Mô tả được một số biện pháp cơ bản xử lí môi trường trước và sau nuôi thủy sản.
Trình bày được ứng dụng công nghệ sinh học trong xử lí môi trường nuôi thủy sản.

2. Năng lực

Năng lực chung:

Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

Năng lực tìm hiểu công nghệ: Lựa chọn được các nguồn tài liệu phù hợp để tìm hiểu về các biện pháp xử lí môi trường trước, trong và sau khi nuôi thủy sản trong đó tập trung vào các phương pháp ứng dụng công nghệ sinh học ở Việt Nam và thế giới.

3. Phẩm chất

Chăm chỉ: HS chuẩn bị bài trước khi đến lớp, hăng say tìm tòi kiến thức bên ngoài để mở rộng hiểu biết và thường xuyên xem lại kiến thức bài cũ.
Trung thực: HS thật thà, ngay thẳng trong việc đánh giá và tự đánh giá; HS mạnh dạn nói lên ý tưởng, suy nghĩ của mình.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC

1. Đối với giáo viên

Giáo án, SGK, SGV, SBT Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản – Cánh diều.
Phiếu bài tập cho HS.
Máy tính, máy chiếu (nếu có).
Tranh ảnh, video liên quan đến nội dung bài học.

2. Đối với học sinh

SGK, SBT Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản – Cánh diều.
Tìm hiểu trước thông tin phục vụ cho bài học qua SGK Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản và internet.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Giúp HS tái hiện những kiến thức, kinh nghiệm đã có liên quan đến môi trường nuôi thủy sản. Đồng thời, kích thích HS mong muốn tìm hiểu, khám phá các nội dung mới trong bài học.

b. Nội dung: HS quan sát hình ảnh GV cung cấp, thực hiện yêu cầu của GV.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về các biện pháp xử lí môi trường nuôi thủy sản.

d.Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh sau:

A person standing in a muddy field

Description automatically generated

- GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức thực tế, trả lời câu hỏi: Người nuôi thường làm gì để xử lí nước trước khi thả giống hoặc sau khi thu hoạch thủy sản?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình, thực hiện yêu cầu của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 2 – 3 HS xung phong trả lời:

+ Trước khi cấp nước vào ao, nền đáy ao nuôi cần được nạo vét, bón vôi, phơi đáy.

+ Sau khi thu hoạch thủy sản:

Xử lí nước thải bằng ao lắng hoặc dùng nước thải để tưới cho cây trồng; đối với hệ thống nuôi nhiễm bệnh, nước thải cần được xử lí theo quy định.
Xử lí chất thải rắn: nạo vét, đưa đến các vùng trồng cây nông nghiệp để bóng cho cây trồng hoặc ủ để tạo phân vi sinh,….

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV chưa chốt đúng sai mà dẫn dắt HS vào bài học: Để biết được câu trả lời của các bạn là đúng hay sai cũng như tìm hiểu các bước xử lí nước trước và sau khi nuôi thủy sản, chúng ta cùng nghiên cứu bài học ngày hôm nay – Bài 13: Xử lí môi trường nuôi thủy sản.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu một số biện pháp xử lí môi trường trước khi nuôi thủy sản

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS mô tả được biện pháp xử lí môi trường nước trước và sau khi nuôi thủy sản.

b. Nội dung: HS làm việc nhóm, khai thác thông tin mục 1 SGK tr.68-70, hoàn thành yêu cầu của GV.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về biện pháp xử lí môi trường nước trước và sau khi nuôi thủy sản.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS nghiên cứu nội dung mục I.1, kết hợp quan sát Hình 13.1 trong SGK và thực hiện yêu cầu: Cần phải thực hiện những công việc gì để xử lí nước trước khi nuôi thủy sản? Hãy mô tả những công việc đó.

- GV cung cấp thêm kiến thức cho HS thông qua trả lời câu hỏi Luyện tập: Hãy cho biết tác dụng của việc xử lí nước trước khi thả giống.

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, dựa vào thông tin mục 1.2a, cho biết: Hãy mô tả một số biện pháp xử lí nước thải sau khi nuôi thủy sản.

- GV tổ chức cho HS liên hệ thực tế, trả lời câu hỏi Vận dụng: Nước thải từ ao nuôi tôm lợ, mặn có phù hợp để tưới cho cây nông nghiệp không? Vì sao?

- GV yêu cầu HS dựa vào thông tin mục 1.2b, trả lời câu hỏi: Hãy mô tả một số biện pháp xử lí chất thải rắn sau nuôi thủy sản.

Bước 2: HS tiếp nhận nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghiên cứu mục 1, thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời:

* Trả lời câu hỏi của GV (DKSP).

* Trả lời câu hỏi Luyện tập: Tác dụng của xử lí nước trước khi thả giống:

+ Ngăn chặn và diệt tôm, cá tạp xâm nhập vào ao, khi chúng xâm nhập vào ao có thể mang mầm bệnh và lây bệnh cho các đối tượng nuôi, tiêu tốn thức ăn trong quá trình nuôi và sinh sản không kiểm soát trong ao.

+ Khử trùng, diệt khuẩn, tiêu diệt mầm bệnh trong nước: Nguồn nước có thể mang mầm bệnh, vi sinh vật gây hại nên cần được khử trùng bằng hóa chất khử trùng, ngăn chặn mầm bệnh đưa vào hệ thống nuôi từ nguồn nước.

+ Tạo môi trường nước có chất lượng phù hợp (pH phù hợp, tăng hàm lượng khoáng, loại bỏ chất ô nhiễm, khí độc, vi sinh vật có lợi phát triển).

* Trả lời câu hỏi Vận dụng: Nước thải từ ao nuôi tôm lợ, mặn không phù hợp để tưới cho cây nông nghiệp do có độ mặn cao. Cây trồng dễ bị chết khi tưới nước thải lợ, mặn.

- Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung đáp án (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về biện pháp xử lí môi trường nước trước và sau khi nuôi thủy sản.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

1. Xử lí môi trường nước trước và sau nuôi thủy sản

1.1. Xử lí nước trước khi nuôi thủy sản

- Trước khi cấp nước vào ao, nền đáy ao nuôi cần được nạo vét, bón vôi và phơi đáy.

- Lấy nước vào hệ thống nuôi qua túi lọc.

- Khử trùng nước bằng hóa chất thích hợp.

- Sử dụng chế phẩm sinh học

1.2. Xử lí nước sau khi nuôi thủy sản

a) Xử lí nước thải