Giáo án Ngữ văn 11 kết nối Bài 2 Viết: Viết văn bản nghị luận về một tác phẩm thơ (Tìm hiểu cấu tứ và hình ảnh của tác phẩm)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập cho HS

- GV yêu cầu HS dựa vào nội dung SHS cùng kiến thức đã chuẩn bị trước đó trả lời câu hỏi: Theo em, một văn bản nghị luận về một tác phẩm thơ cần đảm bảo các yêu cầu gì?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe câu hỏi, thảo luận nhóm và hoàn thành yêu cầu.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức → Ghi lên bảng.

1. Yêu cầu đối với viết văn bản nghị luận về một tác phẩm thơ

- Giới thiệu ngắn gọn về bài thơ ( tác giả, vị trí của bài thơ, li do lựa chọn bài thơ)

- Xác định rõ trọng tâm vấn đề được bàn luận trong bài viết (cấu tứ độc đáo của bài thơ và sự chi phối của nó đến hệ thống hình ảnh)

- Xem xét vấn đề một cách toàn diện theo từng khía cạnh cụ thể với những lí lẽ, bằng chứng xác đáng

- Đánh giá được nét đặc sắc về cấu tứ và hình ảnh của bài thơ cũng như giá trị của chúng trong việc thể hiện những khám phá mới về con người và cuộc sống.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

            DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc bài viết tham khảo: Bài thơ Tĩnh dạ tứ của Lý Bạch

- GV yêu cầu HS vừa đọc văn bản, vừa đối chiếu với nội dung trong các thẻ chỉ dẫn, ghi chép vắn tắt những thông tin cần thiết.

- GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời:

+ Bài thơ Tĩnh dạ tứ đã được giới thiệu như thế nào?

+ Xác định trình tự, logic triển khai hệ thống ý trong bài viết?

+ Cấu tứ và tính chất khái quát của hình ảnh trong bài thơ đã được người viết đề cập ở đoạn nào, câu nào?

-        HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo nhóm, trao đổi theo những câu hỏi GV gợi ý.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS trình bày phần chuẩn bị.

- Các nhóm khác nhận xét, đánh giá, bổ sung, đi đến thống nhất.

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức è ghi lên bảng.

1. Phân tích văn bản tham khảo

- Bài thơ được phân tích giới thiệu một cách linh hoạt, nhẹ nhàng nhưng nói ngay được về tài mà bài thơ thể hiện

- Tác giả chọn cách phân tích bài thơ lần lượt qua từng câu

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS tự nghiên cứu phần Thực hành viết trang 69

- GV hướng dẫn HS:

1.  Chuẩn bị viết

+ Chọn những tác phẩm thơ có cấu tứ độc đáo và có hệ thống hình ảnh phong phú được xây dựng theo sự chi phối của tứ thơ, ngoài giá trị tạo hình còn gợi mở những tầng nghĩa sâu xa khác.

+ Có thể viết về những bài thơ đã được tìm hiểu trong chính bài học này hoặc thuộc danh mục gợi ý tham khảo của thầy cô.

2.Tìm ý, lập dàn ý

Tìm ý:

+ Bài thơ của ai, được sáng tác trong hoàn cảnh nào, xuất bản ở đâu, từng được đón nhận ra sao?

+ vấn đề chính sẽ bàn trong bài viết là gì? Những phương diện nào của bài thơ sẽ được đề cập?

+ Ở từng phương diện nói trên giá trị của bài thơ đã được thể hiện ra sao? Câu thơ, chi tiết hình ảnh nào chứng tỏ điều đó? Có những kết quả nghiên cứu, phê bình đáng chú ý về vấn đề sẽ được triển khai ở bài viết?

Đề bài tham khảo:

Thực hành viết theo các bước

1.     Chuẩn bị viết

2.     Tìm ý và lập dàn ý

+ Mở bài: Giới thiệu chung về bài thơ và xác định vấn đề sẽ được tập trung bàn luận trong bài viết

+ Thân bài:

·     Cảm giác chung mà cấu tứ cùng những hình ảnh và cách diễn tả khác lạ trong bài thơ đã gợi cho người đọc.

·     Sự khác biệt của bài thơ này so với các bài thơ khác trên phương diện xây dựng hệ thống hình ảnh và tạo sự kết nối giữa các bộ phận cấu tạo trong bài thơ

·     Những khả năng hiểu khác nhau đối với một số yếu tố hình ảnh trong bài thơ

·     Điều được làm sáng tỏ qua việc thăm dò và thử nghiệm các cách đọc khác nhau đối với bài thơ

·     Sự gợi mở về cách nhìn mới đối với thế giới và con người được đề xuất từ mạch ngầm văn bản bài thơ

+ Kết bài