Nhân vật Đoàn xoa

Có tư tưởng bảo thủ và cứng nhắc, ít chấp nhận những thay đổi và cải cách mới mẻ:

Tin tưởng tuyệt đối vào mô hình hợp tác xã truyền thống.

Phản đối mạnh mẽ các hình thức khoán sản phẩm mà người dân tự ý áp dụng.

Đoàn Xoa phải đối mặt với xung đột giữa lý tưởng cách mạng và thực tế hiệu quả của những cải cách không chính thống mà người dân đã tự áp dụng.

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------