Giáo án Sinh học 12 chân trời Bài Ôn tập Chương 3

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

ÔN TẬP CHƯƠNG 3

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ: 

• Hệ thống hóa lại các nội dung cơ bản và trọng tâm trong Chương 3. Di truyền quần thể và di truyền học người.

• Củng cố lại kiến thức đã học trong Chương 3 về di truyền quần thể và di truyền học người.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự chủ và tự học: Rèn luyện và phát triển được năng lực tự học: tự giác và chủ động tìm tòi các cách thức hệ thống kiến thức, hoàn thiện các nội dung được nhóm phân công..

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: 

  • Rèn luyện và phát triển được năng lực diễn đạt bằng văn bản (qua việc ghi tóm tắt tổng hợp các kiến thức bằng lời nói, hoặc bằng giải thích, thuyết minh sơ đồ/slide trước tổ, nhóm/lớp.

  • Rèn được các kĩ năng giao tiếp giữa các thành viên trong nhóm, giao tiếp với GV; đánh giá và tự đánh giá; biết phân công công việc giữa các thành viên một cách hợp lí khi hợp tác thông qua thảo luận tổ, nhóm.

• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: 

  • Sáng tạo trong việc trình bày, diễn đạt các nội dung ôn tập (sơ đồ tóm tắt, bảng phân biệt, so sánh,...).

  • Trả lời đúng được các câu hỏi và bài tập trong SGK cũng như các câu hỏi bổ sung của GV và câu hỏi trong sách Bài tập, Để học tốt, Nâng cao và phát triển Sinh học 12.

  • Tự đề xuất dược các dạng câu hỏi và bài tập mới liên quan đến nội dung bài học và phù hợp với dạng thức thi.

Năng lực sinh học:

• Năng lực nhận thức sinh học: Củng cố kiến thức bằng cách hệ thống hoá lại được các nội dung cơ bản và trọng tâm trong Chương 3 dưới dạng các sơ đồ tư duy, bảng biểu, hình vẽ minh hoạ,...

• Năng lực tìm hiểu thế giới sống: Củng cố lại kiến thức đã học trong Chương 3 về di truyền quần thể và di truyền học người.

• Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Trả lời sáng tạo và đúng dẫn các câu hỏi và bài tập phù hợp với nội dung chủ đề, phân tích và giải thích được câu hỏi có hình ảnh, sơ đồ, thí nghiệm theo đúng cấu trúc với ba phần của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: rèn luyện đức tính kiên trì, tự học tập, tự tìm tòi, khám phá, sáng tạo, kiên trì vượt qua khó khăn.

• Trung thực: rèn ý thức tổ chức kỉ luật bản thân và kỉ luật nhóm, tuân thủ theo sự hướng dẫn của các thầy cô.

• Trách nhiệm: báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ của cá nhân, nhóm; biết lắng nghe, chia sẻ và học tập lẫn nhau; có ý thức bảo vệ sức khỏe bản thân phòng tránh các bệnh di truyền.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, kế hoạch bài dạy môn Sinh học 12 - Chân trời sáng tạo.

• Máy chiếu, máy tính.

• Phiếu học tập, các câu hỏi và bài tập thuộc Chương 3.

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Sinh học 12 - Chân trời sáng tạo.

• Giấy A0, bút lông nhiều màu, phấn màu.

• Các nhóm nghiên cứu, tự phân công chuẩn bị các nội dung ôn tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Xác định được các vấn đề cần ôn tập và nhu cầu muốn ôn tập, củng cố lại kiến thức phần di truyền; xác định các dạng câu hỏi và đề thi theo chương trình mới của Bộ.

b. Nội dung: GV giao nhiệm vụ học tập; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học ở phần Di truyền học để thực hiện nhiệm vụ.

c. Sản phẩm học tập: Bảng KWL đã hoàn thành của các nhóm.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 3 - 4 HS, phát các thẻ trò chơi có nội dung như sau:

• Nuôi cấy và kiểm chứng sự biểu hiện gene ở các tế bào chuyển gene.

• Các tế bào chuyển gene hoạt động (tổng hợp enzyme ADA) thay thế cho các tế bào bệnh.

• Biến nạp gene mã hóa enzyme ADA vào virus.

• Tách tế bào gốc tạo máu từ tủy xương của người bệnh.

• Đưa các tế bào chuyển gene vào hệ tuần hoàn của người bệnh.

• Cho virus tái tổ hợp lây nhiễm vào tế bào của người bệnh.

- GV yêu cầu các nhóm HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học, trong vòng 3 phút gắn các thẻ vào vị trí thích hợp trong hình dưới đây để hoàn thành sơ đồ quy trình điều trị bệnh suy giảm miễn dịch nghiêm trọng ở người bằng liệu pháp gene:

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức, kĩ năng để tham gia trò chơi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Các nhóm báo cáo sản phẩm:

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và cho điểm các nhóm.

- GV dẫn dắt HS vào bài học - Ôn tập Chương 3.

B. HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Hệ thống hóa kiến thức

a. Mục tiêu: Hệ thống hóa lại các nội dung cơ bản và trọng tâm trong Chương 3. Di truyền quần thể và di truyền học người.

b. Nội dung: GV dẫn dắt, giao nhiệm vụ; HS hệ thống hóa lại kiến thức đã học ở Chương 3. Di truyền quần thể và di truyền học người.

c. Sản phẩm học tập: Sơ đồ tư duy của các nhóm HS.

d. Tổ chức hoạt động:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học ở Chương 3.

b. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng để trả lời câu hỏi luyện tập các kiến thức đã học

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS cho câu hỏi luyện tập củng cố kiến thức.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

Nhiệm vụ 1. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn

- GV yêu cầu cá nhân HS  thực hiện nhiệm vụ sau: Chọn phương án trả lời đúng nhất cho các câu hỏi trắc nghiệm sau:

Câu 1: Ở đậu hà lan, một gene quy định một tính trạng trong đó allele A quy định hoa màu tím, a quy định hoa màu trắng. Trong một vườn trồng cây đậu hà lan có 36 cây hoa tím và 64 hoa trắng. Giả sử quần thể đạt trạng thái cân bằng di truyền, thì tần số allele a trong quần thể là bao nhiêu?

A. 0,36.                 B. 0,48.                 C. 0,80.                 D. 0,64.

Câu 2: Đặc điểm nào sau đây không đúng đối với quần thể tự thụ phấn và giao phối gần?

A. Tần số kiểu gene đồng hợp tử tăng và dị hợp tử giảm qua các thế hệ.

B. Tần số allele trong quần thể có xu hướng không đổi qua các thế hệ.

C. Quần thể tự thụ phấn và giao phối gần có tính đa hình cao.

D. Tỉ lệ giữa số lượng cá thể có kiểu gene đồng hợp và dị hợp không đổi.

Câu 3: Ở một quần thể ruồi giấm, xét một gene có 2 allele A1 và A2. Trong đó, tỉ lệ các giao tử được tạo ra trong quần thể chứa allele A1 là 70%. Quần thể này đã cân bằng di truyền theo định luật Hardy - Weinberg. Tỉ lệ cá thể ruồi giấm mang cả hai allele A1 và A2 là bao nhiêu?

A. 0,7.                   B. 0,14.                 C. 0,49.                 D. 0,42.

Câu 4: Phát biểu nào sau đây là không đúng về liệu pháp gene?

A. Liệu pháp gene đã được sử dụng thành công để chữa trị một bệnh di truyền như bệnh bạch cầu lympho cấp, Alzheimer, Parkinson, xơ cứng teo cơ một bên (ALS),...

B. Gene liệu pháp có thể được chuyển thẳng vào cơ thể qua hình thức tiêm và hoặc nó có thể được chuyển vào các tế bào gốc sau đó mới chuyển vào cơ thể.

C. Virus được sử dụng như là vector chuyển gene vào tế bào và rất an toàn với người bệnh, gene có thể cảm ứng được đúng vị trí đích và không gắn nhầm chỗ.

D. Một trong những nguyên lí của liệu pháp gene là có thể dùng gene liệu pháp để gây chết cho tế bào bị bệnh.

------------------------------

----------------- Còn tiếp ------------------