Giáo án Sinh học 12 chân trời Bài 28: Phát triển bền vững

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục I SGK tr.184 và nêu khái niệm về phát triển bền vững.

- GV yêu cầu HS quan sát và phân tích Hình 28.3 để minh họa cho nhận định: Trong quá trình phát triển của một quốc gia, luôn có sự tác động qua lại giữa ba lĩnh vực: kinh tế, xã hội và môi trường.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi thảo luận 1: Lấy ví dụ về sự tác động qua lại giữa kinh tế – xã hội – môi trường trong quá trình phát triển.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ 

- HS thực hiện nhiệm vụ theo hướng dẫn của GV.

- GV định hướng, hỗ trợ HS (nếu cần).

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- GV sử dụng https://vongquaymayman.co/ mời đại diện HS xung phong trả lời câu hỏi.

Khi kinh tế phát triển bền vững sẽ tạo ra việc làm và thu nhập cho con người, sẽ có nguồn lực để phát triển xã hội và bảo vệ môi trường; khi xã hội phát triển sẽ tạo ra lao động có chất lượng và một xã hội ổn định cho kinh tế phát triển, con người trong xã hội đó có ý thức và hành động bảo vệ môi trường; khi môi trường bền vững sẽ tạo ra các nguồn lực thiên nhiên (đất đai, nguồn nước, cảnh quan,...) dồi dào để phục vụ nền kinh tế và thúc đẩy xã hội phát triển.

- Các HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS.

- GV chuẩn kiến thức và yêu cầu HS ghi chép.

- GV dẫn dắt sang hoạt động tiếp theo.

I. KHÁI NIỆM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

- Phát triển bền vững là sự phát triển đáp ứng nhu cầu của thế hệ hiện tại mà không làm ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu của thế hệ tương lai.

- Trong quá trình phát triển của một quốc gia, luôn có sự tác động qua lại giữa ba lĩnh vực: kinh tế, xã hội và môi trường.

- Những thách thức lớn trong phát triển bền vững:

(i) Khai thác, sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên.

(ii) Hạn chế gây ô nhiễm môi trường.

(iii) Bảo tồn đa dạng sinh học.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc mục II.1a SGK về các loại tài nguyên thiên nhiên.

- GV chiếu bảng liệt kê một số loại vật chất, yêu cầu HS xác định các loại tài nguyên thiên nhiên trong bảng.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi SGK: Ngoài tài nguyên thiên nhiên, còn có những loại tài nguyên nào khác?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghiên cứu nội dung mục II.1 SGK tr. 185 và thực hiện nhiệm vụ theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hỗ trợ (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời HS xung phong: 

1. Ngoài tài nguyên thiên nhiên, còn có tài nguyên xã hội. Ví dụ: Tinh thần yêu nước, chống giặc ngoại xâm; Tinh thần vượt khó, đấu tranh với thiên nhiên; Truyền thống tôn sư, trọng đạo;... 

- HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS.

- GV chuẩn hóa kiến thức, yêu cầu HS ghi chép.

- GV chuyển sang hoạt động tiếp theo.

II. CÁC BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

1. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

a. Các loại tài nguyên thiên nhiên

- Tài nguyên thiên nhiên là những của cải vật chất có sẵn trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến, sử dụng, phục vụ cuộc sống của con người.

- Theo bản chất tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên được phân loại thành:

+ Tài nguyên nước

+ Tài nguyên đất

+ Tài nguyên rừng

+ Tài nguyên biển

+ Tài nguyên khoáng sản

+ Tài nguyên năng lượng…

- Theo khả năng tái tạo tài nguyên thiên nhiên được phân thành hai loại:

+ Tài nguyên thiên nhiên tái tạo.

+ Tài nguyên thiên nhiên không tái tạo.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS tìm hiểu mục II.1b về vai trò và các biện pháp sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và trả lời câu hỏi SGK tr.185: Cho ví dụ minh về những hoạt động của con người gây lãng phí và gây hủy hoại tài nguyên.

- GV hướng dẫn HS quan sát sơ đồ biểu đạt nguyên nhân suy giảm tài nguyên thiên nhiên và các biện pháp khai thác, sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên ở Hình 28.4 SGK, chỉ rõ logic của sơ đồ: Sơ đồ này đã thể hiện rõ có ba nguyên nhân dẫn đến việc suy thoái tài nguyên:

(i) Hoạt động khai thác một cách bừa bãi.

(ii) Sử dụng tài nguyên lãng phí, thiếu hiệu quả.

(iii) Công tác quản lí tài nguyên yếu kém.

Ứng với mỗi nguyên nhân này, có các biện pháp khai thác, sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin hướng dẫn trong SGK và hoạt động theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hỗ trợ (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS xung phong trả lời.

- HS khác nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV chốt kiến thức và yêu cầu HS ghi chép.

- GV chuyển sang hoạt động tiếp theo.

II. CÁC BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

1. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

b. Vai trò và các biện pháp khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

- Tài nguyên thiên nhiên cung cấp nhu cầu thiết yếu cho đời sống con người, cung cấp nguyên liệu và năng lượng cho sản xuất; hỗ trợ môi trường tự nhiên, bảo vệ khí hậu,...

- Vai trò của việc khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên:

(i) Tiết kiệm tài nguyên, đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại, bảo đảm duy trì lâu dài các nguồn tài nguyên cho các thế hệ con cháu mai sau.

(ii) Hạn chế ô nhiễm môi trường.

(iii) Đảm bảo được chức năng bảo vệ con người và các hệ sinh thái.

- Nguyên nhân suy giảm tài nguyên thiên nhiên và các biện pháp khai thác, sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên.

- Một số biện pháp sử dụng hợp lí một số loại tài nguyên thiên nhiên:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc mục II.2 SGK tìm hiểu khái niệm ô nhiễm môi trường.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Quan sát Hình 28.5, hãy liệt kê thêm một số loại ô nhiễm môi trường theo tác nhân gây ô nhiễm.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin hướng dẫn trong SGK và hoạt động theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hỗ trợ (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS xung phong trả lời: Ô nhiễm phóng xạ, ô nhiễm phân bón, thuốc trừ sâu trong nông nghiệp,...

- HS khác nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV chốt kiến thức và yêu cầu HS ghi chép.

- GV chuyển sang hoạt động tiếp theo.

II. CÁC BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

2. Hạn chế gây ô nhiễm môi trường

a. Khái niệm ô nhiễm môi trường

- Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lí, hóa học, sinh học của thành phần môi trường không phù hợp với quy chuẩn kĩ thuật môi trường, tiêu chuẩn môi trường gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, sinh vật và tự nhiên.

- Phân loại ô nhiễm môi trường: