Giáo án Công nghệ 12 Lâm nghiệp thủy sản cánh diều bài 19: Quy trình nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP

                         Quy trình

Tiêu chí

VietGAP

Thông thường

Quản lí con giống

- Sử dụng con giống có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm dịch và chứng nhận chất lượng.

- Ghi chép đầy đủ thông tin về nguồn gốc, số lượng, ngày thả giống.

- Thường sử dụng con giống tự nhiên hoặc từ các nguồn không rõ ràng.

- Ít quan tâm đến việc ghi chép thông tin về con giống.

Quản lí thức ăn

+ Sử dụng thức ăn có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của con nuôi.

+ Cho ăn đúng định lượng, theo hướng dẫn của nhà sản xuất thức ăn. + Ghi chép đầy đủ thông tin về loại thức ăn, số lượng, thời gian cho ăn.

+ Thường sử dụng thức ăn tự chế biến hoặc thức ăn giá rẻ, không rõ nguồn gốc.

+ Cho ăn theo kinh nghiệm, không theo định lượng cụ thể.

+ Ít quan tâm đến việc ghi chép thông tin về thức ăn.

Quản lí môi trường

+ Theo dõi và kiểm soát các yếu tố môi trường như: pH, độ kiềm, độ mặn, oxygen hòa tan…

+ Thường xuyên xử lý ao nuôi, thay nước định kỳ để đảm bảo môi trường ao nuôi phù hợp với con nuôi.

+ Ít quan tâm đến việc quản lý môi trường.

+ Thường để môi trường ao nuôi tự nhiên, không xử lý hoặc thay nước định kỳ.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm (4 - 6 HS / nhóm), quan sát hình 19.1, đọc thông tin mục 1 trong SGK và giao nhiệm vụ cụ thể:

+ Nhóm chẵn: Tìm hiểu về khái niệm VietGAP.

+ Nhóm lẻ: Tìm hiểu về lợi ích của nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP. 

Bước 2: HS tiếp nhận nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghiên cứu mục 1, thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 3 - 4 nhóm trình bày kết quả thảo luận.

- Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung đáp án (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về biện pháp xử lí môi trường nước trước và sau khi nuôi thủy sản.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới. 

1. VietGAP trong nuôi trồng thuỷ sản

1.1. Khái niệm

- Quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP tuân theo các yêu cầu đối với thực hành nuôi trồng thuỷ sản tốt trong ao, có thể kiểm soát các yếu tố đầu vào từ khâu chuẩn bị ao, thả giống đến khâu thu hoạch để làm thực phẩm. 

- Quy trình gồm 7 bước (Đính kèm Hình 19.1 bên dưới phần Nhiệm vụ).

1.2. Lợi ích của nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP

- Đối với cơ sở nuôi: 

+ giảm chi phí sản xuất;

+ sản phẩm có chất lượng ổn định; 

+ tạo dựng được mối quan hệ tốt với người lao động và cộng đồng xung quanh.

- Đối với người lao động: 

+ được làm việc trong môi trường an toàn đảm bảo vệ sinh;

+ nâng cao kĩ năng lao động thông qua đào tạo về VietGAP.

- Đối với người tiêu dùng và xã hội: 

+ biết rõ được nguồn gốc thực phẩm;

+ công bằng trong việc lựa chọn thực phẩm an toàn,..

- Đối với cơ sở chế biến thuỷ sản: 

+ có nguồn nguyên liệu đảm bảo;

+ giảm chi phí ở các công đoạn kiểm tra chất lượng sản phẩm thuỷ sản;

+ tăng cơ hội xuất khẩu sản phẩm,...

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành bốn nhóm, cho HS nghiên cứu mục 2 trong SGK, hoàn thành phiếu bài tập:

- GV yêu cầu HS tiếp tục thảo luận nhóm:

(1) Dựa vào mục 2.1.a trả lời câu hỏi: Cơ sở hạ tầng của cơ sở nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP phải đảm bảo những yêu cầu nào?

(2) Dựa vào mục 2.1.c trả lời câu hỏi: Hãy nêu các yêu cầu về trang thiết bị, máy móc, dụng cụ của cơ sở nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP.

(3) Dựa vào mục 2.1.D trả lời câu hỏi: Nhân sự trong cơ sở nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP phải đáp ứng những yêu cầu nào?

(4) Dựa vào mục 2.2 trả lời câu hỏi: Giống thuỷ sản cần đảm bảo những yêu cầu nào theo tiêu chuẩn VietGAP?

(5) Dựa vào mục 2.3 trả lời câu hỏi: Việc sử dụng thức ăn khi nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP phải đảm bảo những yêu cầu gì?

(6) Dựa vào mục 2.3.c trả lời câu hỏi: Môi trường nuôi thuỷ sản được kiểm soát như thế nào trong tiêu chuẩn VietGAP?

(7) Dựa vào mục 2.3.b trả lời câu hỏi: Việc quản lí dịch bệnh trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP được thực hiện như thế nào?

(8) Dựa vào mục 2.5 trả lời câu hỏi: Trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP, chất thải được thu gom và xử lí như thế nào?

(9) Dựa vào mục 2.6.a trả lời câu hỏi: Việc lưu trữ hồ sơ trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm mục đích gì?

(10) Dựa vào mục 2.6.b trả lời câu hỏi: Vì sao quy trình truy xuất nguồn gốc phải được vận hành thử trước khi chính thức thực hiện?

- GV tổ chức cho HS mở rộng kiến thức thông qua trả lời các câu hỏi Luyện tập:

a. Vì sao nuôi trồng thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP không gây ô nhiễm môi trường?

b. Bảng 19.1 - 19.3 được sử dụng để ghi chép, theo dõi, lưu trữ thông tin cho bước nào trong quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP? (Đính kèm Bảng 19.1 - 19.3 bên dưới phần Nhiệm vụ)

- GV hướng dẫn HS liên hệ thực tế, thực hiện nhiệm vụ trong mục Vận dụng: Hãy tìm hiểu một số cơ sở nuôi thuỷ sản mà em biết. Các cơ sở nuôi đó đã đảm bảo được những tiêu chí nào của quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP? Vì sao?

Bước 2: HS tiếp nhận nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác thông tin trong mục 2 để hoàn thành yêu cầu của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả làm việc.

* Trả lời câu hỏi của GV:

(1) - (8): (DKSP).

(9) Hồ sơ liên quan đến quá trình nuôi trồng phải được lưu trữ ít nhất 24 tháng tính từ thời điểm thu hoạch để đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc khi có yêu cầu.

(10) Giúp đảm bảo quy trình không còn sai sót khi thực hiện.

* Trả lời câu hỏi Luyện tập:

a. Tiêu chuẩn VietGAP có yêu cầu việc thu gom xử lí chất thải theo quy định, đạt tiêu chuẩn trước khi thải ra môi trường.

b. Bảng 19.1, Bảng 19.3 thuộc bước Quản lí và chăm sóc. Bảng 19.2 thuộc bước Lựa chọn và thả giống.

- Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về ứng dụng công nghệ sinh học trong xử lí môi trường nuôi thủy sản.

- GV chuyển sang nội dung luyện tập. 

2. Quy trình nuôi thuỷ sản theo tiêu chuẩn VietGAP

Phiếu bài tập đính kèm phía dưới Hoạt động 2.