Giáo án Tiếng Việt 2 kết nối Bài 2: Mùa nước nổi

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

TIẾT 1 - 2: ĐỌC

I. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV yêu cầu HS đọc nhan đề, quan sát bức tranh trong phần Đọc sgk trang 12, thảo luận và trả lời câu hỏi: Bức tranh vẽ cảnh gì, cảnh này gợi cho em cảm xúc gì ?

- GV dẫn dắt vấn đề: Các em đã từng được đi du lịch đến miền nam, mùa sông nước của đất nước chưa? Trải nghiệm của bản thân liên quan đến sông nước là một trong những trải nghiệm vô cùng thú vị và đáng nhớ. Chúng ta sẽ cùng khám phá những điều lí thú này trong bài học ngày hôm nay - Bài 2: Mùa nước nổi. 

II. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc văn bản

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS đọc văn bản Mùa nước nổi trong trang 12 sgk với giọng đọc rõ ràng, ngắt nghỉ hơi đúng. Dừng hơi lâu hơn sau mỗi đoạn.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV đọc mẫu toàn văn bản 1 lần: ngắt nghỉ hơi đúng, dừng hơi lâu sau mỗi đoạn.

- GV hướng dẫn HS:

+ Luyện đọc từ ngữ khó phát âm: sướt mướt, đồng ruộng, phù sa, ròng ròng, đồng sâu, lắt lẻo.  

+ Luyện đọc câu dài: Nước trong ao hồ,/ trong đồng ruộng của mùa mưa/ hoà lần với nước dòng sông Cửu Long...

- GV mời 4 HS đọc nối tiếp bài đọc:

+ HS1: từ đầu đến “qua ngày khác”.

+ HS2: tiếp theo đến “sông Cửu Long”. 

+ HS3: tiếp theo đến “tận đồng sâu”.

+ HS4: đoạn còn lại.

- GV gọi HS đọc phần chú giải trong mục Từ ngữ sgk trang 13 để hiểu nghĩa một số từ khó.

- GV giới thiệu một số từ ngữ khó khác không có trong bài học:

+ Dầm dề: mưa kéo dài suốt.

+ Sướt mướt: mưa buồn.

+ Lắt lẻo: chông chênh, không vững ở trên cao. 

- GV mời 1 HS đứng dậy đọc lại toàn bộ văn bản một lần nữa.

Hoạt động 2: Trả lời câu hỏi

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trả lời được các câu hỏi liên quan đến văn bản Mùa nước nổi vừa đọc.

b. Cách thức tiến hành: 

-  GV yêu cầu HS đọc thầm lại văn bản để chuẩn bị trả lời các câu hỏi trong sgk trang 12:

- GV mời 1 HS đứng dậy đọc câu hỏi 1:

Câu 1: Vì sao người ta gọi là mùa nước nổi mà không gọi là mùa nước lũ?

+ GV hướng dẫn HS luyện tập theo cặp.

+ HS tìm đọc trong đoạn 1 và thống nhất câu trả lời.

+ GV gọi đại diện 1-2 cặp trả lời câu hỏi.

- GV mời 1 HS đứng dậy đọc câu hỏi 2:

Câu 2: Cản vật trong mùa nước nổi thế nào? (Sông nước; Đồng ruộng, vườn tược, cây cỏ; Cá).

+ GV hướng dẫn HS thảo luận theo nhóm, trả lời câu hỏi vào phiếu bài tập. Từng HS viết đáp án trên phiếu và nhóm trưởng tổng hợp lại câu trả lời.

+ GV mời đại diện 2-3 nhóm trả lời.

- GV mời 1 HS đứng dậy đọc câu hỏi 3:

Câu 3: Vì sao vào mùa nước nổi, người ta phải làm cầu từ cửa trước vào đến tận bếp?

+ GV hướng dẫn HS luyện tập theo cặp.

+ GV gọi đại diện 1-2 cặp trả lời câu hỏi.

- GV mời 1 HS đứng dậy đọc câu hỏi 4:

Câu 4: Em thích nhất hình ảnh nào trong bài?

 + GV mời 2 HS làm mẫu: một HS đọc câu hỏi, một HS nêu câu trả lời.

+ GV nhận xét và hướng dẫn HS làm việc theo cặp/ nhóm.

+ GV gọi đại diện 2-3 cặp trả lời.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS luyện đọc lại văn bản Mùa nước nổi với giọng đọc rõ ràng, ngắt nghỉ hơi đúng.

b. Cách thức tiến hành:

- GV đọc lại bài đọc với giọng diễn cảm.

- GV mời 4 HS đứng dậy đọc lần lượt 4 đoạn như đã phân công HS đọc mẫu.

- GV yêu cầu 1HS đứng dậy đọc diễn cảm toàn bộ văn bản Mùa nước nổi. 

Hoạt động 4: Luyện tập theo văn bản đọc

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trả lời các câu hỏi trong sgk trang 13 theo văn bản Mùa nước nổi; biết từ ngữ chỉ đặc điểm mùa mưa trong bài đọc.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi trong phần Luyện tập theo văn bản đọc sgk trang 13:

- GV yêu cầu 1HS đứng dậy đọc yêu cầu câu hỏi 1:

Câu 1: Từ ngữ nào chỉ đặc điểm mùa mưa trong bài đọc?

+ GV hướng dẫn HS làm việc theo cặp.

+ Từng nhóm thảo luận và ghi kết quả thảo luận vào vở.

+ GV yêu cầu 2-3 nhóm trả lời câu hỏi.

 - GV yêu cầu 1HS đứng dậy đọc yêu cầu câu hỏi 2:

Câu 2: Tìm thêm từ ngữ tả mưa.

+ GV hướng dẫn HS làm việc theo cặp.

+ Từng cặp thảo luận và ghi kết quả thảo luận vào vở.

+ GV yêu cầu 2-3 nhóm trả lời câu hỏi.

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ: Bức tranh vẽ cảnh sông nước mênh mông. Nhìn cảnh này, em liên tưởng đến hình ảnh từng đàn cá theo dòng nước, người dân ở nơi đây phải xây dựng những con cầu bắc qua sông,…

- HS chú ý lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS luyện đọc từ khó theo sự hướng dẫn của GV.

- HS đọc bài, các HS khác lắng nghe, đọc thầm theo. 

- HS đọc phần chú giải:

+ Cá ròng ròng (có lòng ròng): loài cá lóc nhỏ, thường bơi theo đàn vào mùa nước nổi.

+ Cửu Long: một con sông lớn ở miền Nam nước ta.

+ Phù sa: cát nhỏ mịn, hòa tan trong dòng nước hoặc lắng đọng lại ở bờ sông, bãi bồi.

- HS đọc bài. 

- HS đọc thầm.  

- HS trả lời: Người ta gọi là mùa nước nổi mà không gọi là mùa nước lũ vì nước lên hiền hòa. 

- HS trả lời: Trong mùa nước nổi, nước dâng cao, nước trong ao hồ, trong đồng ruộng hoà lẫn với nước sông Cửu Long, vườn tược, cây cỏ được bồi đắp phù sa, cá ròng ròng bơi thành từng đàn, theo cá mẹ xuôi theo dòng nước, vào tận đồng sâu.

- HS Vào mùa nước nổi, người ta phải làm cầu từ cửa trước vào đến tận bếp vì nước ngập lên những viên gạch, không đi lại được.

- HS trả lời:  

+ Hỏi: Bạn thích nhất hình ảnh nào trong bài?

+ Đáp: Mình thích nhất hình ảnh những đàn cá ròng ròng, từng đàn, từng đàn theo cá mẹ xuôi theo dòng nước, vào tận đồng sâu.

- HS lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS luyện đọc.  

- HS đọc bài, HS khác trong lớp lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS trả lời: Từ chỉ đặc điểm mùa mưa trong bài đọc: sướt mướt, dầm dề.

- HS trả lời: Tìm thêm từ ngữ tả mưa: ào ào, lộp độp, tí tách,..

TIẾT 3: VIẾT

I. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu:  Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV giới trực tiếp vào bài Mùa nước nổi (tiết 3).

II. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Nghe – viết

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nghe đọc và viết lại một đoạn trong bài Mùa nước nổi; HS tìm đúng tên sự vật có tiếng bắt đầu bằng c hoặc k trong hình vẽ; chọn đúng ch/tr thay cho ông vuông, tìm đúng từ có tiếng chứa ac/at.

b. Cách thức tiến hành: 

- GV đọc đoạn chính tả từ “đồng ruộng” đến “đồng sâu”.

- GV yêu cầu 1 HS đứng dậy đọc lại đọc đoạn văn. 

- GV lưu ý HS một số vấn đề chính tả trong đoạn viết.

+ Viết hoa chữ cái đầu câu, kết thúc câu có dấu chấm.

+ Chữ dễ viết sai chính tả: ruộng, sa, ròng, trong, xuôi, sâu,...

- GV yêu cầu HS ngồi đúng tư thế, cầm bút đúng cách.

- GV đọc từng câu cho HS viết. Những câu dài cần đọc theo từng cụm từ (Đồng ruộng,/ vườn tược/ và cây cỏ/ như biết giữ lại hạt phù sa/ ở quanh mình,/ nước lại trong dần.// Ngồi trong nhà,/ ta thấy cả những đàn cá ròng ròng,/ từng đàn,/ từng đàn theo cá mẹ/ xuôi theo dòng nước,/ vào tận đồng sâu.//). Mỗi cụm từ đọc 2 - 3 lần. GV đọc chính xác, rõ ràng, chậm rãi phù hợp tốc độ viết của HS.

- GV đọc lại một lần cả đoạn, yêu cầu HS soát lỗi.

- GV kiểm tra bài viết, chữa nhanh 1 số bài của HS.

Hoạt động 2: Tìm tên sự vật có tiếng bắt đầu bằng c hoặc k

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS quan sát hình vẽ trong sgk, tìm tên sự vật có tiếng bắt đầu c hoặc k.

b. Cách thức tiến hành:

- GV mời 1 HS đọc yêu cầu câu hỏi: Tìm tên sự vật có tiếng bắt đầu bằng c hoặc k

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm, quan sát tranh và tìm từ ngữ gọi tên sự vật trong tranh.

- GV gọi 2-3 nhóm đại diện trả lời câu hỏi.

- GV yêu  cầu HS tự chữa bài của mình (nếu sai).

Hoạt động 3: Chọn a hoặc b

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS chọn bài chính tả tự chọn phù hợp với phương ngữ vùng miền của mình để trả lời. 

b. Cách thức tiến hành: 

- GV cho HS làm bài tập chính tả phù hợp với mùng miền. 

- Bài a là bài tập phương ngữ Bắc. 

+ GV yêu cầu 1 HS đọc yêu cầu: Chọn ch hoặc tr thay cho ô vuông:

+ GV yêu cầu HS làm việc nhóm, trao đổi thống nhất chọn ch hoặc tr thay cho mỗi ô vuông.

+ GV mời 2-3 nhóm trả lời câu hỏi. 

+ GV yêu cầu HS tự chữa bài của mình (nếu sai).

- Bài b là bài tập phương ngữ Nam. 

+ GV yêu cầu 1 HS đọc yêu cầu: Tìm từ ngữ có chứa ac hoặt at.

+ GV phân tích mẫu: trong hạt cát, hạt và cát chứa at; trong củ lạc, lạc chứa ac.

+ GV yêu cầu HS làm việc nhóm, trao đổi thống nhất chọn từ ngữ có chứa ac hoặt at.

+ GV tổ chức cho HS chơi trò chơi theo nhóm, tìm thêm các từ chứa ac hoặc at và ghi vào phiếu BT. 

- GV mời các nhóm trình bày kết quả và tuyên bố đội chiến thắng.

- HS lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS đọc bài. 

- HS lắng nghe, thực hiện.  

- HS ngồi đúng tư thế, cầm bút đúng cách, chuẩn bị viết bài. 

- HS viết bài. 

- HS soát lỗi, đổi vở cho nhau để sửa bài. 

- HS làm việc nhóm, thảo luận và trả lời câu hỏi. 

- HS trả lời: Tên sự vật có tiếng bắt đầu bằng hoặc k có trong tranh:

+ Hình 1: cầu/ cây cầu.

+ Hình 2: cá/ con cá.

+ Hình 3: kiến/ con kiến.

- HS thảo luận, trả lời câu hỏi. 

- HS trả lời: cây tre, che mưa; chải tóc, trải nghiệm; quả chanh, bức tranh.

- HS thảo luận, trả lời câu hỏi. 

- HS chơi trò chơi: 

+ at: đan lát, chốc nhát, bát đũa,...

+ ac: mác áo, khác nhau,....