Giáo án Ngữ văn 8 cánh diều Bài 9 Nói và nghe: Thuyết trình bài giới thiệu về một vấn đề của tác phẩm văn học

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu về một số lưu ý và chuẩn bị cho bài nói nghe

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc SGK và trả lời, nhắc lại các kiến thức đã được học ở lớp 7 và các vấn đề sau:

+ Trong bài học này, chúng ta sẽ được tìm hiểu về vấn đề gì?

- GV dành khoảng 5 phút cho HS tự soát lại nội dung bài nói đã chuẩn bị ở nhà (dựa trên hướng dẫn của SHS và những nhiệm vụ được GV giao thực hiện trước đó).

- GV hướng dẫn:

a) Lựa chọn đề bài: Giả sử trong buổi sinh hoạt ngoại khóa của lớp vào tuần tới, nhóm em đăng kí trình bày về một vấn đề của văn bản “Đổi tên cho xã” (trích từ vở hài kịch “Bệnh sĩ” của Lữu Quang Vũ), em sẽ trình bày bài giới thiệu của nhóm em như thế nào

- Đọc kĩ yêu cầu bài tập; xác định những từ ngữ quan trọng thể hiện yêu cầu để biết yêu cầu về thể loại, nội dung, phạm vi bài trình bày, mục đích trình bày, người nghe

- Xem lại nội dung đoạn trích “Đỏi tên cho xã”

- Xác định vấn đề nhóm sẽ trình bày

- Chuẩn bị các phương tiện hỗ trợ cho phần trình bày  nếu có (hình ảnh, âm thanh, …)

b) Tìm ý và lập dàn ý

Ví dụ: Chọn vấn đề “Thủ pháp trào phúng gây cười trong đoạn trích “Đổi tên cho xã”

- Tìm ý cho bài trình bày bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi:

+ Em sẽ trình bày về vấn đề gì cho đoạn trích “Đổi tên cho xã” (Ví dụ: thủ pháp trào phúng)

+ Vấn đề đó có đặc điểm gì nổi bật và xuất hiện trong tác phẩm như thế nào? (Ví dụ: tình huống hay cười, hành động, lời nói lố bịch, …)

+ Vấn đề đó có ý nghĩa như thế nào đối với việc thể hiện giá trị tư tưởng của đoạn trích kịch? (Phê phán thói háo danh, giả dối, ảo tưởng, …)

+…

- GV yêu cầu HS lập dàn ý, tổ chức hệ thống các ý theo ba phần:

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe câu hỏi, thảo luận nhóm và hoàn thành yêu cầu.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức và ghi lên bảng.

1. Thế nào là trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội?

Ở lớp 7, các em đã học cách trao đổi về một bài thơ, đoạn thơ và về một vấn đề đặt ra trong tác phẩm văn học. Bài học này sẽ tiếp tục giúp các em rèn luyện kĩ năng trình bày giới thiệu về một vấn đề nội dung hay nghệ thuật của tác phẩm văn học.

2. Chuẩn bị nói và nghe

a) Lựa chọn đề bài

b) Tìm ý và lập dàn ý

* Tìm ý

* Lập dàn ý

- Mở đầu: Giới thiệu vấn đề trình bày: Thủ pháp trào phúng trong đoạn trích kịch Đổi tên cho xã – tác dụng của thủ pháp trong việc thể hiện chủ đề

- Nội dung chính:

+ Nêu lên một số biểu hiện của thủ pháp trào phúng thể hiện trong đoạn trích (ví dụ: tình huống, nhân vật, bối cảnh…)

+ Lí giải về ý nghĩa, tác dụng của thủ pháp trào phúng đối với việc thể hiện nội dung tư tưởng của đoạn trích

- Kết thúc: khẳng định sự thành công của tác giả trong việc sử dụng thủ pháp trào phúng để tô đậm chất bi hài của đoạn trích kịch; cảm xúc, suy nghĩ của em về giá trị của đoạn trích, bài học rút ra.