Giáo án Ngữ văn 8 cánh diều Bài 8 Nói và nghe: Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình về một nhân vật lịch sử hoặc tác phẩm văn học

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Định hướng

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc SGK và trả lời, nhắc lại các kiến thức đã được học ở bài 3, 5, 7 và trả lời câu hỏi sau:

+ Trong bài học này, ta sẽ nghe và tóm tắt về nội dung gì?

+ Để tiến hành và nghe và tóm tắt nội dung người khác giới thiệu, ta cần lưu ý những vấn đề gì?

- GV dành khoảng 5 phút cho HS tự soát lại nội dung bài nói đã chuẩn bị ở nhà (dựa trên hướng dẫn của SHS và những nhiệm vụ được GV giao thực hiện trước đó).

- GV hướng dẫn:

a) Lựa chọn đề bài (ví dụ với đề bài 1: Nghe và tóm tắt nội dung giới thiệu về nhân vật Trần Bình Trọng với câu nói bất hủ: “Ta thà làm ma nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc”)

- Xem lại nội dung truyện lịch sử Bên bờ Thiên Mạc (Hà Ân) liên quan đến danh tướng Trần Bình Trọng

- Chú ý các hướng dẫn trong mục Định hướng để nắm được cách tóm tắt ý chính khi nghe

- Chuẩn bị các phương tiện như tranh, ảnh, video, … (nếu có)

b) Tìm ý và lập dàn ý

- Tìm ý cho bài trình bày bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi:

+ + Câu nói của Trần Bình Trọng có ý nghĩa gì?

+ Câu nói thể hiện tư tưởng, đạo lí sống nào? Tại sao có thể nói như vậy?

+ Tư tưởng, đạo lí đó đã được thể hiện như thế nào (trong cuộc sống, văn học, nghệ thuật, lịch sử, …)

+ Giá trị của tư tưởng, đạo lí sống vừa nêu là gì? Cần phê phán những biểu hiện ngược lại với giá trị tư tưởng, đạo lí sống trên như thế nào?

- GV yêu cầu HS lập dàn ý, tổ chức hệ thống các ý theo ba phần:

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe câu hỏi, thảo luận nhóm và hoàn thành yêu cầu.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức và ghi lên bảng.

1. Định hướng

- Bài này tiếp tục rèn luyện kĩ năng nghe và tóm tắt về một danh nhân (nhân vật) lịch sử hoặc một tiểu thuyết

- Lưu ý:

+ Nghe kĩ nội dung giới thiệu về một danh nhân hoặc tiểu thuyết mà người nói đã trình bày

+ Ghi lại các ý chính theo hệ thống: ý lớn, ý nhỏ, các ví dụ minh hoạ tiêu biểu, … mà người trình bày đã nêu

+ Tuỳ theo yêu cầu để lựa chọn và ghi lại các ý chính của bài nói

+ Trình bày bản tóm tắt ý chính theo từng mức độ

3. Chuẩn bị nói và nghe

a) Lựa chọn đề bài

b) Tìm ý và lập dàn ý

* Tìm ý

* Lập dàn ý

- Mở đầu:

Giới thiệu vấn đề: Có rất nhiều người anh hùng sẽ sống mãi với nbững hành động và lời nói bất hủ. Một trong những con người ấy là danh tướng Trần bình Trọng. Câu nói của ông: “Ta thà làm ma nước Nam chứ không thèm làm vương đẩt Bắc” đến nay vẫn còn gợi cho chúng ta nhiều suy nghĩ

- Nội dung chính: Phát triển các ý làm rõ cho vấn đề nêu ở mở bài:

Giải thích câu nói:

+ Câu nói “Ta thà làm ma nước Nam  chứ không thèm làm vương đất Bắc” có ý nghĩa gì?

+ Tại sao “thà làm ma nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc”?

Chứng minh tính đúng đắn của câu nói:

+ Các bằng chứng từ cuộc sống và lịch sử

+ Các bằng chứng từ thơ văn, nghệ thuật

Bình luận câu nói:

+ Khẳng định ý nghĩa và giá trị của câu nói

+ Phê phán tư tưởng, đạo lí sống ngược lại

- Kết thúc: Tổng hợp lại các ý đã nêu:

+ Câu nói thể hiện khí phách và tinh thần gì của danh tướng nhà Trần?

+ Nêu bài học cho thế hệ trẻ ngày nay