Giáo án gộp Công nghệ 12 Lâm nghiệp - Thuỷ sản Cánh diều kì II

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS nghiên cứu nội dung mục 1.2 trong SGK và thực hiện yêu cầu: Hãy nêu thành phần dinh dưỡng có trong thức ăn thuỷ sản. 

- GV tổ chức cho HS đọc thông tin mục Em có biết để có thêm kiến thức về thành phần dinh dưỡng của thức ăn cho động vật thuỷ sản.

- GV cung cấp thêm kiến thức cho HS thông qua trả lời câu hỏi Luyện tập: Dựa vào Bảng 16.1, hãy so sánh thành phần của các chất dinh dưỡng có trong thức ăn của một số loài thuỷ sản. (Đính kèm bên dưới phần Nhiệm vụ)

Bước 2: HS tiếp nhận nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghiên cứu mục 1, thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời:

* Trả lời câu hỏi của GV (DKSP).

* Trả lời câu hỏi Luyện tập: 

+ Tôm, cá nhỏ có nhu cầu dinh dưỡng (protein) cao hơn cá so với giai đoạn truưởng thành. Ví dụ: tôm giống cần 42% và cá song giống cần 55% protein.

+ Cá nước lạnh nói chung và cá tầm nói riêng có nhu cầu lipid cao hơn các động vật thuỷ sản nước ấm. Ví dụ: cá tầm thương phẩm cần 17% lipid cao hơn rất nhiều so với các loài cá khác. 

- Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung đáp án (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về thành phần dinh dưỡng thức ăn cho động vật thuỷ sản.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới. 

1. Thành phần dinh dưỡng thức ăn cho động vật thuỷ sản

1.1. Khái niệm thức ăn thuỷ sản

- Là sản phẩm cung cấp dinh dưỡng, thành phần có lợi cho sự phát triển của động vật thuỷ sản;

- Bao gồm: thức ăn hỗn hợp, chất bổ sung, thức ăn tươi sống và nguyên liệu (Hình 16.1).

1.2. Thành phần dinh dưỡng của thức ăn thuỷ sản

- Hầu hết các loại thức ăn đều có thành phần dinh dưỡng giống nhau là nước, protein, lipid, carbohydrate, vitamin và khoáng (Hình 16.2) nhưng tỉ lệ của các thành phần dinh dưỡng trong các loại thức ăn lại khác nhau. 

+ Thức ăn có nguồn gốc động vật, thức ăn tươi sống thường có hàm lượng protein cao. 

+ Thức ăn có nguồn gốc thực vật thường có mùi, vị kém hấp dẫn động vật thuỷ sản và khó tiêu hoá hơn do có chứa các chất kháng dinh dưỡng. 

+ Các chất bổ sung, phụ gia và một số nguyên liệu đặc biệt có ít hoặc không có giá trị dinh dưỡng; nhưng khi bổ sung vào trong thức ăn chúng sẽ đem lại nhiều ích lợi như tăng khả năng kết dính, hấp phụ độc tố, kích thích tiêu hoá....

Bảng 16.1. Thành phần dinh dưỡng trong thức ăn công nghiệp

của một số loại thuỷ sản

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành bốn nhóm, yêu cầu HS khám phá mục 2 trong SGK và giao nhiệm vụ cụ thể:

+ Nhóm 1: Tìm hiểu vai trò của nhóm thức ăn hỗn hợp.

+ Nhóm 2: Tìm hiểu vai trò của nhóm thức ăn bổ sung.

+ Nhóm 3: Tìm hiểu vai trò của nhóm thức ăn tươi sống.

+ Nhóm 4: Tìm hiểu về nguyên liệu thức ăn.

- GV hướng dẫn HS thực hiện yêu cầu: Hãy nêu các nhóm thức ăn trong nuôi trồng thuỷ sản.

- GV cung cấp thêm kiến thức cho HS thông qua trả lời câu hỏi Luyện tập: Hãy kể tên các loại thức ăn sống có thể có trong ao nuôi cá.

- GV tổ chức cho HS trả lời câu hỏi Vận dụng: Ở địa phương em có những loại nguyên liệu nào có thể sử dụng để chế biến thức ăn cho cá?

Bước 2: HS tiếp nhận nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác thông tin trong mục 2 để hoàn thành yêu cầu của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả làm việc.

* Trả lời câu hỏi của GV:

Các nhóm thức ăn trong nuôi trồng thuỷ sản là:

+ Thức ăn hỗn hợp.

+ Thức ăn bổ sung.

+ Thức ăn tươi sống.

* Trả lời câu hỏi Luyện tập:

Động vật và thực vật phù du, tôm,ốc nhỏ, rau, cỏ, bèo tấm, bèo tây,…thuộc về nhón thức ăn tươi sống có thể có trong ao nuôi cá (có nguồn gốc tự nhiên trong ao).

* Trả lời câu hỏi Vận dụng:

Mỗi địa phương có những điều kiện khác nhau, nguồn nguyên liệu khác nhau để chế biến thức ăn cho cá. Ví dụ như: 

+ Các nguyên liệu là ngũ cốc và củ: cám gạo, ngô (bắp), đậu tương, khoai, sắn,…

+ Các nguyên liệu cung cấp chất béo: dầu cá, dầu lạc, dầu đậu tương, dầu dừa,…

+ Các nguyên liệu cung cấp carbonhydrate, cơ: rau cỏ, các loại lá cây,…

+ Nguyên liệu cung cấp protein động vật: trùn quế, ấu trùng ruồi lính đen, bột xương thịt,…
+ Nguyên liệu cung cấp khoáng: bột đá, bột vỏ sò,…

- Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về vai trò của các nhóm thức ăn thuỷ sản. 

- GV chuyển sang nội dung luyện tập. 

2. Vai trò của các nhóm thức ăn thuỷ sản

2.1. Thức ăn hỗn hợp

- Khái niệm:

+ Là loại thức ăn được phối hợp từ nhiều loại thành phần nguyên liệu khác nhau theo một công thức nhất định;

+ Nhằm tạo ra thành phẩm thức ăn cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng như: protein, lipid, carbohydrate, vitamin và khoáng chất để phù hợp với từng loại vật nuôi theo từng thời kì sinh trưởng khác nhau. 

- Thức ăn hỗn hợp được sản xuất bằng quy trình công nghệ cao có thành phần dinh dưỡng cân đối được gọi là thức ăn công nghiệp.

- Ngoài ra, thức ăn hỗn hợp cũng có thể là những thức ăn tự chế biến từ một số nguyên liệu sẵn có nhưng thành phần dinh dưỡng chưa cân đối.

2.2. Thức ăn bổ sung

- Là thức ăn đơn hoặc hỗn hợp của nhiều nguyên liệu cho thêm vào khẩu phần ăn hoặc bổ sung vào môi trường nuôi để cân đối các chất dinh dưỡng cần thiết cho đối tượng nuôi.

2.3. Thức ăn tươi sống

- Là các loại thức ăn ở dạng tươi hoặc sống như cá tạp, các sinh vật phù du (luân trùng, artemia, copepoda,...). 

- Nhóm thức ăn này có hàm lượng dinh dưỡng cao, cân đối và dễ tiêu hoá. 

- Khi sử dụng cá tạp làm thức ăn cần lưu ý kiểm soát chất lượng nước.

2.4. Nguyên liệu thức ăn

- Nguyên liệu thức ăn có thể là một thành phần đơn lẻ hoặc kết hợp (hỗn hợp) được thêm vào để chế biến thành thức ăn thuỷ sản. 

- Nguyên liệu thức ăn có thể có nguồn gốc từ động vật (bột cá, bột thịt, bột máu,...) hoặc từ thực vật (ngũ cốc, phụ phẩm xay xát, dầu đậu tương,...) hay cũng có thể là các chất bổ sung như vitamin, khoáng chất, chất kết dính, chất tạo màu....

Trường THPT:………………………………………….

Lớp:……………………………………………………..

Họ và tên:……………………………………………….

PHIẾU BÀI TẬP CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP – THUỶ SẢN 12  

 – CÁNH DIỀU

BÀI 16: THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG CỦA 

THỨC ĂN CHO ĐỘNG VẬT THUỶ SẢN

PHẦN I : Trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn

Khoanh vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng:

Câu 1: Thức ăn thuỷ sản là

A. sản phẩm bổ sung các chất kháng cho động vâth thuỷ sản.

B. sản phẩm cung cấp thành phần có lợi cho sự phát triển của động vật thuỷ sản.

C. sản phẩm cung cấp dinh dưỡng cho sự phát triển của động vật thuỷ sản.

D. sản phẩm cung cấp dinh dưỡng, thành phần có lợi cho sự phát triển của động vật thuỷ sản.

Câu 2: Thức ăn thuỷ sản không bao gồm

A. thức ăn kích thích tăng trưởng. 

B. thức ăn hỗn hợp.

C. chất bổ sung.

D. thức ăn tươi sống và nguyên liệu.

Câu 3: Chất bổ sung có vai trò là

A. chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng để phì hợp với từng loài, từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển thuỷ sản.

B. tăng giá trị dinh dưỡng trong khẩu phẩn ăn, động vật tiêu hoá, hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn.

C. cung cấp chất dinh dưỡng (protein hàm lượng cao) cho động vật thuỷ sản, phù hợp với đặc tính bắt mồi chủ động.

D. phối chế thức ăn, cung cấp protein, năng lượng và chất phụ gia

Câu 4: Thức ăn trong hình dưới đây thuộc nhóm thức ăn nào cho thuỷ sản?

A. Thức ăn hỗn hợp.

B. Thức ăn tươi sống.

C. Chất bổ sung.

D.  Nguyên liệu.

Câu 5: Cho các nhận định sau:

1. Trong thức ăn chăn nuôi, các chất vô cơ là khoáng đa lượng.
2. Thức ăn thuỷ sản được chia thành 3 nhóm.
3. Thức ăn hỗn hợp có vai trò là chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng để phì hợp với từng loài, từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển thuỷ sản.
4. Chất kích thích tăng trưởng không phải thành phần dinh dưỡng có trong thức ăn thuỷ sản.
5. Trong thức ăn chăn nuôi, các chất hữu cơ là protein, lipid, carbonhydrate,…

Số nhận định đúng là

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

PHẦN II: Trắc nghiệm đúng sai

Trong mỗi ý A, B, C, D ở mỗi câu, chọn đúng hoặc sai

Câu 1: Thức ăn thuỷ sản được chia thành 4 nhóm: thức ăn hỗn hợp, thức ăn bổ sung, thức ăn tươi sống và nguyên liệu thực ăn. Mỗi nhóm thức ăn đều có vai trò khác nhau đối với động vật thuỷ sản.

a) Thức ăn hỗn hợp cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho các loài vật nuôi theo từng thời kì sinh trưởng khác nhau.

b) Thức ăn bổ sung được coi như là thức ăn chính của một số loại vật nuôi.

c) Thức ăn tươi sống là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng quan trọng cho động vật thuỷ sản.

d) Nguyên liệu thức ăn gốc động vật có nhiều chất dinh dưỡng hơn là gốc thức vật.

Câu hỏi

1

2

3

4

5

Đáp án

D

A

C

B

B

Câu 1

Đ

S

Đ

Đ