Giáo án Ngữ văn 8 cánh diều Bài 3 Đọc 1: Sao băng

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu về tác giả

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập cho HS

GV mời HS dựa vào nội dung chuẩn bị ở nhà:

- Em hãy cho biết tên tác giả và xuất xứ của văn bản Sao băng

Bước 2: Các nhóm tiếp nhận nhiệm vụ

Các nhóm thảo luận để chỉ ra tên tác giả và xuất xứ tác phẩm

Bước 3: HS tiến hành thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 1 số HS trả lời câu hỏi, yêu cầu các HS khác nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV mời đại diện các nhóm dựa vào nội dung đã học ở nhà: Văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên là gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS dựa vào phần tìm hiểu ở nhà và những kiến thức đã được tìm hiểu ở phần Tri thức Ngữ văn để chuẩn bị câu trả lời cho các câu hỏi trên

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời một số HS đứng lên trả lời câu hỏi, yêu cầu các HS khác nhận xét, góp ý và bổ sung

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả, tác phẩm

a. Tác giả

- Hồng Nhung

b. Tác phẩm

- Xuất xứ: theo kienthuctonghop.vn

2. Văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên

- Trong thế giới quanh ta có rất nhiều hiện tượng tác động hoặc có thể tác động đến nhận thức và đời sống con người như lũ lụt, nước biển dâng, cháy rừng, sương mù, bão gió, nhật thực, … Trước các hiện tượng ấy, người ta thường có nhu cầu tìm hiểu: Hiện tượng đó là gì? Tại sao có hiện tượng đó? Chúng có lợi hay có hại thế nào? Cần làm gì để tận dụng lợi ích và khắc phục ảnh hưởng xấu của chúng?, … Văn bản tập trung nêu lên và trả lời các câu hỏi ấy bằng những kiến thức có cơ sở khoa học là văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên

3. Cách trình bày thông tin trong văn bản

- Trong văn bản thông tin, nội dung ý tưởng và thông tin có thể triển khai theo một hoặc nhiều cách khác nhau. Thông thường có các cách như: trình bày theo trình tự thời gian, quan hệ nguyên nhân – kết quả, mức độ quan trọng hay phân loại đối tượng, so sánh – đối chiếu; trình bày hoàn toàn bằng phương tiện ngôn ngữ hoặc kết hợp với phương tiện phi ngôn ngữ, …

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Nội dung chính, bố cục và cách trình bày thông tin trong văn bản Sao băng

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện các nhóm dựa vào nội dung đã đọc ở nhà để trả lời các câu hỏi liên quan đến văn bản Sao băng

+ Những thông tin chính của văn bản Sao băng là gì? Em dựa vào đâu để nhận biết nhanh các thông tin ấy?

+ Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?

+ Người viết đã triển khai ý tưởng và thông tin trong văn bản theo cách nào? Tóm tắt các thông tin chính trong văn bản bằng một sơ đồ tư duy

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm thảo luận để trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm lên bảng yêu cầu các nhóm khác nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

Nhiệm vụ 2: Giới thiệu và lí giải hiện tượng sao băng

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

Dựa vào văn bản cùng với phần chuẩn bị ở nhà, GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm đôi để trả lời các câu hỏi sau:

+ Đoạn sa pô của văn bản cho biết những gì?

+ Hiện tượng sao băng được giải thích như thế nào?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

Hs làm việc theo cặp đôi hoặc đọc lại văn bản theo yêu cầu suy nghĩ để hoàn thành nhiệm vụ

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

GV mời 2-3 HS trình bày trước lớp yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét đánh giá chốt kiến thức

- GV cho HS đại diện các nhóm lên báo cáo kết quả

Nhiệm vụ 3: Nguyên do xuất hiện và sự hình thành hiện tượng sao băng và mưa sao băng.

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

Dựa vào văn bản cùng với phần chuẩn bị ở nhà chia lớp thành 2 nhóm để trả lời các câu hỏi sau:

I. Nội dung chính, bố cục và cách trình bày thông tin trong văn bản Sao băng

1. Nội dung chính

 Những thông tin chính của văn bản Sao băng cung cấp là giới thiệu và giải thích hiện tượng sao băng. Nội dung chính của bài được nêu thành các đề mục nhỏ, người đọc chỉ cần chú ý các đề mục ấy trong bài viết là nắm được thông tin chính của văn bản này

2. Bố cục

- Bố cục: 3 phần

+ Phần 1 (từ đầu đến …hố lòng chảo sâu trên lục địa): giới thiệu và lí giải hiện tượng sao băng.

+ Phần 2 (tiếp đến …mưa sao băng khá thuận lợi): nguyên do xuất hiện và sự hình thành hiện tượng sao băng và mưa sao băng.

+ Phần 3 (phần còn lại): những điều kì thú khi sao băng rơi.

3. Cách trình bày thông tin trong văn bản

- Nội dung và ý tưởng thông tin được triển khai theo cách kết hợp: trình bày kết hợp theo trật tự nguyên nhân – kết quả và kết hợp phương tiện ngôn ngữ với phương tiện phi ngôn ngữ (tranh ảnh)

* Sơ đồ tư duy tóm tắt tham khảo:

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Giới thiệu và lí giải hiện tượng sao băng.

- Phần sa pô đưa ra hàng loạt những câu hỏi xoay quanh hiện tượng sao bằng nhằm dẫn dắt người đọc đến nội dung chính của văn bản.

- Sao băng: là những tia lửa thoáng qua trên bầu trời, là đường nhìn thấy của các thiên thạch khi chúng đi vào khí quyển của Trái Đất.

2. Nguyên do xuất hiện và sự hình thành hiện tượng sao băng và mưa sao băng.

- Nguyên nhân xuất hiện, chu kì của sao băng, mưa sao băng và cách xem được những cơn mưa sao băng: