- HS nhận biết được đặc điểm hình thức (cách thể hiện luận đề, luận điểm, lí lẽ, bằng chứng, …) và nội dung (mục đích, ý nghĩa, giá trị, …) của một văn bản nghị luận văn học; chỉ ra mối liên hệ giữa luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng của văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc

- HS nêu được những thay đổi trong suy nghĩ, tình cảm hoặc cách sống của bản thân sau khi đọc Chiều sâu của truyện Lão Hạc

Năng lực
Năng lực chung

- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, …

Năng lực đặc thù

- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc

- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc

- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa của văn bản

- Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của văn bản với các văn bản khác có cùng chủ đề

Phẩm chất

- Yêu thích tìm hiểu, khám phá các giá trị của tác phẩm văn học; trân trọng những sáng tạo nghệ thuật và có ý thức giữ gìn giá trị của những sản phẩm đó

THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Chuẩn bị của giáo viên

- Giáo án

- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi

- Tranh ảnh về nhà văn, hình ảnh

- Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp

- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà

Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ Văn 8, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn bài học, vở ghi

III.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học Chiều sâu của truyện Lão Hạc
Nội dung: GV cho HS thảo luận câu hỏi ở phần Chuẩn bị (sgk, trang 86)
Sản phẩm: Câu trả lời của HS về những hiểu biết và ấn tượng của em về tác phẩm Lão Hạc của Nam Cao
Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi sau:

- Trình bày những hiểu biết của em về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Lão Hạc

- Điều gì để lại ấn tượng sâu sắc cho em sau khi đọc tác phẩm này?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS tiếp nhận nhiệm vụ và tiến hành chuẩn bị câu trả lời theo hình thức cá nhân

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

GV mời một số HS đứng dậy để trả lời câu hỏi

*Gợi ý tham khảo

- Nội dung: "Lão Hạc" là một truyện ngắn đặc sắc của Nam Cao tái hiện chân thực cuộc sống cũng như số phận đau thương của người nông dân nghèo trong xã hội cũ với những phẩm chất cao quý, đáng trân trọng. Đồng thời thông qua tác phẩm tác giả cũng bày tỏ lòng yêu thương, đồng cảm và trân trọng đối với hình ảnh người nông dân nghèo.

- Nghệ thuật
+ Xây dựng tình huống truyện độc đáo
+ Khắc họa tâm lí, nội tâm nhân vật
+ Ngôn ngữ truyện cô đọng, hàm súc

- Điều mà em ấn tượng nhất khi đọc tác phẩm này là nhân cách cao đẹp của nhân vật chính trong truyện. Lão Hạc là một người sống trong sạch, giàu lòng thương yêu và tự trọng. Dù sống trong cảnh nghèo đói, túng quẫn như thế nào đi chăng nữa, lão cũng chấp nhận chỉ ăn củ chuối, sung luộc...sống qua ngày. Lão chỉ thật sự cần giúp đỡ ở 2 việc. Một là, nhờ ông giáo trông nom hộ mảnh vườn để khi con trai lão trở về sẽ giao lại cho nó. Hai là nhờ ông giáo giữ hộ một ít tiền để sau này khi lão chết lấy số tiền đó mà làm đám tang cho lão, không phải ảnh hưởng đến con trai. Sau đó, lão đi xin một ít bả chó và nói dối rằng cho con chó hay đến vườn nhà lão nên muốn cho nó chết, nếu được lão sẽ mời người đó nhậu một bữa. Nhưng thực ra, chỗ bả chó đó là để lão tự tử. Nhà văn đã khắc họa lại hình ảnh vô cùng ám ảnh trong cuộc đời của lão, vật vã trên giường, đầu rõ rũ rượi, hai mắt long sòng sọc,... Lão tru tréo lên, sùi bọt mép ra, khắp người lão bỗng chốc lại giật lên thật mạnh một cái. Lão vật vã đến một, hai giờ đồng hồ mới chết hẳn. Cái chết dữ dội, thê thảm của một con người sống lương thiện đầy thanh cao.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS

- GV dẫn dắt vào bài mới: Các em thân mến, chúng ta đã được tìm hiểu tác phẩm Lão Hạc của Nam Cao trong bài 6. Ngày hôm nay, chúng ta tiếp tục tìm hiểu về Lão Hạc, cụ thể là vẻ đẹp đến từ những khía cạnh của tác phẩm này thông qua văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc của tác giả Văn Giá

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc văn bản

Mục tiêu: Nắm được những thông tin về thể loại và đọc văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc
Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức và tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và kiến thức HS tiếp thu được liên quan đến văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc
Tổ chức thực hiện

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập cho HS

GV mời HS dựa vào nội dung chuẩn bị ở nhà:

+ Trình bày hiểu biết của em về tác giả Văn Giá?

+ Em hãy trình bày xuất xứ của văn bản “Chiều sâu của truyện Lão Hạc”

+ Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần

+ Dựa vào nhan đề và bố cục của văn bản, hãy chỉ ra luận đề và những luận điểm được triển khai trong văn bản.

Bước 2: Các nhóm tiếp nhận nhiệm vụ

Các nhóm thảo luận để vẽ sơ đồ tóm tắt những nội dung chính về tác giả và tác phẩm

Bước 3: HS tiến hành thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 1 nhóm lên bảng vẽ sơ đồ, yêu cầu các nhóm khác nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả, tác phẩm

a. Tác giả

- Tên đầy đủ là Ngô Văn Giá , út danh khác: Văn Giá, Chung Sơn, Thuần Vũ.
Sinh ngày: 07-05-1959 tại Tân Yên - Bắc Giang. Ông là PGS - TS Lý luận và nghiên cứu, phê bình Văn Học.
Nguyên chủ nhiệm Khoa Viết văn, Báo chí- Đại học Văn hóa Hà Nội, hiện là Chủ tịch Hội đồng khoa học Khoa Viết văn-Báo chí, Đại học Văn hoá Hà Nội.

- Một số tác phẩm tiêu biểu: Một khoảng trời văn học (tiểu luận - phê bình), NXB Giáo dục, 2000; Vũ Bằng- bên trời thương nhớ (chuyên luận) - NXB Văn hoá- TT, 2000; Vũ Bằng- Mười chín chân dung nhà văn cùng thời (Nghiên cứu, sưu tầm, giới thiệu) - NXB Đại học quốc gia, 2004; Đời sống và đời viết (tiểu luận, phê bình-chân dung) - NXB Hội nhà văn, 2005; …

b. Tác phẩm

- Trích “Nhà văn và tác phẩm trong trường phổ thông”, NXB Giáo dục, 1997

- Văn bản có thể được chia ra thành 3 phần:

+ Phần 1 (tương ứng phần (1) trong sách)

Từ đầu đến…cùng những hệ lụy của chúng: Nêu vấn đề nghị luận Cái hay của truyện Lão Hạc

+ Phần 2 (tương ứng phần (2), (3) trong sách)

Từ Như chúng ta thấy…đến…điểm nhìn then chốt này: Phân tích, chứng minh, bình luận cái hay trong truyện Lão Hạc.

- Phần 4:

Còn lại: Khái quát nghệ thuật viết truyện đầy tài hoa của Nam Cao.

Hoạt động 2: Khám phá văn bản

Mục tiêu: Nhận biết và phân tích được văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc
Nội dung: Sử dụng SGK chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời các câu hỏi liên quan đến văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và kiến thức HS tiếp thu được liên quan đến văn bản Chiều sâu của truyện Lão Hạc

d.Tổ chức thực hiện

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Nêu vấn đề nghị luận

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

Dựa vào văn bản cùng với phần chuẩn bị ở nhà, GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm đôi và trả lời các câu hỏi sau:

+ Tác giả đã dẫn dắt vào vấn đề nghị luận như thế nào?

+ Việc đặt ra những câu hỏi ở phần này nhằm mục đích gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

Hs làm việc theo cặp đôi hoặc đọc lại văn bản theo yêu cầu suy nghĩ để hoàn thành nhiệm vụ

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

GV mời 2-3 HS trình bày trước lớp yêu cầu cả lớp nhận xét, bổ sung

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét đánh giá chốt kiến thức

- GV cho HS đại diện các nhóm lên báo cáo kết quả

Nhiệm vụ 2: Phân tích, chứng minh, bình luận cái hay trong truyện Lão Hạc

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Nêu vấn đề nghị luận

- Tác giả đã dẫn dắt vào vấn đề bằng cách truyện có tên gọi là Lão Hạc nhưng phần “lão Hạc tự ăn nói, suy nghĩ, hoạt động ít hơn nhiều so với phần hoạt động, suy nghĩ, ăn nói của ông giáo – nhân vật “tôi” – người kể chuyện”. Nhưng bằng một cách nào đó, lão Hạc vẫn hiện lên với đầy đủ những nét hành động, tính cách, … khiến cho người ta có thể dễ dàng đánh giá, suy ngẫm

- > Tác giả dẫn dắt, gợi mở vấn đề từ tên tác phẩm

- Ở phần này, tác giả đã đưa các câu hỏi: “Vậy cái hay của truyện là ở chỗ nào? Đâu là chỗ mà tài năng nghệ thuật của Nam Cao được thi thố?

- Tác dụng: Việc đặt ra những câu hỏi ở đây nhằm mục đích dẫn dắt vấn đề tác giả muốn làm rõ trong bài viết vì ở ngay sau những câu hỏi đó, tác giả đã đưa ra được câu trả lời

2. Phân tích, chứng minh, bình luận cái hay trong truyện Lão Hạc

Trên chỉ là 1 phần của giáo án. Giáo án khi tải về có đầy đủ nội dung của bài. Đủ nội dung của học kì I + học kì II