Giáo án dạy thêm Ngữ văn 9 Chân trời bài 4: Ôn tập thực hành tiếng Việt

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

ÔN TẬP THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: CÁCH DẪN TRỰC TIẾP, CÁCH DẪN GIÁN TIẾP VÀ VIỆC SỬ DỤNG DẤU CÂU

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Củng cố kiến thức đã học về Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.
• Luyện tập về Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.

2. Năng lực

Năng lực chung

•  Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
•  Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
•  Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

• Nhận biết được đặc điểm và tác dụng của cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.
• Sử dụng được cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu. vào việc tạo lập văn bản. 

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ, có ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản.
• Trách nhiệm, có ý thức tham gia vào thảo luận nhóm.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• Giáo án;
• Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
• Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
• Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Ngữ văn 9.
• Soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
  1. Củng cố kiến thức về cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS chia nhóm để trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS tìm cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp trong ngữ liệu sau:

“Cháu có ông bố tuyệt lắm. Hai bố con cùng viết đơn xin ra lính đi mặt trận. Kết quả: bố cháu thắng cháu một – không. Nhân dịp Tết, một đoàn các chú lái máy bay lên thăm cơ quan cháu ở Sa Pa. Không có cháu ở đấy. Các chú lại cử một chú lên tận đây. Chú ấy nói: nhờ cháu có góp phần phát hiện một đám mày khô mà ngày ấy, tháng ấy, không quân ta hạ được bao nhiều phản lực Mĩ trên cầu Hàm Rồng. Đối với cháu, thật là đột ngột, không ngờ lại là như thế. Chú lái máy bay có nhắc đến bố cháu, ôm cháu mà lắc “Thế là một – hoà nhé!”.”

(Trích “Lặng lẽ Sa Pa” – Nguyễn Thành Long)

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS liên hệ thực tế, dựa vào hiểu biết của bản thân và cùng tham gia trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 HS của mỗi nhóm trình bày đáp án trước lớp. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- Đáp án:

+ Lời dẫn gián tiếp: nhờ cháu có góp phần phát hiện một đám mây khô mà ngày ấy, tháng ấy, không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mĩ trên cầu Hùm Rồng.

+ Lời dẫn trực tiếp: “Thế là một – hoà nhé!”.

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Trong tạo lập văn bản, chúng ta sử dụng rất nhiều những trích dẫn, dẫn chứng từ những văn bản khác nhau. Hôm nay, cùng ôn lại Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.

B. CỦNG CỐ KIẾN THỨC BÀI HỌC

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố lại kiến thức Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS ôn tập Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.

c. Sản phẩm học tập: HS nhắc lại kiến thức chung về Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS củng cố, mở rộng kiến thức tiếng Việt đã học về Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.

b. Nội dung: 

- GV phát Phiếu bài tập cho HS thực hiện nhanh tại lớp.

- GV hướng dẫn HS thực hiện phần Luyện tập Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.

c. Sản phẩm:

- Phiếu bài tập của HS.

- Tạo lập đoạn văn theo chủ đề trong đó có sử dụng Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.

- Phân tích tác dụng của Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu.

d. Tổ chức thực hiện

Nhiệm 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV phát Phiếu bài tập cho HS thực hiện nhanh tại lớp. 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ:

- HS vận dụng kiến thức đã học về Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp và việc sử dụng dấu câu hoàn thành Phiếu bài tập. 

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS đọc đáp án trước lớp theo Phiếu bài tập. 

- GV mời một số HS khác đọc đáp án khác (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn đáp án:

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Luyện tập vận dụng

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn làm bài vào vở, cho HS luyện tập theo những nhiệm vụ cụ thể sau:

Câu 1: Xác định lời dẫn và cách dẫn trong trường hợp sau:

--------------- Còn tiếp ---------------