Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 12 Cánh diều bài 8: Đàn ghi ta của Lor-ca (Thanh Thảo)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Nhiệm vụ:

Theo dõi video ca nhạc Đàn ghi ta của Lor – ca và nêu cảm nghĩ của em sau khi nghe ca khúc này

GỢI Ý TRẢ LỜI

Ca khúc đã mang đến cho em những cảm xúc gì?

So với bài thơ cùng tên, bài hát có làm mất đi hình tượng nghệ thuật trung tâm của tác phẩm không?

Bài 8: Thơ hiện đại

ĐÀN GHI TA CỦA LOR-CA

Văn bản:

NỘI DUNG BÀI HỌC

I. NHẮC LẠI KIẾN THỨC TÁC GIẢ, TÁC PHẨM

• Tác giả.
• Tác phẩm.
• Ý nghĩa lời đề từ trong bài thơ
• Giải thích ý nghĩa biểu tượng
• Chuỗi âm thanh “li-la-li-la-li-la” trong bài thơ

II. ÔN TẬP KIẾN THỨC VĂN BẢN

III. TỔNG KẾT

• Nội dung.
• Nghệ thuật.

I.

NHẮC LẠI KIẾN THỨC TÁC GIẢ, TÁC PHẨM

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Trình bày những hiểu biết của em về nhà thơ Thanh Thảo và xuất xứ bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca”.

Yêu cầu:

1. Tác giả

Tên khai sinh: Hồ Thành Công

Quê quán: Quảng Ngãi.

Sau 1975, ông viết báo, tiểu luận phê bình và nhiều thể loại khác nhưng đóng góp quan trọng nhất vẫn là thơ ca.

• Thơ ông giàu suy tư, trăn trở về những vấn đề của xã hội và thời đại.
• Nỗ lực cách tân thơ ca, tìm kiếm những biểu đạt mới thông qua hình thức nghệ thuật và những liên tưởng phóng khoáng, có sức khơi gợi.

Phong cách sáng tác

2. Tác phẩm Đàn ghi ta của Lor – ca

Xuất xứ: rút từ tập “Khối vuông ru-bích”.

Phong cách thơ: Giàu tính chất tượng trưng và siêu thực, thể hiện cái tôi nội cảm hướng đến vẻ đẹp tinh thần con người ...

II.

ÔN TẬP KIẾN THỨC VĂN BẢN

THẢO LUẬN NHÓM

• Ý nghĩa lời đề từ trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca: “Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”? (Ph.G. Lorca)
• Giải thích ý nghĩa biểu tượng của những từ ngữ, hình ảnh sau:
• “tiếng ghi ta nâu – bầu trời cô gái ấy”.
• “tiếng ghi ta lá xanh”.
• “tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy”.
• Chuỗi âm thanh “li-la li-la li-la” trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca mang ý nghĩa gì?

1. Ý nghĩa lời đề từ trong bài thơ

Thể hiện sự gắn bó của Lor-ca với cây đàn.

Tình yêu, niềm đam mê nghệ thuật vượt qua cả cõi sống - chết của Lor-ca.

Lor-ca gửi đến thế hệ sau

Mong muốn xóa bỏ ảnh hưởng của bản thân để dọn đường cho thế hệ sau vươn tới sáng tạo những điều mới hơn.

“Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”

Phần hồn của đất nước Tây Ban Nha

Tình yêu Tổ quốc nồng nàn.

Thể hiện vẻ đẹp của Lor-ca: người nghệ sĩ với tình yêu nghệ thuật cao thượng, vĩ đại.

2. Giải thích ý nghĩa biểu tượng

“tiếng ghi ta nâu – bầu trời cô gái ấy”:

Màu nâu là màu của thân đàn, của đất đai quê hương

Màu của làn da, mái tóc, đôi mắt của cô gái.

Câu 1: thơ là biểu tượng của tình yêu thương.

“tiếng ghi ta lá xanh”

“tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy”

Sức sống mãnh liệt của nghệ thuật.

Cái chết kinh hoàng, đau lòng của nghệ thuật

Sự phẫn uất với chế độ phát xít độc tài

Lòng thương xót với những nghệ sĩ.

3. Chuỗi âm thanh “li-la li-la li-la” trong bài thơ

Chuỗi âm thanh

“li-la li-la li-la” luyến láy ở đầu và cuối

Khúc dạo đầu và kết thúc bản nhạc.

Bài thơ khép lại

Thực ra âm thanh “li-la li-la li-la” đã mở ra

• Một thế giới suy tưởng.
• Chuỗi âm đệm ru lòng mai hậu, phần nào an ủi nỗi xót thương người nghệ sĩ.

Sự kính trọng và tri ân Lor-ca nghệ sĩ thiên tài.

III.

TỔNG KẾT

1. Nội dung

Tác phẩm khắc họa hình ảnh Lor-ca

Biểu tượng của nghệ thuật

Khát vọng tự do

Cuộc đời và cái chết bi thương của ông

Ca ngợi sức sống bất diệt của nghệ thuật.

Lời tố cáo chế độ độc tài

1. Nội dung

Bài thơ

Sự hy sinh cao cả của những con người dám sống, dám đấu tranh vì lẽ phải.

Gắm thông điệp về giá trị vĩnh hằng của nghệ thuật

2. Nghệ thuật

Hình ảnh biểu tượng

“tiếng đàn bọt nước”

“chiếc ghi ta màu bạc”

"lá bùa cô gái Di-gan"

Mang tính biểu tượng cao

Thể hiện vẻ đẹp và sức sống của nghệ thuật

Số phận bi thương của Lor-ca.

2. Nghệ thuật

Âm thanh độc đáo

Tiếng “li-la li-la li-la”

Tiếng đàn vang vọng, tạo nên nhịp điệu và cảm giác day dứt, ám ảnh.

Kết hợp tự sự và trữ tình

Kể lại cuộc đời Lor-ca

Những cảm xúc sâu sắc của tác giả

Câu 2: chuyện vừa cụ thể, vừa mang tính khái quát

2. Nghệ thuật

Ngôn ngữ giàu chất thơ, cô đọng, gợi hình, giàu liên tưởng

Cấu trúc phi tuyến tính: Bài thơ không đi theo trật tự thời gian mà gợi mở qua các hình ảnh, âm thanh,

Tạo nên vẻ đẹp siêu thực và đa tầng ý nghĩa.

Nhấn mạnh tính bất tử của nghệ thuật.

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1:

Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Câu 3: Đáp án nào dưới đây không phải ý nghĩa nhan đề của bài thơ Đàn ghi ta của Lor – ca?

B. Lor – ca là người đầu tiên chơi đàn ghi ta ở Tây Ban Nha và có công quảng bá loại nhạc cụ này.

A. Đàn ghi ta là niềm tự hào, là một phần hồn của đất nước Tây Ban Nha nên còn được gọi là “Tây Ban Cầm”.

C. Đàn ghi ta gắn bó thân thiết với Lor – ca trên những nẻo đường ca hát và sáng tạo. Nhan đề bài thơ thể hiện tình yêu của Lor – ca đối với đất nước Tây Ban Nha.

D. Nhan đề tượng trưng cho con đường nghệ thuật của tác giả, cho khát vọng cao cả mà Lor – ca hướng tới suốt đời.

Câu 4: Hai Câu 4thơ dưới đây sử dụng biện pháp nghệ thuật nào?

“bỗng kinh hoàng

Áo choàng bê bết đỏ”

D. Hoán dụ.

A. Nhân hóa.

C. Ẩn dụ.

B. So sánh.

Câu 5: Hình ảnh “tiếng ghi ta nâu” là hình ảnh biểu tượng cho?

A. Biểu trưng cho những con đường, những mảnh đất Tây Ban Nha.

D. Số phận thảm khốc, cái chết đầy đau đớn của Lor – ca.

C. Sự nghiệp dang dở của Lor – ca.

B. Biểu trưng cho tình yêu, cuộc sống mãnh liệt.

Câu 6: Hình ảnh “những tiếng đàn bọt nước” trong bài thơ tượng trưng cho điều gì?

B. Sự vĩnh hằng của tình yêu.

A. Nỗi đau, sự chia lìa.

C. Quá khứ đầy sôi động.

D. Tương lai huy hoàng.

Câu 7: Câu 7thơ “không ai chôn cất tiếng đàn / tiếng đàn như cỏ mọc hoang” cho thấy gì về số phận của Lor-ca?

A. Sự lãng quên và phũ phàng của cuộc đời.

D. Tình yêu bất tử với âm nhạc.

C. Niềm an ủi với thiên nhiên.

B. Sự hi sinh cao cả cho nghệ thuật.

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 2: Luyện tập theo văn bản

Câu 8: Chiếc đàn ghi ta mang ý nghĩa biểu tượng như thế nào trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca?

Câu 9: Nêu cảm nhận của em về tình cảm, thái độ của nhà thơ đối với người nghệ sĩ Lor-ca.

LUYỆN TẬP

Câu 10: Bài thơ của Thanh Thảo gợi lên những khía cạnh nào của số phận nhà thơ Lor-ca? Qua đó, em cảm nhận được gì về vai trò của nghệ thuật trong việc bảo tồn những giá trị văn hóa và tinh thần?

Câu 11: Bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” đã gửi gắm thông điệp gì về sự sống, cái chết và giá trị của nghệ thuật? Em hãy trình bày suy nghĩ của mình về thông điệp đó.

Nhiệm vụ 2: Luyện tập theo văn bản

Câu 12:

Tín hiệu nghệ thuật đầu tiên xuất hiện ngay từ nhan đề tác phẩm.

Đàn ghi ta

Hình ảnh xuất hiện xuyên suốt bài thơ.

Trong tác phẩm, cây đàn đã gắn bó thân thiết với Lorca trên suốt chặng đường sáng tạo nghệ thuật, trên khắp các cuộc hành trình du ca qua những đồng cỏ, dòng sông, thảo nguyên bát ngát…

Cây đàn cũng giống như biến thể của nó là “tiếng ghita”

Biểu tượng cho thế giới nghệ thuật hoàn hảo với những cách tân đổi mới nghệ thuật của Lorca.

Biểu tượng cho vẻ đẹp tâm hồn của người nghệ sĩ được bộc lộ ra qua thế giới nghệ thuật của ông

Là tình yêu sự sống, là tình yêu đất nước, con người, là niềm tin hi vọng…

Câu 13:

Sự tiếc nuối, xót thương vô hạn trước cái chết oan khuất, bi thương của người nghệ sĩ

Tình cảm, thái độ của nhà thơ đối với người nghệ sĩ Lor-ca:

Sự yêu mến, trân trọng, cảm phục trước tài năng nghệ thuật và tâm hồn của Lor-ca

Sự ngưỡng mộ trước sự nghiệp sáng tạo và ảnh hưởng to lớn mà Lor-ca để lại cho đời sau

Câu 14:

Bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” của Thanh Thảo đã gợi lên nhiều khía cạnh đặc biệt về số phận nhà thơ Lor-ca:

Sự bi thương và mất mát

Lor-ca bị sát hại một cách oan nghiệt

Số phận của ông

Nỗi đau của dân tộc Tây Ban Nha trong thời kỳ hỗn loạn

“áo choàng bê bết đỏ”

“Bãi bắn”

Câu 15:

Bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” của Thanh Thảo đã gợi lên nhiều khía cạnh đặc biệt về số phận nhà thơ Lor-ca:

Sự cô đơn và đơn độc

Lor-ca xuất hiện như một người nghệ sĩ lang thang giữa “miền đơn độc,” gắn bó với nghệ thuật

Chịu cảnh lạc lõng trong xã hội

Câu 16:

Bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” của Thanh Thảo đã gợi lên nhiều khía cạnh đặc biệt về số phận nhà thơ Lor-ca:

Sự bất tử của nghệ thuật

Dù Lor-ca đã qua đời

Tiếng đàn của ông vẫn vang vọng, trở thành biểu tượng cho sự sống còn của nghệ thuật.

“tiếng đàn như cỏ mọc hoang”

Khẳng định nghệ thuật luôn tồn tại, dù xã hội có đổi thay hay tàn nhẫn

Câu 17:

Bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” của Thanh Thảo đã gợi lên nhiều khía cạnh đặc biệt về số phận nhà thơ Lor-ca:

Qua số phận của Lor-ca

Bài thơ khẳng định vai trò của nghệ thuật như một phương tiện bảo tồn giá trị văn hóa và tinh thần

Tiếng nói của cá nhân

Tài sản chung, lưu giữ ký ức và cảm xúc của con người qua thời gian.

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------