Giáo án dạy thêm Ngữ văn 12 chân trời Bài 5: Tiền bạc và tình ái (Mô-li-e)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1: Hiểu biết chung về tác giả - tác phẩm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, dựa vào kiến thức đã học về văn bản Tiền bạc và tình ái, trả lời câu hỏi:

- Trình bày một số hiểu biết của em về tác giả Mô-li-e?

- Trình bày một số hiểu biết của em về văn bản Tiền bạc và tình ái?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.  

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trình bày các nội dung:

+ Hiểu biết về tác giả?

+ Xuất xứ văn bản?

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới. 

Nhiệm vụ 2: Nhắc lại kiến thức bài học

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS cả lớp thành 3 nhóm mỗi nhóm 6-8 HS.

- GV yêu cầu các nhóm đọc văn bản Tiền bạc và tình ái và trả lời câu hỏi:

+ Tóm tắt các sự kiện chính và hành động của nhân vật. Xác định tình huống hài kịch?

+ Màn độc thoại của Ác-pa-gông thể hiện điều gì?

+ Phân lớp các nhân vật trong vở kịch?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, vận dụng kiến thức đã học để thực hiện nhiệm vụ. 

- GV quan sát, hỗ trợ các nhóm (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 3 nhóm lần lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu các nhóm lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến cho nhóm bạn (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 3: Tổng kết

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân:

 - Trình bày đặc sắc nội dung và nghệ thuật của tác phẩm?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, rút ra kết luận theo thể loại về văn bản

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại 1 – 2 HS trình bày về nội dung, hình thức văn bản.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

1. Hiểu biết chung về tác giả - tác phẩm

a. Tác giả

- Tên: Mô-li-e.

- Năm sinh – năm mất: 1622 – 1673.

- Ông là người khai sinh ra nền hài kịch mới của sân khấu Pháp, có công đưa hài kịch từ chỗ là loại hình thức được xem là thấp kém lên thành văn học cao cấp.

- Mô-li-e cũng là người sáng tạo ra tiếng cười có tính bi kịch, mang ý nghĩa xã hội sâu sắc.

b. Tác phẩm tiêu biểu

- Các tác phẩm tiêu biểu của ông là: Trường học làm vợ, Tác-tuýp, Lão hà tiện, Trưởng giả học làm sang, Bệnh tưởng…

2. Tác phẩm

a. Thể loại

- Hài kịch.

-  Văn bản trích từ một số lớp cuối của vở kịch, hành động kịch xoay quanh cảnh mất tiền, tra hỏi và mặc cả tiền – tình.

b. Tóm tắt

Lão hà tiện (1668) là một trong những vở hài kịch nổi tiếng của Mô-li-e. Ác-pa-gông là người vô cùng keo kiệt, luôn tích toán thiệt hơn: tích trữ tiền bạc, cho vay nặng lãi, dè sẻn mọi chi tiêu; bắt con trai lấy bà góa lắm tiền, trong khi anh đang si mê cô gái nghèo Ma-ri-an; gả con gái Ê-li-dơ cho ông già nhiều của Ăng-xen-mơ trong khi nàng đang ngầm hẹn ước với anh chàng quản gia Va-le-rơ, còn bản thân lão rắp ranh tục huyền với Ma-ri-an trẻ đẹp. Để ép Ác-pa-gông thuận tình cho hai cặp uyên ương trẻ nên duyên, người hầu của Clê- ăng đã đánh cắp cái tráp tiền của lão, dùng nó làm vật “trao đổi” tiền - tình.

II. Nhắc lại kiến thức bài học

a. Sự kiện 

PHIẾU BÀI TẬP SỐ 1

b. Màn độc thoại – đỉnh cao của hài kịch Tiền bạc và tình ái

PHIẾU BÀI TẬP SỐ 2

c. Phân lớp nhân vật trong vở kịch

- Kẻ giàu có nhưng keo kiệt, bủn xỉn

- Người nghèo khổ nhưng giàu tình cảm

→ Xung đột kịch:

+ Lão ta mất tiền rồi lẫn tự nắm tay mình mà đòi nợ “A tôi đây mà. Trí óc tôi loạn rồi”, đã gây ra những xung đột ở những hồi sau. 

+ Đó là xung đột nảy sinh giữa lão và con cái lão, giữa lão và đầy tớ. 

+ Xung đột của Ác-pa-gông và Va-le-rơ là một điển hình. Ác-pa-gông nghi ngờ Valer lấy cắp tiền mình vì lão đã quá lú lẫn “ai xui mày hành động như thế”. Còn Va-le-rơ chìm đắm trong tình yêu với con gái lão nên đã trả lời lấp lửng gây ra xung đột giữa hai người: “Một vị thần mà bất kỳ việc gì vị đó xui làm đều có thể tha thứ được: tình yêu”.

3. Tổng kết

a. Nội dung

+ Màn độc thoại nội tâm của lão Ác-pa-gông khi biết mình mất tráp tiền là đỉnh cao của đoạn kịch. Đồng thời phê phán thói hà tiện, bủn xỉn của lão.

b. Nghệ thuật

+ Sử dụng thủ thuật trào phúng, độc thoại nội tâm đỉnh cao.

+ Xây dựng tình huống kịch đặc sắc.

SỰ KIỆN CHÍNH VÀ HÀNH ĐỘNG CỦA CÁC NHÂN VẬT VÀ TÌNH HUỐNG HÀI KỊCH CỦA VĂN BẢN TIỀN BẠC VÀ TÌNH ÁI

Sự kiện 1

Tính keo kiệt của Ác-pa-gông ngày càng bộc lộ rõ khi lão mất tráp bạc, kêu la trời đất

Sự kiện 2

Va-le-rơ bày tỏ tình cảm với con gái Ác-pa-gông, mặc cả nếu ưng thuận thì mới trả lại tráp tiền cho lão.

• Tình huống hài kịch: sự hà tiện đã khiến cho Ác-pa-gông lú lẫn, tất cả mọi câu chuyện của mọi người xung quanh, lão đều mặc định cho rằng đang nói về đống tiền của lão.

Ác-pa-gông

Tự nói với mình

Với đồng tiền

Với tên trộm vô hình

Với khán giả

À! Tôi đây mà. Đầu óc tôi loạn rồi, tôi không còn biết tôi ở đâu, tôi là ai và tôi đương làm gì.

Than ôi! Khốn khổ tiền của tôi ơi, khốn khổ tiền của tôi ơi, bạn yêu quý ơi, chúng đã cướp mất mày của tao đi rồi! Và mất mày là tao mất chốn nương tựa, niềm an ủi, nỗi vui của tao, thế là đời tao hết rồi, tao chẳng còn sống ở thế gian làm gì nữa ! Không có mày, tao sống là sao nổi…

Nó là đứa nào! Nó ra sao rồi? Nên chạy ngả nào? Ngả nào chẳng nên chạy? Nó có ở kia không? Nó có ở đây không? Ai đó? Đứng lại!

Này! Đằng kia đương nói chuyện về cái gì thế? Về cái đứa đã ăn trộm của tôi đấy à? Ở trên kia, cái gì mà ồn ào thế? Kẻ trộm của tôi ở trên đó à?...

Trường THPT:………………………

Lớp:…………………………………..

Họ và tên:……………………………..

PHIẾU BÀI TẬP

VĂN BẢN TIỀN BẠC VÀ TÌNH ÁI

Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng:

Câu 1: Nội dung chính của đoạn trích Lão hà tiện là gì?

A. Màn độc thoại của Ác-pa-gông khi phát hiện bị mất tráp tiền và cuộc đối thoại giữa hắn và Ba-le-rơ.

B. Màn đối thoại giữa Ác-pa-gông và các con của mình.

C. Là cảnh tra hỏi tiền và mặc cả của Ác-pa-gông và tên cướp.

D. Là màn tra hỏi Ba-le-rơ của viên cảnh sát.

Câu 2: Trong đoạn mở đầu của đoạn trích, màn độc thoại của Ác-pa-gông khi phát hiện tráp tiền bí mật bị đánh cắp Lão than vãn với ai?

A. Với trời.

B. Một mình.

C. Với con gái.

D. Với tên cảnh sát.

Câu 3: Giọng điệu, hành động cũng như cử chỉ của Ác-pa-gông trong đoạn độc thoại là gì?

A. Hoảng loạn, rối rắm và mất kiểm soát.

B. Bình tĩnh và nghiêm túc kiểm tra lại mọi ngóc ngách.

C. Nóng vội, tức tối muốn lật tung mọi thứ lên để tìm bằng được tráp tiền.

D. Tức giận phát điên tra hỏi mọi kẻ hầu người hạ trong gia đình.

Câu 4: Với Ác-pa-gông “tình yêu” của ông ta là gì?

A. Là những đứa con yêu dấu của ông ta.

B. Là người vợ quá cố của ông ta.

C. Là cái tráp tiền bị đánh cắp.

D. Là tình yêu đất nước nồng nàn.

Câu 5: Tình huống kịch nào được coi là bất ngờ?

A. Khi Va-le-rơ nói mình và cô chủ đã kí bản đính ước hôn nhân.

B. Khi Va-le-rơ nói mình đã đánh cắp tráp tiền của Ác-pa-gông.

C. Khi Ác-pa-gông phát hiện thân phận thực sự của Va-le-rơ.

D. Khi Va-le-rơ nói kẻ trộm thực sự là lão bếp.

1. A

2. B

3. A

4. C

5. A